Μια μικρή ιστορία μπορεί να πει περισσότερα από μια μεγάλη ανάλυση. Οπως στην περίπτωση του Ραζβάν Λουτσέσκου, ο οποίος -με τα ελληνικά δεδομένα- έπρεπε να έχει απολυθεί εδώ και πολύ καιρό: από πέρυσι. Αλλά, σε πείσμα όλων των προγνωστικών, έμεινε στον πάγκο του. Και σήμερα, η «ταπεινή» ομάδα του -η Ξάνθη- φιγουράρει στη δεύτερη θέση της Σούπερ Λιγκ, έχοντας τους ίδιους βαθμούς με τον Παναθηναϊκό και λίγους περισσότερους από τη φιλόδοξη ΑΕΚ και τον πλούσιο ΠΑΟΚ.

Οταν, το 2014, ο 47χρονος τεχνικός συζητούσε το ενδεχόμενο να συνεργαστεί με την Ξάνθη, ο διάσημος πατέρας του -ο Μιρτσέα Λουτσέσκου, που έχει κατακτήσει Κύπελλο UEFA με τη Σαχτάρ, τίτλους στη Ρουμανία και την Ουκρανία, και έχει εργαστεί (μεταξύ άλλων) στην εθνική ομάδα της Ρουμανίας, την Ιντερ, τη Γαλατάσαράι και την Μπεσίκτας- τον συμβούλεψε να μην μπλέξει με την Ελλάδα. Διότι «εκεί, παιδί μου, τους προπονητές τους έχουν για να πληρώνουν τα σπασμένα». Ο υιός Λουτσέσκου δεν τον άκουσε. Και ήρθε, τον Σεπτέμβριο του 2014.

Την πρώτη χρονιά (2014-2015) όλα πήγαν κατ’ ευχήν. Η Ξάνθη εξασφάλισε άνετα την παραμονή της στην Κατηγορία και, μάλιστα, έφτασε μέχρι τον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος. Η επόμενη σεζόν, όμως, ήταν καταστροφική. Γεμάτη νέα πρόσωπα και προσπαθώντας να προσαρμοστεί στις καινούργιες ιδέες του προπονητή της, η ομάδα έκανε μόλις έξι νίκες σε 30 αγώνες. Ηταν η προ-τελευταία που γλίτωσε τον υποβιβασμό.

Εκείνη την εποχή, ο Λουτσέσκου… απολυόταν δυό φορές τον μήνα. Κανένας δεν μπορούσε να πιστέψει οτι ο ιδιοκτήτης της ΠΑΕ, Χρήστος Πανόπουλος, ο οποίος μετά το κυνήγι στον Εβρο είχε για χόμπι τις αλλαγές των προπονητών (στα πρώτα 20 χρόνια έδιωχνε έναν ανά οκτώ μήνες), θα τον άφηνε στη θέση του, παρακολουθώντας την ομάδα του να κατρακυλάει. Οχι απλώς τον στήριξε, αλλά δεν τον έδιωξε ούτε μετά τις πρώτες εφετινές απογοητευτικές εμφανίσεις της Ξάνθης (4-1 από την ΑΕΚ και 2-0 από τον Πανιώνιο στο γήπεδό της), αν και με αυτή την απόλυση θα έβγαζε χρήματα: η Αλ Χιλάλ, της Σαουδικής Αραβίας, του είχε προσφέρει ένα σεβαστό ποσό για να τον αφήσει ελεύθερο.

Στα επόμενα δέκα παιχνίδια της, η Ξάνθη δεν έχασε ούτε ένα. Μετράει έξι νίκες -όσες έκανε σε ολόκληρη την περασμένη σεζόν- και τέσσερις ισοπαλίες. Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, είναι η πιο φορμαρισμένη ομάδα του Πρωταθλήματος – και η πιο σταθερή. Με την υποσημείωση οτι τέσσερις από τις έξι νίκες της, τις πέτυχε μακριά από το γήπεδό της.

Το τι συνέβη, είναι προφανές: η δουλειά του Λουτσέσκου άρχισε να φαίνεται στο γήπεδο, δυο χρόνια μετά την πρόσληψή του. Κι ο Ρουμάνος είναι ένας από τους (λίγους) τυχερούς που… επέζησαν, για να χαρούν τα αποτελέσματά της. Σπανίως οι προπονητές έχουν αυτό το προνόμιο, ιδίως στην Ελλάδα που είναι αναλώσιμοι. Το πιο μακρόπνοο σχέδιό τους είναι, το αποτέλεσμα της επόμενης εβδομάδας να μην τους στείλει στην ανεργία.

Αν τη μελετήσεις προσεκτικά, η Ξάνθη είναι ομάδα του προπονητή της. Εχει συγκεκριμένη «φιλοσοφία», ξεκάθαρο πλάνο στο παιχνίδι της, και ποδοσφαιριστές που προσπαθούν -άλλοτε με μεγαλύτερη κι άλλοτε με μικρότερη επιτυχία- να παίξουν σωστά τον ρόλο τους. Ο Λουτσέσκου δεν παίζει απλώς καλή άμυνα, όπως φαίνεται με την πρώτη ματιά. Αφήνει την κατοχή της μπάλας στον αντίπαλο, επειδή θέλει να την «κλέψει» στη συνέχεια, και να επιτεθεί σε ανοιχτούς χώρους. Δεν είναι η πιο γοητευτική ομάδα που έχεις δει, όμως είναι από τις πιο αποτελεσματικές: για να σκοράρει ένα γκολ, χρειάζεται μόλις πέντε τελικές προσπάθειες – τις λιγότερες από κάθε άλλη στη Σούπερ Λιγκ.

Δεν έτυχε, πέτυχε. Δυο άνθρωποι με γνώση της μπάλας, ο κόουτς Λουτσέσκου και ο τεχνικός διευθυντής Γιάννης Παπαδημητρίου, συμφώνησαν τι είδους ομάδα θέλουν να φτιάξουν. Ποιούς ποδοσφαιριστές -με ποιά αγωνιστικά χαρακτηριστικά- χρειάζονται για να τη φτιάξουν. Κράτησαν αυτούς που τους έκαναν, έδιωξαν τους άλλους και αναζήτησαν όσους τους έλειπαν. Σταδιακά, τους βρήκαν. Αλλους ο ένας κι άλλους ο άλλος. Τον Γιουνές, για παράδειγμα, τον σκόρερ – αποκάλυψη της εφετινής Ξάνθης, ο Λουτσέσκου τον γνώριζε από το ρουμανικό πρωτάθλημα. Με αμοιβαία εμπιστοσύνη, καλοπροαίρετη συνεργασία, χωρίς κανείς να επιδιώκει να «καπελώσει» κανέναν ή να κάνει τη φιγούρα του στο αφεντικό, συμπλήρωσαν το παζλ του ρόστερ. Τα υπόλοιπα -η συνοχή, οι αυτοματισμοί, η εμπειρία, η αφομοίωση του τρόπου παιχνιδιού, η εκμετάλλευση των στατικών φάσεων- ήταν θέμα χρόνου να έρθουν.

Ο μεγαλομέτοχος προσέφερε αυτή την «πολυτέλεια» -του χρόνου που ήταν απαραίτητος ώστε η ομάδα να ωριμάσει- και ανακατεύτηκε μόνο στο μπάτζετ. Επίσης, δεν επέτρεψε σε οποιονδήποτε τρίτον να μπερδευτεί στα πόδια εκείνων που ανέλαβαν τη δουλειά (και την ευθύνη). Οι ατζέντηδες έμειναν, εν πολλοίς, «στην απέξω». Οσοι ξένοι παίκτες ήρθαν, ήταν καλύτεροι από τους Ελληνες που μπορούσαν να βρεθούν. Ολοι τους «εργαλεία», κι όχι «ονόματα». Στην Ξάνθη έγινε το απλό, το αυτονόητο. Αυτό, δηλαδή, που λείπει από τους περισσότερους ελληνικούς συλλόγους.

Κάτι αντίστοιχο συνέβη με τον Πανιώνιο, που βλέπει την ΑΕΚ και τον ΠΑΟΚ από ψηλά. Το σχέδιο, εδώ, ήταν μονόδρομος: τα δυσβάσταχτα χρέη του από τα χρόνια κακοδιαχείρισης, τον έχουν βάλει σε… μνημόνιο από πενταετίας. Αλλά, το οτι δεν του περίσσευε ούτε ευρώ, του βγήκε σε καλό. Αποδείχτηκε και πέρυσι, που ο προϋπολογισμός του (περίπου 1,2 εκατ. ευρώ) ισοδυναμούσε με το κόστος του Μπερμπάτοφ στον ΠΑΟΚ. Οι επιλογές του ήταν… κουκιά μετρημένα. Γέμισε το ρόστερ του με ταλαντούχους παίκτες που δεν χώρεσαν αλλού. Που αναζητούσαν μια ευκαιρία για να δείξουν τι αξίζουν, που διψούσαν να πετύχουν – πρώτα απ’ όλα για την «πάρτη» τους. Το αποτέλεσμα ήταν ένα μικρό ποδοσφαιρικό θαύμα, το οποίο εφέτος συνεχίζεται. Παραλλήλως με την απομείωση των χρεών του συλλόγου, χάρη στην υπεραξία των ποδοσφαιριστών που παραχωρεί.

Ο ΠΑΣ Γιάννινα είναι η ομάδα που συμπληρώνει τα success stories του ελληνικού πρωταθλήματος για τη χρονιά που φεύγει. Μνημόνιο και εδώ. Δημιουργική φτώχεια, με σχέδιο και υπομονή. Η δουλειά του Γιάννη Πετράκη άρχισε να αποδίδει από το τέλος της περασμένης σεζόν, όταν οι ρολίστες παίκτες του ωρίμασαν κι έγιναν πρωταγωνιστές, στη θέση εκείνων που -υποχρεωτικά- πουλήθηκαν. Ο ΠΑΣ έχασε τον Κοροβέση και τον Χαρίση, κι έπειτα τον Βελλίδη και τον Τσάβες, από ένα ρόστερ στο οποίο κανένας καλός δεν περίσσευε. Κι όμως, έγινε καλύτερος. Σήμερα έχει μόλις δυο βαθμούς λιγότερους από την ΑΕΚ, που το καλοκαίρι μιλούσε για τίτλο.

Οι «μεγάλοι», που όλο ξοδεύουν αλλά προκοπή δεν βλέπουν, δεν μπορούσαν παρά να προσέξουν αυτές τις απροσδόκητες επιτυχίες. Μόνο που… τις διάβασαν λάθος. Ο Παναθηναϊκός προσέλαβε τον Ουζουνίδη, τον οποίο νωρίτερα είχε επιλέξει ο Ολυμπιακός λογαριάζοντας χωρίς τον… ξενοδόχο (τους οπαδούς του, που δεν τον ήθελαν). Η ΑΕΚ είχε ρίξει τα δίχτυα της στον Λουτσέσκου, όμως δεν «τα βρήκαν». Πιστεύουν -στ’ αλήθεια- οτι είναι οι προπονητές, αυτοί που έκαναν τη διαφορά. Ούτε που το φαντάζονται, οτι μπορεί να είναι το σχέδιο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News