Κανένας δεν γνωρίζει κατά πόσο ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι η παρακάτω ιστορία είναι ενδεικτική της πορείας που διένυσε στη συνέχεια ο πρωταγωνιστής της.

Την περίοδο της απόλυτης κυριαρχίας της αμερικανικής Blockbuster, της προ εικοσαετίας μεγαλύτερης αλυσίδας βιντεοκλάμπ στον κόσμο, ένας πελάτης καθυστέρησε έξι εβδομάδες να επιστρέψει μια κόπια της ταινίας «Apollo 13» και υποχρεώθηκε να πληρώσει για την αμέλειά του πρόστιμο ύψους σαράντα δολαρίων.

Καταβάλλοντας, ωστόσο, το ποσό, αποφάσισε να ιδρύσει μια ανταγωνιστική εταιρεία, η οποία δεν θα κερδοσκοπούσε εις βάρος των πελατών της εκμεταλλευόμενη την αφηρημάδα τους στην προκειμένη περίπτωση. Εκείνος ο πελάτης ήταν ο Ριντ Χέιστινγκς, ένας μαθηματικός από τη Βοστόνη, ο οποίος, πριν λάβει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην Επιστήμη των Υπολογιστών από το Στάνφορντ, δίδαξε για σύντομο χρονικό διάστημα μαθηματικά στη Σουαζιλάνδη. Το 1997 ίδρυσε μαζί με τον Μαρκ Ράντολφ το Netflix, τo πρώτο διαδικτυακό κατάστημα ενοικίασης DVD στον κόσμο, ενώ σήμερα η επιχείρηση που διευθύνει παρέχει τις διευρυμένες υπηρεσίες της σε περισσότερους από 190 εκατομμύρια πελάτες / συνδρομητές ανά την υφήλιο.

Το ότι το εν λόγω ανέκδοτο ενδέχεται να το σκαρφίστηκε ο ίδιος ο Ριντ Χέιστινγκς δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Η εξαιρετική πορεία του δημιουργήματός του είναι αναντίρρητη όσο και εντυπωσιακή. Οπότε, σίγουρα προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον πώς ο Mr. Netflix αποφάσισε να αποκαλύψει τη συνταγή αυτής της πρωτοφανούς επιτυχίας μέσω του πρώτου του βιβλίου που κυκλοφόρησε πρόσφατα στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες του κόσμου.

Στο «No Rules Rules» («Κανόνες χωρίς κανόνες»), το οποίο ο Χέιστινγκς έγραψε από κοινού με την Εριν Μέιερ, καθηγήτρια στην περίφημη παριζιάνικη σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων INSEAD, αναδεικνύεται κυρίως το επιχειρηματικό μοντέλο που επέτρεψε στο Netflix να περάσει από την ενοικίαση DVD μέσω των ταχυδρομείων στην παροχή υπηρεσιών streaming και την παραγωγή πρωτότυπων ταινιών και σίριαλ.

Χάρη στην «κουλτούρα της επανεφεύρεσης», κατάφερε τελικά να καταστεί μία από τις κορυφαίες τεχνολογικές εταιρείες στον κόσμο και να φέρει τα πάνω κάτω όχι μόνο στη βιομηχανία της κατ’ οίκον ψυχαγωγίας και διασκέδασης, αλλά και στο Χόλιγουντ. Σήμερα το Netflix ανταγωνίζεται με την Disney για τον τίτλο του ψυχαγωγικού ομίλου με τη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή αξία στον κόσμο.

Το Netflix είναι «μια ομάδα, όχι μια οικογένεια» και αντικαθιστά τους «παίκτες» της χωρίς ενδοιασμούς όποτε βρίσκει καλύτερους. Θεμέλια της εταιρείας αποτελούν η «πυκνότητα ταλέντων» (εργαζόμενοι, δηλαδή, οι επιδόσεις των οποίων είναι εξαιρετικές και για τον λόγο αυτόν πληρώνονται σαν «ροκ σταρ») η απόλυτη ειλικρίνεια («μην προσπαθείς να ευχαριστήσεις πότε το αφεντικό σου»), η απόλυτη ελευθερία (οι εργαζόμενοι επιλέγουν, για παράδειγμα, πότε και πόσο θα απουσιάσουν από τη δουλειά τους για διακοπές) αλλά και η απόλυτη υπευθυνότητα.

Σημαντικό ρόλο στους κόλπους της εταιρείας διαδραματίζει και το αποκαλούμενο «Keeper test», δοκιμασία διατήρησης ή παραμονής σε ελεύθερη μετάφραση. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα οι διευθυντές καλούνται να αξιολογούν τους υφισταμένους τους, θέτοντας στον εαυτό τους την εξής απλή ερώτηση: «Εάν ένα μέλος της ομάδας επρόκειτο να παραιτηθεί, θα προσπαθούσα να το κάνω να αλλάξει γνώμη ή θα αποδεχόμουν την απόφασή του με μια κάποια ανακούφιση;» και στην περίπτωση που ο εκάστοτε εργαζόμενος δεν κρίνεται αναντικατάστατος, λαμβάνει μια ικανοποιητική αποζημίωση και αποχωρεί.

Αλλά και οι διευθυντές υπόκεινται στην ίδια δοκιμασία, καθώς υποχρεούνται να διερωτώνται και οι ίδιοι κατά πόσο θα επωφελούνταν η εταιρεία εάν κατείχε κάποιος άλλος τη θέση τους. Επειδή δεν πέρασε με επιτυχία το «Keeper test» από το Netflix επέλεξε να αποχωρήσει, μεταξύ πολλών άλλων, ακόμα και ο Μαρκ Ράντολφ, ο συνιδρυτής του.

«Επί 300 χρόνια, ώθηση στην οικονομία έδιναν τα εργοστάσια», ανέφερε ο Ριντ Χέιστινγκς στη Βιβιάνα Μάτσα της Corriere della Sera, συνομιλώντας πρόσφατα μαζί της μέσω Zoom από το σπίτι του στην Καλιφόρνια.

«Οπότε είναι λογικό ότι πολλοί εξακολουθούν να σκέφτονται πως οι επιχειρήσεις λειτουργούν έτσι: χτυπάς κάρτα, εργάζεσαι συγκεκριμένο αριθμό ωρών, ευχαριστείς το αφεντικό, εκτελείς διαταγές. Η πυραμιδική ιεραρχία είναι για την Εκκλησία και τις Ενοπλες Δυνάμεις. Αλλά δεν είναι το καλύτερο σύστημα για μια εταιρεία ευέλικτη και δημιουργική, η οποία πρέπει να αποστασιοποιηθεί από τη βιομηχανική νοοτροπία και να δοκιμάσει να πορευτεί χωρίς κανόνες», εξήγησε ο δισεκατομμυριούχος αμερικανός επιχειρηματίας, ξεκαθαρίζοντας εμμέσως ότι ο βασικός κανόνας λειτουργίας του Netflix ορίζει ουσιαστικά ότι δεν υπάρχουν κανόνες.

Είναι πιθανό κάποια μέρα οι ταινίες και οι σειρές να ενδιαφέρουν ελάχιστους, όπως η όπερα, αλλά εμείς θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε ούτως ώστε να συνεχίσουν να αποτελούν ζωτικό κομμάτι της κοινωνίας

Ερωτηθείς σε ποιους απευθύνεται το βιβλίο του (συγκαταλέγεται στη μακρά λίστα των υποψηφιοτήτων για το Business Book of The Year Award 2020 των Financial Times και της συμβουλευτικής εταιρείας McKinsey) ο Χέιστινγκς απάντησε ότι το περιεχόμενό του μπορεί να φανεί χρήσιμο σε επιχειρήσεις και οργανισμούς που δραστηριοποιούνται σε «ιδιαίτερα δυναμικές αγορές στις οποίες η δημιουργικότητα έχει ξεχωριστή σημασία».

Οι αρχές του δεν είναι κατάλληλες για ένα εργοστάσιο αυτοκινήτων ή για επιχειρήσεις στις οποίες η ασφάλεια είναι ύψιστης σημασίας, όπως οι αεροπορικές εταιρείες ή τα νοσοκομεία. «Σε αυτές τις περιπτώσεις –λέει– στόχος είναι να αποφευχθούν οι παρεκκλίσεις και τα λάθη, αλλά στις καινοτόμες επιχειρήσεις, πρέπει να γίνουν πολλές δοκιμές, ούτως ώστε να βρεθεί ο σωστός δρόμος, πρέπει, οπότε, να αυξηθούν οι παρεκκλίσεις και τα λάθη».

Λαμβάνοντας υπόψη, όμως, ότι το Netflix αποτελεί συγχρόνως «τη νέα τηλεόραση και τον νέο κινηματογράφο», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η ιταλίδα δημοσιογράφος, αλλά και ότι οι συνδρομητές του αυξάνονται διαρκώς σε ολόκληρο τον κόσμο, την ώρα που οι κύριοι αντίπαλοί του πλήττονται εμμέσως από την πανδημία, συμπεραίνεται ότι έχει βρει τον δρόμο του προς την απόλυτη επιτυχία.

Ποιοι είναι, οπότε, οι στόχοι του για το μέλλον;

«Επιθυμία μας είναι να ψυχαγωγούμε, να δημιουργούμε ιστορίες συναρπαστικές που θα ωθούν τους πελάτες μας να μας συστήνουν στους φίλους τους. Δεν φοβόμαστε τίποτα, αλλά γνωρίζουμε ότι έχουμε ακόμα πολλή δουλειά. Ο κόσμος έχει πολλές επιλογές, μπορεί να διαβάσει ένα βιβλίο, να πάει μια βόλτα, να πιει, να παρακολουθήσει σπορ, να παίξει βιντεοπαιχνίδια, υπάρχει το YouΤube, υπάρχει και ο παραδοσιακός ανταγωνισμός (δημόσια τηλεόραση, τηλεοπτικά δίκτυα). Είναι πιθανό κάποια μέρα οι ταινίες και οι σειρές να ενδιαφέρουν ελάχιστους, όπως η όπερα, αλλά εμείς θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε, ούτως ώστε να συνεχίσουν να αποτελούν ζωτικό κομμάτι της κοινωνίας», απάντησε ο Χέιστινγκς.

Και υποστηρίζοντας ότι οι επαναστάσεις δεν προβλέπονται, σημείωσε πως «η μαριχουάνα θα μπορούσε να αντικαταστήσει το Netflix, εάν υπήρχαν νέες ποικιλίες με φανταστική επίδραση. Δεν αποκλείεται, παρότι δεν είναι πιθανό. Οι αλλαγές προέρχονται από εκεί που δεν το περιμένουμε. Είμαι σίγουρος ότι θα σημειωθούν πολλές επαναστάσεις. Αλλά για τα επόμενα πέντε-δέκα χρόνια, ο στόχος μας είναι να παράγουμε τις καλύτερες σειρές και τις καλύτερες ταινίες, κατέληξε».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News