Ούτε το εξώφυλλο του τελευταίου άλμπουμ «Blackstar» του Ντέιβιντ Μπάουι, ούτε ένα ρομπότ που αντικαθιστά τα συμβατικά χειρουργεία, το OpenSurgery. Το βραβείο ντιζάιν για το 2016, τουλάχιστον κατά το Μουσείο Ντιζάιν του Κένσινγκτον στη Βρετανία, ανήκει στα συναρμολογούμενα καταφύγια που η οργάνωση Better Shelter έχει σχεδιάσει για τους απανταχού πρόσφυγες.

Σε συνεργασία με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και μηχανικούς της ΙΚΕΑ, καθώς τα νήματα του εγχειρήματος κινεί το IKEA Foundation, το 2015 παραδόθηκαν πάνω από 10.000 τέτοια καταφύγια σε κέντρα φιλοξενίας προσφύγων σε όλο τον κόσμο, ενώ εκτιμάται πως μέχρι στιγμής έχουν διανεμηθεί γύρω στις 25.000.

Τα συναρμολογούμενα καταφύγια είναι διπλάσια σε μέγεθος από τις συμβατικές σκηνές και είναι σχεδιασμένα ώστε να μπορούν να φιλοξενήσουν άνετα έως και πέντε άτομα. Το βασικό τους υλικό είναι ελαφριές πλαστικές σανίδες σχεδιασμένες για να παρέχουν μόνωση, καθώς ενώνονται σφιχτά και «κλειδώνουν» πάνω σε ένα μεταλλικό πλαίσιο.

Οι ανάγκες των ενοίκων τους για θέρμανση και ζεστό νερό καλύπτονται από τα ηλιακά πάνελ που βρίσκονται στην οροφή τους, ενώ το ειδικό ύφασμα που παρέχει σκίαση κατά τη διάρκεια της ημέρας, αιχμαλωτίζει τη θερμότητα για να βελτιώνει τις συνθήκες εντός του καταφυγίου κατά τη νύχτα. Χάρη στα ίδια πάνελ υπάρχει η δυνατότητα να φορτίζουν τα κινητά τους τηλέφωνα μέσω μιας θύρας USB, που συνδέεται με τον μηχανισμό.

Assembly of the first #bettershelter units in Lesvos, Greece in September, 2015. One shelter comes in two flat boxes, and can be assembled on site without electricity.

A photo posted by Better Shelter (@bettershelter_org) on Jan 28, 2017 at 5:38am PST

Για να μεταφερθεί κάθε οικίσκος χρειάζονται μόλις δύο κούτες, καθώς η IKEA, αξιοποιώντας την τεχνική που εφαρμόζει στα περισσότερα έπιπλά της, έχει μοιράσει τα τμήματα του καταφυγίου με τρόπο τέτοιο ώστε να μπορούν να φτάνουν εύκολα παντού. Υπολογίζεται ότι για να στηθούν χρειάζονται περίπου τέσσερις ώρες και η διάρκεια ζωής τους φτάνει έως και τρία χρόνια.

@corerelief workshop participants are busy assembling a #bettershelter in #Lesvos – #collaboration and #innovation help us push the boundaries and keep improving our products!

A photo posted by Better Shelter (@bettershelter_org) on Oct 7, 2016 at 2:09am PDT

Το αρχικό τους κόστος, όταν το πρόγραμμα ξεκίνησε να «τρέχει», έφτανε 7.500 δολάρια για το καθένα, πλέον όμως βρίσκεται στα 1.150 δολάρια (περίπου 1.070 ευρώ). Τα κέρδη της Better Shelter, σύμφωνα με το Quartz, επενδύονται εκ νέου στην οργάνωση ή δωρίζονται στο IKEA Foundation, στο οποίο και ανήκει.

Τα πρώτα καταφύγια προορίζονταν για τους πρόσφυγες του συριακού εμφυλίου, όμως πλέον υπολογίζεται ότι έχουν μοιραστεί σε καταυλισμούς σε Ιράκ, Τζιμπουτί, Νίγηρα, Αιθιοπία, Νεπάλ, την Ελλάδα, ΠΓΔΜ και Τσαντ.

Ο Γιόχαν Κάρλσον, διευθύνων σύμβουλος της Better Shelter, δήλωσε ότι δέχτηκα το βραβείο με ανάμικτα συναισθήματα: «Αν και είμαστε ικανοποιημένοι από τη βράβευση του σχεδίου, γνωρίζουμε ότι έχει δημιουργηθεί για την αντιμετώπιση των αναγκών που έχουν δημιουργηθεί από την προσφυγική κρίση».

Και αν κάποιος σκεφτεί ότι οι σκηνές στους καταυλισμούς προσφύγων των νησιών του Αιγαίου με τον πρόσφατο χιονιά σκεπάστηκαν από χιόνι ή βούλιαξαν στις λάσπες, τα καταφύγια αυτά φαίνονται μια τουλάχιστον αξιοπρεπής -και εφικτή- λύση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News