Βρέθηκα πριν από δύο βδομάδες στο TEDxNKUA, το πρώτο event TED στην ιστορία του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου της Αθήνας. Το συνέδριο, ήταν αφιερωμένο στη γνώση, την οποία οι οργανωτές αποφάσισαν να προσεγγίσουν μέσα από το αρχαιοελληνικό ρήμα «οίδα». Χωρισμένο σε τρία μέρη με επικεφαλίδες το ability (ικανότητα), το effort (προσπάθεια) και το guidance (καθοδήγηση), με πληθώρα ομιλητών από διαφορετικούς χώρους, το TEDxNKUA ήταν μια μια αξέχαστη εμπειρία με πολλή τροφή για σκέψη.

Το TEDx, είναι μια ανεξάρτητη, μη κερδοσκοπική οργάνωση αυτόνομων εκδηλώσεων με στόχο τη διάδοση ιδεών που αξίζουν (Ideas Worth Spending). Οι ομιλητές είχαν στη διάθεσή τους 15 περίπου λεπτά για να μεταλαμπαδεύσουν τις ιδέες αυτές στο κοινό. Παρουσιαστές του event ήταν οι ηθοποιοί Αλεξάνδρα Ούστα και Δημήτρης Μακαλιάς οι οποίοι με εύστοχο χιούμορ και πολλή διάθεση κράτησαν ζωντανό τον παλμό του συνεδρίου ως το τέλος.

Μην μπορώντας να αναφερθώ λεπτομερώς σε όλους τους ομιλητές, θα σταθώ σε εκείνους που κατά τη γνώμη μου έκλεψαν την παράσταση.

ABILITY

Ακουσα πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα για την ικανότητα, από πέντε ομιλητές εντελώς διαφορετικών πεδίων. Μίλησαν ο Μιχάλης Παούρης (σολίστας),  ο Αναστάσιος Μπονάκης (νευρολόγος), ο Πέτρος Ψυλλός (εφευρέτης), η Αγγελική Μητροπούλου (ηθοποιός-πολιτιστική διαχειρίστρια) και ο Νίκος Ζήκος (φωτογράφος).

Η ενότητα του ability έκλεισε με την παράσταση «Τα τέσσερα κοριτσάκια», βασισμένη πάνω σε έργο του Πικάσο κατά του φασισμού, σε σκηνοθεσία του Χρήστου Καραβασίλη, του νεότερου σκηνοθέτη στην ιστορία του Εθνικού θεάτρου. «Τα τέσσερα κοριτσάκια» υποδύθηκαν η Τζωρτζίνα Λιώση, η Κρίστελ Καπερώνη, η Δώρα Παρδάλη και η Χριστίνα Χριστοδούλου.

Ο πρώτος ομιλητής του event ήταν ο Μιχάλης Παούρης ο άνθρωπος που κατάφερε να βάλει το μπουζούκι στην κλασική μουσική και την τζαζ, παίζοντας έως και 605 νότες το λεπτό! Η ιστορία του ξεκινάει 25 χρόνια πριν, όταν ζήτησε από τους γονείς του στην ηλικία των 5 ετών ένα μπουζούκι. Πολύ σύντομα φάνηκε ότι διαθέτει μοναδικό ταλέντο καθώς μπορούσε να αποτυπώσει με χαρακτηριστική ευκολία οτιδήποτε άκουγε. Οι δάσκαλοί του στο ωδείο μάλιστα τον χαρακτήρισαν παιδί θαύμα. Στην ηλικία των 10 ετών άρχισε να παίζει σε νυχτερινά κέντρα στα οποία πήγαινε με τη συνοδεία των γονιών του.

Υστερα από πολλές δυσκολίες και τεράστιες προσωπικές θυσίες κατάφερε να παίξει το 2018 στο Carnegie Hall. Την ίδια χρονιά κέρδισε το παγκόσμιο βραβείο κλασικής μουσικής. «Αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν ότι με αποδέχονταν καλλιτέχνες του εξωτερικού που έχουν βραβευτεί με Grammy και στην Ελλάδα με πολεμούσαν. Ισως να έφταιγε το ότι αποφάσισα να πάω κόντρα στην παράδοση και στην κουλτούρα του λαϊκού τραγουδιού» είπε μεταξύ άλλων ο ταλαντούχος Μιχάλης Παούρης.

Οσον αφορά τη γνώση, ο σολίστας τη χώρισε σε δύο μέρη: την ενστικτώδη γνώση «την ικανότητα του να μπορεί να βάλει κανείς διαστάσεις σε κάτι άυλο» και την καθοδηγούμενη γνώση, «τα ερωτήματα που θέτει κανείς στους δασκάλους του και τις απαντήσεις που παίρνει». Ο κύριος Παούρης θεωρεί ότι και οι δύο πλευρές είναι εξίσου σημαντικές, ενώ μεγάλο ρόλο παίζει το να έχει κανείς όραμα. «Ο δρόμος προς την εξέλιξη έχει πάρα πολλές λακκούβες. Οταν δεν σε αποδέχονται, πεισμώνεις. Ποτέ μου δεν φοβήθηκα να πάω παρακάτω, τολμήστε το και σεις» είπε κλείνοντας την ομιλία του.

Ο Πέτρος Ψυλλός είναι ελληνοπολωνός εφευρέτης και έχει καταφέρει απίστευτα πράγματα. Εχει αναγνωριστεί μεταξύ άλλων από το Περιοδικό του Τεχνολογικού Ινστιτούτου Μασαχουσέτης ως ένας από τους πιο λαμπρούς νέους εφευρέτες στην Πολωνία. Το περιοδικό Forbes τον συμπεριέλαβε στη λίστα 30 Under 30 για την Ευρώπη, το 2017. Η λίστα αναδεικνύει τους νέους κάτω των 30 ετών που έχουν καταφέρει να ξεχωρίσουν.

Το επιστημονικό του έργο επικεντρώνεται στην τεχνητή νοημοσύνη και τα συστήματα ανάλυσης εικόνας και ήχου. Οπως δήλωσε ο ίδιος, στόχος του είναι «να κάνει την τεχνολογία πιο ανθρώπινη». Η πιο πρόσφατη εφεύρεσή του που ακούει στο όνομα ΜΑΤΙΑ,  επιτρέπει στους τυφλούς ανθρώπους να ερμηνεύσουν το περιβάλλον γύρω τους μέσω ηχητικών μηνυμάτων.

Πρόκειται για μια φορητή συσκευή που συνδέεται με τη μέση ή τον αυχένα με 14 αισθητήρες, που παρέχουν περιγραφές του περιβάλλοντα χώρου με τη χρήση λέξεων και μουσικής. Η συσκευή συνδέεται με ένα έξυπνο τηλέφωνο, το οποίο επεξεργάζεται τα δεδομένα και παρέχει πληροφορίες σχετικά με τους τύπους των εμποδίων και τις θέσεις τους, για παράδειγμα, «υπάρχει ένας κύριος στα 3 μέτρα μπροστά σας».

Ο κ. Ψυλλός έχει επίσης ιδρύσει τρεις φορείς που υποστηρίζουν την τεχνητή νοημοσύνη και τα οφέλη που μπορεί να έχει στις ζωές μας. Το AI Lab, που δημιουργεί συσκευές που βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων με αναπηρίες, το AI School, που μαθαίνει σε παιδιά πώς να κατασκευάζουν ρομπότ απογειώνοντας έτσι τις δυνατότητες τους και το AI Embassy, που μέσω τηλεοπτικών προγραμμάτων διαπαιδαγωγεί το κοινό για τη χρήση συσκευών τεχνητής νοημοσύνης. Μιλώντας μαζί του κατά τη διάρκεια του διαλείμματος έμεινα άναυδος όχι μόνο για τα όσα έχει πετύχει μέχρι τώρα αλλά και για τα όσα σκέφτεται για το μέλλον. Και είναι μόλις 25 ετών…

EFFORT

Η επόμενη ενότητα, αυτή της προσπάθειας, ήταν εξίσου ενδιαφέρουσα με την πρώτη. Ξεκίνησε με μια εμφάνιση των Raptakis & Acapella Group ενός ανατρεπτικού συγκροτήματος που παρουσίασε μια σειρά ελληνικών τραγουδιών, παλαιών και νέων που ξεσήκωσαν το κοινό. Στη συνέχεια μίλησαν η Ελευθερία Διονά (blogger), ο Κοσμάς Γαζέας (αστροφυσικός), η Αννούσα Μελά (δημοσιογράφος) και ο Γιάννης Ζουγανέλης (ηθοποιός, μουσικός).

Ο Κοσμάς Γαζέας είναι αστροφυσικός και λέκτορας. Η ομιλία του με τίτλο «Μια βόλτα στο φεγγάρι» ήταν πραγματικά εξαιρετική. Στάθηκε στη σημασία της κατάκτησης της Σελήνης και στη δημιουργία μιας αποικίας. Τον Ιούλιο του 1969 ο άνθρωπος πάτησε πρώτη φορά το πόδι του στη Σελήνη. «Ενα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα» είχε πει τότε ο αστροναύτης Νιλ Αρμστρονγκ και είχε απόλυτο δίκιο. Το 1972 ήταν η τελευταία φορά που ο άνθρωπος βρέθηκε στη Σελήνη, φέρνοντας πίσω στη Γη μεγάλη ποσότητα πετρωμάτων και άλλων ευρημάτων. Και μετά τέλος. Πενήντα χρόνια τώρα περίπου ο άνθρωπος δεν το έχει επαναλάβει. Αυτό όμως, όπως ανέφερε ο κύριος Γαζέας, πρόκειται να αλλάξει μέσα στην επόμενη πενταετία.

Με τη δημιουργία ενός διαστημικού σταθμού, εφάμιλλου του Παγκόσμιου Διαστημικού Σταθμού που ταξιδεύει γύρω από τη Γη, οι επιστήμονες θα επιχειρήσουν να κάνουν το ίδιο αυτή τη φορά γύρω από τη Σελήνη. Στη συνέχεια θα δημιουργήσουν μια αποικία στην επιφάνειά της. Ενα ταξίδι ως τη Σελήνη διαρκεί 2 με 3 ημέρες. Τι θα πετύχουμε με αυτό; Σύμφωνα με τον κ. Γαζέα, «θα αναπτυχθεί η τεχνολογία και θα ενισχυθεί η γνώση γύρω από τους τομείς της ιατρικής, της ρομποτικής, της βιολογίας και πολλών άλλων».

Κλείνοντας, ο αστροφυσικός είπε ότι με τη δημιουργία μιας αποικίας στο φεγγάρι «θα μάθουμε να βλέπουμε τη Γη σαν μια οντότητα, χωρίς χώρες και θρησκείες, ενώ είναι το πρώτο βήμα για την κατάκτηση του Αρη, καθώς ένα ταξίδι μετ’ επιστροφής στον κόκκινο πλανήτη μπορεί να διαρκέσει ως και 2,5 χρόνια».

Ο γνωστός σε όλους μας Γιάννης Ζουγανέλης μίλησε πιο ελεύθερα από τους υπολοίπους. Μετά από μια επίθεση στο «σύστημα, το πολιτικό και εκδοτικό που προβάλλει αυτό που το συμφέρει ή το βολεύει», μίλησε για τη σημασία της ελληνικής γλώσσας «που ο καθένας ερμηνεύει με βάση τη γνώση που έχει». Στάθηκε στην έλλειψη της γνώσης που προκύπτει από την πλήρη έλλειψη συστήματος, ενώ τόνισε τις καταστροφικές συνέπειες που έχουν τα greeklish για την παιδεία.

Τέλος αναφέρθηκε στη σημασία της προσωπικότητας καθώς «για να απελευθερωθεί κάποιος θα πρέπει πρώτα να γνωρίσει τον εαυτό του».  Υστερα απευθυνόμενος στους νέους ανθρώπους τους παρότρυνε «να αποκοπούν από τον ομφάλιο λώρο για να μπορέσουν να εξελιχθούν» και ότι «η γνώση πρέπει να υπολογίζεται με μέτρο την αγάπη, την παρατηρητικότητα και την πρόοδο».

GUIDANCE

Το τρίτο και τελευταίο τμήμα του συνεδρίου «ΟΙΔΑ» είχε ως επικεφαλίδα την καθοδήγηση. Μίλησαν η Γωγώ Δελογιάννη (chef), η Ειρήνη Γιανναρά (δημοσιογράφος), ο Wael Al Masri (επιχειρηματίας) και ο James Lαbourt (ψυχολόγος), ενώ παρακολουθήσαμε και ένα χορευτικό της Mrs OJ, φιναλίστ του τηλεοπτικού σόου «Ελλάδα έχεις ταλέντο».

Η Γωγώ Δελογιάννη μίλησε για την τεράστια προσπάθεια που κατέβαλε και συνεχίζει να καταβάλει καθημερινά προκειμένου να μπορεί να κάνει τη δουλειά που πάντα ονειρευόταν.  «Η γνώση μας δίνει δυνατότητες, όπως για παράδειγμα τη δυνατότητα της επιλογής», είπε η ταλαντούχος chef. Πολύ σωστά. Και μετά;

Το επόμενο βήμα είναι ο αυτοκαθορισμός και ο αυτοπροσδιορισμός. «Η πρώτη απόφαση που καλούμαστε να πάρουμε είναι αυτή του αντικειμένου των σπουδών. Στην ουσία αποφασίζουμε στα 16 τι επάγγελμα θα ακολουθήσουμε χωρίς να έχουμε καμία απολύτως γνώση. Ετσι ξεκίνησε η ιστορία μου. Αρχικά, με συνάρπαζε η γνώση της νομικής επιστήμης. Επειτα κατάλαβα σταδιακά ότι δεν είναι αυτό που θέλω να κάνω. Αποφάσισα να ασχοληθώ με τη μαγειρική. Διάβασα, ξανασπούδασα και έτσι απέκτησα γνώση», είπε η κυρία Δελογιάννη.

«Το να κάνεις τη δουλειά που αγαπάς σημαίνει ρίσκο, κούραση, στοχοθέτηση. Πρέπει συνέχεια να διευρύνεις το γνωστικό σου πεδίο. Από κάποιο σημείο και μετά είναι όλα προσωπικά: αυτή τη ζωή επέλεξες, σήκω και κάνε την καλά» τόνισε κλείνοντας η Γωγώ Δηλιγιάννη, με το αμφιθέατρο να σείεται από τα χειροκροτήματα των παρευρισκόμενων.

Η τελευταία ομιλήτρια στην οποία θα αναφερθώ είναι η δημοσιογράφος Ειρήνη Γιανναρά, η οποία μίλησε για τις «συμπληγάδες του δημόσιου λόγου» και συγκεκριμένα για την ρητορική του μίσους και τα fake news. Σύμφωνα με την ίδια «το μίσος έχει γίνει trend, με ανθρώπους να σου επιτίθενται για αυτό που είσαι, στηριζόμενοι σε στερεότυπα και την άρνηση να αποδεχθούν τη διαφορετικότητα. Βασικοί φορείς της ρητορικής του μίσους είμαστε εμείς οι δημοσιογράφοι» είπε μεταξύ άλλων.

Στη συνέχεια, η κυρία Γιανναρά μας μίλησε για τους μετανάστες και την απόφαση που πήρε να πάει στη Μυτιλήνη προκειμένου να μάθει στα αλήθεια τι είναι αυτό που περιγράφει η ίδια και οι συνάδελφοί της στην τηλεόραση χωρίς ποτέ να το έχουν αντικρίσει. Πολύ σύντομα κατάλαβε ότι ο λόγος πίσω από τη μετανάστευση είναι η προσπάθεια των ανθρώπων για μια καλύτερη ζωή και όχι διάφορα άλλα που ακούγονται, «προϊόντα ενός μισαλλόδοξου λόγου ο οποίος χρησιμοποιείται για πολιτικούς σκοπούς». 

Στο κομμάτι των fake news, είπε ότι «οι ανατροφοδοτούμενες αυτές ψευδολογίες έρχονται και συναντούν τον προαναφερθέντα μισαλλόδοξο λόγο» και ότι «έχουμε όλοι μας της ευθύνη για το ηλεκτρονικό αποτύπωμα που αφήνουμε». Κλείνοντας, προέτρεψε το κοινό να ανακαλύψει τον εαυτό του και να αντιληφθεί πως ό,τι κάνει έχει και το ανάλογο αντίκτυπο.

Το εξαιρετικά ενδιαφέρον event ολοκληρώθηκε με τους οργανωτές να καλούν στη σκηνή όλους όσοι βοήθησαν στην πραγματοποίησή του, λαμβάνοντας το θερμό χειροκρότημα του κοινού.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News