Τα φαντάσματα της εποχής του ναζισμού συνεχίζουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να στοιχειώνουν τη Γερμανία. Η πόλη του Βερολίνου έχει διχαστεί τον τελευταίο καιρό για τη διαχείριση μιας εξοχικής βίλας του Γιόζεφ Γκέμπελς, η οποία βρίσκεται στις όχθες της λίμνης Μπόγκενζεε, 40 χιλιόμετρα βορείως της γερμανικής πρωτεύουσας.

Αρκετοί πιστεύουν ότι το σπίτι πρέπει να διατηρηθεί, ενώ άλλοι ζητούν επιτακτικά την κατεδάφισή του. Αποτελεί τμήμα ενός ερειπωμένου συγκροτήματος κτιρίων, το οποίο περιλαμβάνει επίσης τους κοιτώνες ενός κολεγίου της κομμουνιστικής εποχής, που χτίστηκε κατά τη δεκαετία του 1950. Το συγκρότημα, γράφουν οι Times, ανήκει στην πόλη του Βερολίνου η οποία, παρά τις επίμονες προσπάθειές της, δεν έχει καταφέρει να βρει επενδυτές πρόθυμους να το αγοράσουν και να το εκμεταλλευτούν.

Ο επικεφαλής προπαγάνδας του Χίτλερ χρησιμοποιούσε συχνά το σπίτι ως προσωπικό του «καταφύγιο» και σε αυτό διατηρούσε τις παράνομες ερωτικές σχέσεις του, ενώ εκεί έγραψε και την περίφημη ομιλία του για τον Ολοκληρωτικό Πόλεμο. Η βίλα βρίσκεται σε μια κατάφυτη περιοχή και παραμένει εγκαταλελειμμένη για δεκαετίες, από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Με επιστολή τους προς την υπηρεσία Κρατικής Ιδιοκτησίας του Βερολίνου (BIM), ο τοπικός διοικητής της περιοχής, Ντάνιελ Κουρθ, και ο δήμαρχος του γειτονικού δήμου Βάντλιτζ, Ολιβερ Μπόρχερτ, ζήτησαν ένα πενταετές μορατόριουμ στην κατεδάφιση και είπαν ότι οι συνομιλίες πρέπει να συνεχιστούν για τη διατήρηση του οικήματος.

Και οι δύο εξέφρασαν την ανησυχία τους για τα σχέδια του Βερολίνου να γκρεμίσει τη βίλα του Γκέμπελς και την κομμουνιστική πανεπιστημιούπολη που είναι χτισμένη σε σταλινικό στιλ. Μαθητές από την Ανατολική Γερμανία και άλλα κομμουνιστικά κράτη, όπως η Κούβα, η Νικαράγουα και η Μοζαμβίκη παρακολούθησαν μαθήματα εκεί.

«Τα αρχιτεκτονικά μνημεία στην τοποθεσία Μπόγκενζεε έχουν διεθνή σημασία από πλευράς πολιτιστικής μνήμης», ανέφερε η επιστολή. Τα κτίρια πρέπει να διατηρηθούν και να χρησιμοποιηθούν, λένε, ως χώροι δημοκρατίας, διαλόγου ή ανεκτικότητας.

Η BIM απάντησε ότι δεν θέλει να γκρεμίσει τα κτίρια, αλλά το Βερολίνο είχε επενδύσει πολλά εκατομμύρια ευρώ στη συντήρησή τους όλα αυτά τα χρόνια, η οποία κοστίζει επί του παρόντος 280.000 ευρώ ετησίως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ των Times.

Μια ανακαίνιση θα κόστιζε «τριψήφιο αριθμό σε εκατομμύρια ευρώ», είπε η Ανγκελα Ντέπε, εκπρόσωπος του BIM, στο τηλεοπτικό δίκτυο rbb24. «Το Βερολίνο δεν μπορεί να συνεχίσει να ξοδεύει τα χρήματα των φορολογουμένων σε ένα ακίνητο που βρίσκεται πολλά χιλιόμετρα από την πόλη».

Πρόσθεσε ότι οι ιδιώτες επενδυτές θα μπορούσαν να είναι μέρος της λύσης, αλλά είναι σημαντικό ένα σημείο με τέτοια ιστορία «να μην πέσει σε λάθος χέρια». Και ίσως αυτό συνοψίζει τους μεγαλύτερους φόβους των υπευθύνων.

Ο Γκέμπελς άρχισε να επισκέπτεται το Μπόγκενζεε το 1936, όταν η πόλη του Βερολίνου τού παραχώρησε μέρος της όχθης της λίμνης. Το σπίτι ολοκληρώθηκε το 1939. Είχε περισσότερα από 30 δωμάτια, συμπεριλαμβανομένης μιας αίθουσας προβολών, όπου πραγματοποιούνταν ιδιωτικές προβολές ταινιών, παρουσία μεγάλων σταρ της εποχής.

«Ολομόναχος. Είμαι τόσο χαρούμενος», έγραφε ο Γκέμπελς στο ημερολόγιό του από το σπίτι. «Περιτριγυρισμένος από δάση, μαραμένα φύλλα, ομίχλη και βροχή. Ενα ειδύλλιο με τη μοναξιά».

Οι ιστορικοί ισχυρίζονται ότι ο Γκέμπελς, ένας από τους στενότερους και πιο έμπιστους συνεργάτες του Χίτλερ, ο οποίος κατέλαβε τον έλεγχο των γερμανικών ΜΜΕ και εργαλειοποίησε το ραδιόφωνο και τον κινηματογράφο για να κατηχήσει το γερμανικό έθνος οδηγώντας το στον πόλεμο (και στον όλεθρο), χρησιμοποίησε το μπανγκαλόου ως ερωτική φωλιά μακριά από την οικογένειά του στο Βερολίνο. Εκεί, αποπλανούσε νεαρές ηθοποιούς που ήθελαν να προχωρήσουν στην καριέρα τους, μέσω ταινιών που ο ίδιος φυσικά ενέκρινε.

Ανάμεσα στις συχνότερες επισκέπτριες του σπιτιού ήταν η τσέχα ηθοποιός Λίντα Μπαάροβα. Ο Χίτλερ τελικά τον διέταξε να τερματίσει τη σχέση του μαζί της για να σώσει τον γάμο του με τη Μάγδα, τη μητέρα των έξι παιδιών του, επειδή η ναζιστική προπαγάνδα τούς απεικόνιζε ως πρότυπο οικογένειας.

Το κτίριο διαθέτει παράθυρα που εκτείνονται από το δάπεδο μέχρι την οροφή, ενώ σε αυτό διατηρούνται ακόμη οι αρχικοί τοίχοι με επένδυση από ξύλο, οι εντοιχισμένες ντουλάπες, τα μαρμάρινα περβάζια, τα ορειχάλκινα πόμολα και η εξώπορτα από σφυρήλατο σίδερο.

Μετά τον πόλεμο χρησιμοποιήθηκε ως συμμαχικό νοσοκομείο και οι Σοβιετικοί το παρέδωσαν στη συνέχεια στη νεολαία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ανατολικής Γερμανίας. Εγινε ο πυρήνας ενός τεράστιου κολεγίου το οποίο είχε στόχο να ενσταλάξει τη σοσιαλιστική ιδεολογία σε στελέχη του κόμματος από όλο τον κόσμο.

Οι προηγούμενες προσπάθειες να πουληθεί το συγκρότημα και να βρεθεί μια νέα χρήση του απέβησαν άκαρπες. Οι προτάσεις περιλαμβάνουν τη μετατροπή του σε ξενοδοχείο, καταφύγιο γιόγκα, φιλικό προς το περιβάλλον χωριό με εργαστήρια καλλιτεχνών ή ακαδημία για μαθητές που έχουν εκτοπιστεί λόγω εμφυλίου πολέμου ή φυσικών καταστροφών. Κάποια στιγμή ένα μέλος του διαβόητου ακροδεξιού κινήματος των «Πολιτών του Ράιχ» ακούστηκε ότι ενδιαφέρθηκε για την απόκτησή του και αυτό «χτύπησε συναγερμό» στις Αρχές του Βερολίνου.

Ενδεχόμενη κατεδάφιση του κτιρίου, πάντως, όπως επισημαίνουν οι Times, θα ενίσχυε την κριτική ότι η Γερμανία καταστρέφει τα ιστορικά μνημεία της, μια κριτική που οξύνθηκε μετά την περσινή αμφιλεγόμενη κατεδάφιση μιας σταλινικής αίθουσας υποδοχής, του Generalshotel, στο αεροδρόμιο του Βερολίνου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News