Τη χρονιά που μας πέρασε ένα μικρό, αλλά σοκαριστικό φιλμ της Ιsabelle Quintard και του Fabien Motte αναστάτωσε τη γαλλική κοινή γνώμη. Ως θέμα του είχε την εμπειρία ενός βιαστικού νεαρού, ο οποίος επιβιβάζεται σε τρένο στο σταθμό της Lille, προκειμένου να πάει σε ένα σημαντικό επαγγελματικό ραντεβού εγκαίρως. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής ο ίδιος και οι συνεπιβάτες του ακούν τις φωνές μιας γυναίκας-θύμα βιασμού, μέσα στο βαγόνι, από έναν άνδρα. Η φρίκη δεν αποτυπώνεται άμεσα, μόνο ο ήχος επιτρέπει να καταλάβει κανείς τι τρομακτικό συμβαίνει μόλις λίγα καθίσματα μακριά. Πνιγμένες φωνές. Χτυπήματα. Ένα γυναικείο χέρι που πιάνεται απεγνωσμένα από το σίδερο ενός καθίσματος. Δύο πόδια ανδρικά να σπρώχνουν κάτι που δεν βλέπεις. Λαχάνιασμα. Η γυναικεία φωνή σταδιακά σβήνει. Λυγμοί. Οι επιβάτες αφήνουν το περιστατικό να εξελιχθεί, αμέτοχοι, ανέκφραστοι. Σαν να μην υπάρχει. Ο νεαρός επιβάτης δυσφορεί, πνίγεται κοιτάζει το κουμπί του συναγερμού, αλλά δεν το πατά. Ένα γυναικείο βραχιόλι πέφτει στο πάτωμα. Λίγα μαρτυρικά λεπτά αργότερα (αλήθεια ποιος βασανίζεται πραγματικά σε αυτή την ιστορία) φτάνει στον προορισμό του και πετιέται έξω. Στέκεται, αλλά στο πρόσωπό του φαίνεται σαν να τον κυνηγούν χίλιοι δαίμονες. Ανεβαίνει τις σκάλες προς την έξοδο, μα το φως είναι τόσο σκληρό σαν τις Ερινύες που τον καταδιώκουν. Γιατί δεν μίλησε…

Πρόσφατα, αυτό το φιλμάκι ήρθε ξανά στην επικαιρότητα, με αφορμή το βιασμό μιας 22χρονης γυναίκας μέσα στο τρένο στη διαδρομή προς το Παρίσι, μπροστά στα μάτια δεκάδων επιβατών που δεν επενέβησαν. Νέο κρούσμα, αυτή τη φορά στο σταθμό Ermont-Eubonne με ανήλικο 17χρονο θύμα, εκδηλώθηκε μόλις λίγες μέρες αργότερα. Όπως καταγγέλλει η ομάδα «Oser le Feminisme», πλήθος σεξουαλικών επιθέσεων ενάντια σε γυναίκες συμβαίνουν κάθε εβδομάδα χωρίς να καταγγέλλονται, καθώς οι βιασθείσες φοβούνται τον κοινωνικό στιγματισμό. Το τραγικό είναι ότι το 92% των μαρτύρων αυτών των επιθέσεων είναι επίσης γυναίκες, οι οποίες δεν τολμούν να αντιδράσουν από φόβο. Σε μια προσπάθεια κινητοποίησης η εν λόγω ομάδα διοργάνωσε δράσεις μέσα στο μετρό του Παρισιού, προκειμένου να ταράξει συνειδήσεις και να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες. Τα μέλη της «Oser le Feminisme» με χάπενινγκ και με κεντρικό σύνθημα #Take_back_the_métro πρόσφατα προσπάθησαν να σπάσουν το ταμπού της ντροπής και του φόβου, ενημερώνοντας για την κατάσταση και παροτρύνοντας τους επιβάτες να χτυπούν τον συναγερμό, σε περίπτωση που αντιληφθούν τέτοιου είδους περιστατικό. Την ίδια στιγμή, η πολιτεία αποφάσισε να προωθήσει κυβερνητική πρωτοβουλία δημιουργίας πλατφορμών υποδοχής των θυμάτων μέσα στην άνοιξη, ενώ δρομολογήθηκε εξειδικευμένη εκπαίδευση των οδηγών μέσω σεμιναρίων για αυτές τις περιπτώσεις.

Το δελτίο του γαλλικού τύπου, σχετικά με την παραπάνω δράση, δεν υπήρξε η μόνη αφορμή για να γράψω αυτό το κείμενο. Έχω ακόμη στο μυαλό μια πρόσφατη συζήτηση που ξεκίνησε από την 20χρονη Τουρκάλα φοιτήτρια Οζγκεκάν Ασλάν (βρέθηκε νεκρή στην κοίτη ενός ποταμού μετά από απόπειρα βιασμού), πέρασε στη διαμαρτυρία των είκοσι ανδρών στην Κωνσταντινούπολη -οι οποίοι φορώντας φούστες σε πορεία κατήγγειλαν τον βιασμό και τη δολοφονία της 20χρονης φοιτήτριας Εζγκετσάν Ασλάν στη Μερσίνα- και στάθηκε στην Τουγτσέ Αλμπαϊράκ, την ηρωική φοιτήτρια στη Γερμανία, που δολοφονήθηκε στην προσπάθειά της να σώσει δύο έφηβες από βιασμό. Αναπόφευκτα, μιλώντας για ανθρώπινα δικαιώματα καταλήξαμε στο φλέγον κοινωνικό θέμα των ημερών, αυτό του εξαφανισμένου νέου στα Γιάννενα, που όπως όλα δείχνουν υπήρξε τραγικό θύμα bullying. H περίπτωσή του φυσικά δεν είναι η ίδια με τις προηγούμενες. Κι εύχομαι ολόψυχα τα πράγματα να έχουν ένα αίσιο τέλος για το βασανισμένο αγόρι. Παραμένει γεγονός όμως ότι τόσο ο σχολικός εκφοβισμός, όσο και η απόπειρα βιασμού αφορούν στην άσκηση βίας (λεκτικής ή σωματικής) σε έναν αδύναμο άνθρωπο. Και δεν πρέπει να μένουν αναπάντητες σαν να είναι κάτι φυσιολογικό και κοινωνικά αποδεκτό. Το κοινό συμπέρασμα εκείνης της κουβέντας μεταξύ φίλων ήταν «μιλήστε, αντισταθείτε». Στα φαινόμενα που καταπατούν την ελευθερία και την αξιοπρέπεια. Επιδιώξτε το τέλος του πόνου και της ντροπής. Σπάστε τη σιωπή. Είναι συνενοχή. Το μόνο πράγμα, άλλωστε, που απαιτείται για να θριαμβεύσει το κακό είναι οι καλοί να μην κάνουν τίποτα απολύτως. Και γρήγορα μπορεί να χτυπήσει και τη δική μας πόρτα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News