Χαρακτηρίζοντας τη διάρκειας 900 ημερών πολιορκία του Λένινγκραντ από τις δυνάμεις του Τρίτου Ράιχ ως γενοκτονία, η Μόσχα απαίτησε από το Βερολίνο να καταβάλει αποζημίωση για τους περισσότερους από ένα εκατομμύριο νεκρούς. Οπως αναμενόταν, το Βερολίνο απέρριψε το ρωσικό αίτημα, αλλά το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας, απαντώντας στη ρωσική διακοίνωση, αναγνώρισε πως ο αποκλεισμός της σημερινής Αγίας Πετρούπολης μεταξύ Σεπτεμβρίου του 1941 και Ιανουαρίου του 1944 ήταν ένα «τρομερό έγκλημα πολέμου που διέπραξε η γερμανική Βέρμαχτ κατά του Λένινγκραντ και του πληθυσμού του».

Απέφυγε, ωστόσο, να κάνει λόγο για γενοκτονία, προσθέτοντας ότι η γερμανική κυβέρνηση το έχει τονίσει αυτό επανειλημμένως. Πάντως, τον περασμένο Ιανουάριο, η γερμανική πρεσβεία στη Μόσχα τίμησε την 80ή επέτειο από τη λύση της πολιορκίας με σειρά εκδηλώσεων, ενώ ο γερμανός πρέσβης Αλεξάντερ Γκραφ Λάμπσντορφ συναντήθηκε με επιζήσαντες της πολιορκίας.

Οπως θυμίζει σε ανταπόκρισή του από το Βερολίνο ο Ντέιβιντ Κρόσλαντ, εξωτερικός συνεργάτης των λονδρέζικων Times στη γερμανική πρωτεύουσα, την τελευταία διετία (από τότε που τα ρωσικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Ουκρανία) η Μόσχα θίξει διαρκώς το ναζιστικό παρελθόν της Γερμανίας, βάλλοντας κατά του Βερολίνου, κυρίως λόγω της εκτεταμένης στρατιωτικής αρωγής του προς Κιέβου. Ο ίδιος ο Πούτιν συνέκρινε, για παράδειγμα, τον εφοδιασμό των Ουκρανών με γερμανικά άρματα μάχης Leopard με την εισβολή του Χίτλερ στην ΕΣΣΔ.

Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα των Times, η αναφορά στην πολιορκία του Λένινγκραντ είναι ένα ιδιαίτερα λεπτό ζήτημα για τη Γερμανία, δεδομένης της κλίμακας των εγκλημάτων πολέμου που διέπραξαν τα ναζιστικά στρατεύματα στη Σοβιετική Ενωση και των παρόμοιων απαιτήσεων για πολεμικές αποζημιώσεις από κυβερνήσεις της Πολωνίας και της Ελλάδας.

Κατά την πολιορκία του Λένινγκραντ εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι εξαντλήθηκαν κυριολεκτικά μέχρι θανάτου, κυρίως από το κρύο και τον λιμό, ενώ άλλοι αναγκάστηκαν να καταφύγουν στον κανιβαλισμό για να επιβιώσουν. Υπέρ της άποψης της Μόσχας περί γενοκτονίας συνηγορεί, μάλιστα, και ο γερμανός ιστορικός Χανς-Κρίστιαν Πέτερσεν, χαρακτηρίζοντας την πολιορκία του Λένινγκραντ «γενοκτονική πράξη».

Οπως εξηγεί ο Ντέιβιντ Κρόσλαντ στην ανταπόκρισή του, στη Δυτική Γερμανία, για δεκαετίες μετά τον πόλεμο, η πολιορκία του Λένινγκραντ και η σκόπιμη λιμοκτονία του άμαχου πληθυσμού εκλαμβάνονταν ως μια τυπική στρατιωτική επιχείρηση, καθώς οποιαδήποτε άλλη εκτίμηση θα κατέρριπτε τον κυρίαρχο μεταπολεμικό μύθο (ο οποίος τελικά… καταρρίφθηκε) ότι οι απλοί γερμανοί στρατιώτες δεν είχαν διαπράξει  εγκλήματα πολέμου.

Στη διακοίνωσή της η Μόσχα κατηγόρησε επίσης τη Γερμανία για «αντιφατική προσέγγιση», με το Βερολίνο να παραδέχεται πρόσφατα ότι τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στην Αφρική την περίοδο της αποικιοκρατίας ήταν γενοκτονικά, ενώ δεν έχει πράξει το ίδιο όσον αφορά τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν εναντίον της ΕΣΣΔ. «Η ρωσική πλευρά επιμένει στην επίσημη αναγνώριση τέτοιων φρικαλεοτήτων του Τρίτου Ράιχ ως γενοκτονία» ανέφερε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών στην επιστολή του, την οποία επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Tass.

Το ρωσικό ΥΠΕΞ επέκρινε επίσης τη Γερμανία για την καταβολή ατομικών αποζημιώσεων αποκλειστικά σε εβραίους-θύματα της πολιορκίας. «Η ρωσική πλευρά βλέπει μια τέτοια πρακτική από τη γερμανική πλευρά ως εθνοτική διάκριση» ανέφερε το υπουργείο, προσθέτοντας ότι θα έπρεπε να αποζημιωθούν όλα τα θύματα της πολιορκίας. Η Γερμανία έχει δικαιολογήσει την ειδική μεταχείριση των εβραίων θυμάτων, επικαλούμενη το γεγονός ότι υπέστησαν ιδιαίτερες διώξεις στο πλαίσιο της εφαρμογής της ναζιστικής φυλετικής πολιτικής.

Το γερμανικό ΥΠΕΞ σημείωσε από την πλευρά του ότι τα υπόλοιπα θύματα της πολιορκίας αποζημιώθηκαν μέσω των πολεμικών αποζημιώσεων που κατέβαλε η Γερμανία μετά το 1945. Υπογράμμισε επίσης ότι γερμανικές κυβερνήσεις χρηματοδοτούσαν την κοινωνική και ιατρική αρωγή επιζώντων της πολιορκίας έως το 2019.

Το Βερολίνο υποστηρίζει εδώ και καιρό ότι τυχόν εκκρεμή ζητήματα όσον αφορά επανορθώσεις διευθετήθηκαν με τη συμφωνία «δύο συν τέσσερα» –μεταξύ των ΗΠΑ, της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Σοβιετικής Ενωσης και των δύο Γερμανιών, Δυτικής και Ανατολικής–, που σφράγισε την επανένωση της χώρας το 1990.

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών της χώρας, η Γερμανία έχει καταβάλει συνολικά περισσότερα από 80 δισ. ευρώ ως αποζημιώσεις για τα ναζιστικά εγκλήματα σε θύματα όλων των κρατών, ενώ «πλήρωσε» και μέσω της παροχής διαφόρων υπηρεσιών σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Σοβιετικής Ενωσης, όπου στα χρόνια αμέσως μετά τον πόλεμο ανέλαβε τη διάλυση εργοστασίων και το ξήλωμα σιδηροδρομικών γραμμών, όπως αναφέρει ενδεικτικά ο Ντέιβιντ Κρόσλαντ στην ανταπόκρισή του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News