Ένα από τα πιο νοσηρά χαρακτηριστικά του ελληνικού πολιτικού συστήματος είναι ότι αντί για κόμματα αρχών, υπάρχουν κυρίως κόμματα προσωποκεντρικά. Αυτή η θλιβερή πραγματικότητα γίνεται ξανά φανερή στον «διάλογο για την Κεντροαριστερά».

Θα περίμενε κανείς ότι μετά την εξαιρετικά αποτυχημένη εκλογική πορεία, μετά τον αποτυχημένο «εκσυγχρονισμό», που ανεξαρτήτως προθέσεων, δεν δημιούργησε κανένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο για τον τόπο, και μετά τη μετατόπιση του ακροατηρίου της Κεντροαριστεράς προς τον ΣΥΡΙΖΑ, στον χώρο αυτό θα επικρατούσε έντονη και ελπιδοφόρα ιδεολογική συζήτηση για τη μελλοντική του πορεία. Μια συζήτηση για το πού οδεύει η Ευρώπη και η χώρα μας μαζί. Μια συζήτηση για τα αίτια της κρίσης και το μερίδιο ευθύνης που φέρει και η Κεντροαριστερά. Μια συζήτηση όχι στη λογική της τιμωρίας προσώπων, αλλά στη λογική της επικαιροποίησης των θέσεων.

Αντ' αυτού τα στελέχη της «κεντροαριστεράς» μοιάζουν να θεωρούν ότι κάτι τέτοιο δεν χρειάζεται. Το κείμενο των 58, δεν περιέχει απολύτως τίποτα το συγκεκριμένο. Δεν περιέχει ούτε σαφείς προτάσεις, έστω σε γενικό επίπεδο, ούτε σαφή αφήγηση για την κρίση, ούτε σαφές ιδεολογικό στίγμα. Θα μπορούσε να έχει γραφτεί από οποιονδήποτε, από κάποιον συντηρητικό ή νεοφιλελεύθερο μέχρι κάποιον ρεφορμιστή σοσιαλιστή. Εν μέσω κρίσης και ανεργίας, θεωρεί θέμα χρόνου την έξοδο από το Μνημόνιο, και ως μείζον ζήτημα θέτει την καταπολέμηση της πόλωσης. Αυτό που για όλους τους Έλληνες σήμερα είναι το ζητούμενο, η έξοδος από την κρίση, για τους συντάκτες του κειμένου μοιάζει να είναι ήδη δεδομένο. Τον ίδιο χαρακτήρα είχαν και οι τοποθετήσεις στο θέατρο Ακροπόλ. Γενικόλογες, με πολλά ωραία, πλην κενά, λόγια. Μια εκδήλωση που θύμιζε περισσότερο reunion της εποχής Σημίτη, παρά κάτι το «ολοκαίνουργιο».

Εξελίσσεται όμως σε δεύτερο επίπεδο μια πολύ ζωντανή συζήτηση για πρόσωπα. Ενώ ακόμα δεν υπάρχουν θέσεις και προτάσεις, η Κεντροαριστερά αναζητεί ηγέτη. Πολλούς τους απασχολεί αν π.χ. ο κ. Γιαννίτσης είναι υπερβολικά μεγάλος στην ηλικία, ένα ερώτημα με μηδενική πολιτική ουσία. Άλλοι προτείνουν «να βρούμε έναν σαραντάρη», ώστε να αποκτήσει και η Κεντροαριστερά έναν νέο που να χαρίζει χαμόγελα σαν τον κ. Τσίπρα, λες και αυτό είναι το πολιτικό πρόβλημα της Κεντροαριστεράς. Ασφαλώς, αν οι νέοι ήταν λίγοι στο θέατρο Ακροπόλ, αυτό κάτι δείχνει για τη «φρεσκάδα» των θέσεων, για την ελιτίστικη λογική των «προσωπικοτήτων», για την έλλειψη πραγματικής επαφής με την κοινωνία και δεν θα λυθεί με επικοινωνιακά τεχνάσματα.

Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι σημερινοί κεντροαριστεροί δεν κάνουν τίποτα διαφορετικό από αυτό που τους υπαγορεύει η κληρονομική νόσος του ΠΑΣΟΚ που λέγεται μεσσιανισμός. Σε αντίθεση με χώρες που διαθέτουν ισχυρή κεντροαριστερή παράδοση (Γερμανία, Γαλλία, ΗΒ, Σουηδία κ.λπ) και σοβαρά κόμματα αρχών, στην Ελλάδα η κεντροαριστερά συγκροτήθηκε εξαρχής γύρω από ένα πρόσωπο, τον Ανδρέα Παπανδρέου. Μετά τον θάνατό του, η «εκσυγχρονιστική» φράξια του ΠΑΣΟΚ λάτρεψε τον Κ. Σημίτη και τώρα, εν όψει της προφανούς αδυναμίας του Ευάγγελου Βενιζέλου να εμπνεύσει τον οποιονδήποτε, αναζητεί ένα νέο ίνδαλμα, για να καλύψει μ' αυτό το τεράστιο ιδεολογικό κενό της, που αυτή τη φορά προκύπτει και ως σύμπτωμα της ευρύτερης ιδεολογικής σύγχυσης της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.

Όμως με το να επενδύουν σε πρόσωπα και όχι σε ιδέες, οι «κεντροαριστεροί» κάνουν ένα λάθος. Η συζήτηση για πρόσωπα έχει σημασία, έστω στρεβλή, όταν το καθένα από αυτά συνοδεύεται και από ένα ευρύ πελατειακό δίκτυο παλαιοκομματικού τύπου, ικανό να φέρει ψήφους, όχι όμως όταν πρόκειται για πανεπιστημιακούς, που υποτίθεται ότι έχουν αξία για τις ιδέες τους.

Ελπίζω κάποτε να δούμε εκδηλώσεις της Κεντροαριστεράς που δεν θα συζητιούνται για το ποιος από τις λιγότερο ή περισσότερο φθαρμένες «προσωπικότητες» ήταν παρών και ποιος απών, όπως κάνει κανείς μετά από μια δεξίωση, αλλά για όσα ειπώθηκαν εκεί, για την πολιτική ουσία.

*Ο Ιάσων Καρανίκας είναι φοιτητής Νομικής.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News