Επιβλέπει τη δουλειά που γίνεται στον τουρισμό και τις περιφερειακές πολιτικές, δουλεύοντας στενά με κράτη-μέλη, τον ιδιωτικό τομέα και με άλλους διεθνείς οργανισμούς, για τη διαμόρφωση απαντήσεων στις προκλήσεις που ανακύπτουν. Ο Αλέν Ντιπερά είναι επικεφαλής της Διεύθυνσης Περιφερειακής Ανάπτυξης και Τουρισμού στον Οργανισμό Οικονομικής Ανάπτυξης και Συνεργασίας (ΟΟΣΑ). Και στις 2 Μαρτίου ένας από τους ομιλητές της ενότητας «Τουριστική Πολιτική για Βιώσιμη Ανάπτυξη» στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Αυτή ήταν και η αφορμή για την επικοινωνία μας.

«Ο τουρισμός έχει ισχυρές δυνατότητες να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, απαιτούνται καινοτόμες και ολοκληρωμένες πολιτικές για να διασφαλίσουμε ότι αποτελεί μια δύναμη για βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη», λέει στο Protagon.

Ο εξωστρεφής αυτός τομέας διαδραματίζει βασικό ρόλο στις χώρες του ΟΟΣΑ, στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, στα έσοδα από εξαγωγές και στην εγχώρια προστιθέμενη αξία. Συμβάλλει άμεσα, κατά μέσο όρο με 4,5% στο ΑΕΠ, με 6,8% στην απασχόληση και με 21,7% στις εξαγωγές υπηρεσιών.

Η αξιοποίηση της δυνατότητας του τουρισμού ως κινητήριας δύναμης για αειφόρα και ολιστική ανάπτυξη «θα απαιτήσει τη διαμόρφωση ορθών πολιτικών, ολοκληρωμένων στρατηγικών, διυπουργικών δομών και μηχανισμών που θα περιλαμβάνουν τον ιδιωτικό τομέα και άλλους εμπλεκόμενους στον τουρισμό», εξηγεί, φέρνοντας παράδειγμα τη Φινλανδική Διυπουργική Ομάδα Εργασίας για τον Τουρισμό και τη Γαλλική Διυπουργική Επιτροπή Τουρισμού.

Αλλαγή νοοτροπίας

«Οι κυβερνήσεις πρέπει επίσης να αναπτύξουν και να συντονίσουν μακροπρόθεσμες στρατηγικές με συναφείς τομείς πολιτικής και να καθορίσουν ξεκάθαρους ρόλους, λειτουργίες και αλληλεπιδράσεις βασικών παραγόντων του τουρισμού», όπως η μακροπρόθεσμη στρατηγική για τον Τουρισμό 2020 στην Αυστραλία, η στρατηγική Τουρισμού 2027 στην Πορτογαλία και η Ψηφιοποίηση Τουρισμού στην Ελβετία.

Παράλληλα, «οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής πρέπει να λάβουν μέτρα για μια πολιτική τουρισμού που να προστατεύει το μέλλον και να προωθήσουν μια κουλτούρα καινοτομίας και αλλαγής διαχείρισης στο εσωτερικό της κυβέρνησης, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι κυρίαρχες τάσεις (megatrends) λαμβάνονται δεόντως υπόψη στην πολιτική και τη λήψη αποφάσεων», τονίζει ο κ. Ντιπερά. Και συνεχίζει: «η αυξανόμενη ζήτηση επισκεπτών, η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, οι νέες τεχνολογίες και η ταξιδιωτική κινητικότητα, φέρνουν νέες και συχνά μη ορατές προκλήσεις, απειλές και ευκαιρίες στην τουριστική βιομηχανία».

Εξάλλου, ο τουρισμός έχει δημιουργήσει νέες ευκαιρίες σε πολλές χώρες, «αλλά έχει δημιουργήσει και νέες προκλήσεις, καθώς η συνεχιζόμενη ανάπτυξη φέρνει πιέσεις στις υποδομές, στο περιβάλλον, στις τοπικές κοινότητες, σε άλλους οικονομικούς κλάδους και στην ευρύτερη κοινωνία».

Υπερτουρισμός και νέες προκλήσεις

Τι είδους πολιτικές μπορούν όμως να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις, όπως ο υπερτουρισμός ;

«Καινοτόμες πολιτικές λύσεις απαιτούνται σε προορισμούς, όπως η Σαντορίνη, η οποία αντιμετωπίζει την πρόκληση να διαχειριστεί μαζικές εισροές τουριστών, να διασφαλίσει ότι η ανάπτυξη λαμβάνει υπόψη τις τρέχουσες και τις μελλοντικές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις και να ανταποκριθεί στις ανάγκες των επισκεπτών, της αγοράς, του περιβάλλοντος και των τοπικών κοινωνιών», τονίζει ο κ. Ντιπερά.

«Οι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικής θα πρέπει να βρουν τρόπους ώστε να διαφοροποιήσουν και να διαχύσουν τα οφέλη του τουρισμού χρονικά και χωρικά, να δημιουργήσουν μεγαλύτερα θετικά αποτελέσματα που θα απλωθούν στην ευρύτερη οικονομία και στις πόλεις/περιφέρειες και να υποστηρίξουν την αειφορία και ανταγωνιστικότητα των προορισμών, σε εθνικό, περιφερειακό και αστικό επίπεδο», συνεχίζει. Και αναφέρεται σε εναλλακτικές, όπως η περιφερειακή διασπορά, στρατηγικές για τη διαχείριση των επισκεπτών, αειφόρα προϊόντα και υπηρεσίες.

Η ενεργή εμπλοκή του συνειδητοποιημένου ιδιωτικού τομέα

«Περισσότερο από ποτέ _ συνεχίζει_  οι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικής και ο ιδιωτικός τομέας χρειάζεται να συνεργαστούν, να διαμορφώσουν και να εφαρμόσουν μια τουριστική πολιτική και κατ’ επέκταση να μεγιστοποιήσουν τη διασύνδεσή της. Ταυτόχρονα, ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να είναι περισσότερο συνειδητοποιημένος και ενεργός στον σχεδιασμό και στην οργάνωση του τουριστικού εργατικού δυναμικού, ώστε να συμβαδίσει με την μεταβαλλόμενη αγορά και να έχει μια ανταγωνιστική προσφορά».

Αλλά, προσθέτει, και «η μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στις τουριστικές επενδύσεις μπορεί να φέρει νέες πηγές χρηματοδότησης και να επικαιροποιεί την επενδυτική πολιτική και τη λήψη αποφάσεων». Γιατί οι επενδύσεις «είναι απαραίτητες για την οικοδόμηση ενός ανταγωνιστικού και βιώσιμου τουριστικού τομέα. Οι ενεργές πολιτικές μπορούν να αυξήσουν την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των τουριστικών επενδύσεων, ώστε να δημιουργήσουν αξία, να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση με βιώσιμο και χωρίς αποκλεισμούς τρόπο».

Οχι ότι δεν υπάρχουν εμπόδια σε αυτό. Τα κυριότερα εμπόδια και προκλήσεις που εντοπίζονται στις τουριστικές επενδύσεις είναι «η έλλειψη σαφήνειας στο νομικό και πολιτικό πλαίσιο, η αδύναμη προώθηση των επενδύσεων, το περίπλοκο ή μεταβαλλόμενο φορολογικό καθεστώς, η έλλειψη ειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού και ο ανεπαρκής επενδυτικός σχεδιασμός», υπογραμμίζει.

Αναφερόμενος στην Ελλάδα ο κ. Ντιπερά επισημαίνει ότι η χώρα «λαμβάνει μέτρα για να αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα. Για παράδειγμα, αναθεωρώντας πρόσφατα κανονισμούς που επηρεάζουν τον τουρισμό με την κωδικοποίηση της τουριστικής νομοθεσίας». Στην περίπτωση αυτή, «όλες οι νομοθεσίες και οι κανονισμοί που αφορούν στον τουριστικό τομέα ενσωματώθηκαν σε ένα ενοποιημένο νομοθετικό πλαίσιο. Αυτό θα βοηθήσει στη μείωση του κόστους συμμόρφωσης και συναλλαγών με την εξοικονόμηση χρόνου στην έρευνα και την αλληλεπίδραση με το κράτος», σχολιάζει.

Προετοιμασία για τα megatrends

Πώς λοιπόν θα προετοιμαστούν οι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικής απέναντι στα megatrends, τις τάσεις που θα κυριαρχήσουν στην αγορά; Ο επικεφαλής Τουρισμού του ΟΟΣΑ παραθέτει μια σειρά από προτάσεις.

Πιο συγκεκριμένα:

• με τη διαμόρφωση συστημικών και στρατηγικών προσεγγίσεων για να προσαρμοστούν σε ένα όλο και πιο γοργά μεταλλασσόμενο, αλληλένδετο και δυναμικό περιβάλλον,
• με τον εκσυγχρονισμό ρυθμιστικών και νομοθετικών πλαισίων, δεσμεύοντας ευρέως τους βασικούς εμπλεκόμενους φορείς στην ανάπτυξή τους,
• με την καλλιέργεια συνεργασιών με τη βιομηχανία, άλλες κυβερνήσεις και την κοινωνία των πολιτών για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των megatrends,
• αλλά και με τη λήψη μέτρων, για τη μελλοντική προστασία της τουριστικής πολιτικής και την προώθηση κουλτούρας καινοτομίας και αλλαγής διοίκησης. Οι στρατηγικές ασκήσεις προβλέψεων, όπως η δημιουργία σεναρίων, μπορούν να βοηθήσουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στον τομέα του τουρισμού να προβλέψουν εναλλακτικές μελλοντικές περιπτώσεις και να ενημερώσουν την ανάπτυξη πολιτικών.

Και κλείνει ο κ. Ντιπερά φέρνοντας το παράδειγμα της Αυστρίας. Το 2018, η Αυστρία «ξεκίνησε μια διαδικασία διαβούλευσης ως πρώτο βήμα στην ανάπτυξη ενός νέου masterplan για τη διαρκή ανάπτυξη του βιώσιμου και ανταγωνιστικού τουρισμού. Η διαδικασία περιλάμβανε εμπειρογνώμονες και εμπλεκόμενους – όχι μόνο από τον τουρισμό, αλλά και από άλλους τομείς».

Η συνέχεια στους Δελφούς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News