1588
To πολωνικό πυραυλικό σύστημα εδάφους-αέρος Neva δοκιμάζεται σε στρατιωτική άσκηση τον περασμένο Ιούνιο | EPA/Marcin Gadomski / CreativeProtagon

Η Πολωνία γίνεται η νέα στρατιωτική υπερδύναμη της Ευρώπης;

Protagon Team Protagon Team 23 Νοεμβρίου 2022, 09:51
To πολωνικό πυραυλικό σύστημα εδάφους-αέρος Neva δοκιμάζεται σε στρατιωτική άσκηση τον περασμένο Ιούνιο
|EPA/Marcin Gadomski / CreativeProtagon

Η Πολωνία γίνεται η νέα στρατιωτική υπερδύναμη της Ευρώπης;

Protagon Team Protagon Team 23 Νοεμβρίου 2022, 09:51

Η ψυχραιμία της Πολωνίας όταν έπεσε στο έδαφός της πύραυλος, που αρχικά νόμιζαν ρωσικό, σκοτώνοντας δύο πολίτες της, εντυπωσίασε αμερικανούς και ευρωπαίους συμμάχους της Βαρσοβίας.

Αντί να απαντήσει εν θερμώ, η πολωνική πλευρά έθεσε σε ύψιστη ετοιμότητα τις ένοπλες δυνάμεις της, αλλά είχε την ψυχραιμία να περιμένει λίγες ώρες μέχρι να επιβεβαιωθεί ότι ο πύραυλος ήταν ουκρανικός, σημείωσε το Politico.

Η μακροχρόνια δυσπιστία της Πολωνίας για κάθε τι ρωσικό και η βαθιά αντιπάθεια της σημερινής εθνικιστικής κυβέρνησης προς τη Μόσχα πυροδότησαν κύμα ανησυχίας από τις Βρυξέλλες έως το Βερολίνο ότι η Βαρσοβία μπορεί να κάνει κάτι βεβιασμένο.

Ομως, η στάση των Πολωνών οφείλεται στο γεγονός ότι η χώρα διαθέτει αναμφισβήτητα τον καλύτερο στρατό της Ευρώπης, ο οποίος και πρόκειται να καταστεί ακόμη πιο ισχυρός, σύμφωνα με το Politico.

Στην εμμονή της Βαρσοβίας με τη Ρωσία οφείλεται ο εξοπλιστικός «οργασμός» της χώρας. Η Πολωνία αγοράζει όπλα σωρηδόν τα τελευταία χρόνια, με ρυθμούς τους οποίους δεν πλησιάζει καν άλλη ευρωπαϊκή χώρα, ενώ έχει βάλει στόχο, μέχρι το 2035, να έχει φτάσει τους 300.000 στρατιώτες, διπλάσιους από ό,τι σήμερα – να σημειωθεί πως η Γερμανία διαθέτει… μόλις 170.000.

«Ο πολωνικός στρατός πρέπει να είναι τόσο ισχυρός ώστε να μη χρειάζεται καν να πολεμήσει, χάρη στη δύναμή του και μόνο», δήλωσε ο πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι την παραμονή της Ημέρας της Ανεξαρτησίας της Πολωνίας.

«Η Πολωνία έχει καταστεί ο πιο σημαντικός εταίρος μας στην ηπειρωτική Ευρώπη», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος του αμερικανικού στρατού στην Ευρώπη, υπογραμμίζοντας τον κρίσιμο ρόλο που διαδραμάτισε η κεντροευρωπαϊκή χώρα στην υποστήριξη της Ουκρανίας και στη στήριξη της άμυνας του ΝΑΤΟ στη Βαλτική.

Ενώ η Γερμανία, παραδοσιακά ο πρωταρχικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή, παραμένει βασικός κόμβος υλικοτεχνικής υποστήριξης, οι ατελείωτες διαβουλεύσεις στο Βερολίνο για το πώς να «αναστηθεί» ο γερμανικός στρατός, καθώς και η έλλειψη στρατιωτικής κουλτούρας, έχουν εμποδίσει την αποτελεσματικότητά του ως εταίρου, σύμφωνα με τον αμερικανό αξιωματούχο.

Ενόσω η Γερμανία συνεχίζει να συζητά τις λεπτομέρειες του αποκαλούμενου «Zeitenwende», του στρατηγικού σημείου καμπής, που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Πολωνία προχωρά ήδη σε σημαντικές αμυντικές επενδύσεις.

Η Βαρσοβία έχει δηλώσει ότι θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες από το 2,4% στο 5% του ΑΕΠ. Την ίδια στιγμή, η Γερμανία, η οποία δαπάνησε περίπου το 1,5% ΑΕΠ για την άμυνα πέρυσι, συζητά εάν μπορεί να διατηρήσει τον στόχο του 2% του ΝΑΤΟ αφού εξαντλήσει ένα ταμείο αμυντικών επενδύσεων ύψους 100 δισ. ευρώ, το οποίο ενέκρινε νωρίτερα εφέτος.

Oι ισχυρότερες χερσαίες δυνάμεις στην Ευρώπη

Ο πολωνός υπουργός Αμυνας Μάριους Μπλαστσάκ δεσμεύτηκε τον Ιούλιο ότι η χώρα του θα έχει «τις πιο ισχυρές χερσαίες δυνάμεις στην Ευρώπη». Και βρίσκεται σε καλό δρόμο, κατά το Politico. Η Πολωνία διαθέτει ήδη περισσότερα άρματα μάχης και συστήματα howitzer από όσα η Γερμανία, ενώ κοντεύει να έχει και αριθμητικά πολύ μεγαλύτερο στρατό.

Το 2017, η Βαρσοβία ίδρυσε μια νέα χερσαία αμυντική δύναμη 30.000 ανδρών. Πρόκειται για «περιστασιακούς» στρατιώτες, οι οποίοι υποβάλλονται σε 16 ημέρες εκπαίδευσης, ακολουθούμενες από πρόσθετη κατάρτιση.

Αρχικά, η σύσταση της ομάδας δεν ελήφθη στα σοβαρά, αλλά η επιτυχία της Ουκρανίας στη χρήση ευέλικτων πολιτοφυλακών εξοπλισμένων με αντιαρματικά και αντιαεροπορικά όπλα κάνει τώρα την πολωνική ιδέα να φαίνεται άκρως λογική.

«Σήμερα, αυτές οι αμφιβολίες έχουν εξαφανιστεί», είπε ο Μπλαστσάκ κατά τη διάρκεια πρόσφατης τελετής ορκωμοσίας για τους νέους στρατιώτες. Σε αντίθεση με τη Γερμανία, η οποία αγωνίζεται να προσελκύσει νέα στρατεύματα, η προσπάθεια στρατολόγησης της Πολωνίας είναι αξιοσημείωτη.

«Οι Πολωνοί έχουν πολύ πιο θετική στάση απέναντι στον στρατό τους συγκριτικά με τη Γερμανία, επειδή έπρεπε να πολεμήσουν για την ελευθερία τους», είπε στο Politico ο Αυστριακός Γκούσταβ Γκρέσελ, πρώην στρατιωτικός και, πλέον, ερευνητής επί θεμάτων ασφαλείας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. «Στους στρατιωτικούς κύκλους κανείς δεν αμφισβητεί την ποιότητα του πολωνικού στρατού», σημειώνει.

Ωστόσο, το αν η στρατιωτική ισχύς της Πολωνίας θα μεταφραστεί σε πολιτική επιρροή στην Ευρώπη είναι ένα άλλο ζήτημα. Μέχρι στιγμής αυτό δεν έχει συμβεί, σε μεγάλο βαθμό επειδή οι ισχυρές χώρες της ΕΕ δεν εμπιστεύονται την κυβέρνηση της Πολωνίας, η οποία ελέγχεται από το εθνικιστικό Κόμμα Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS), επισημαίνει το Politico.

Η συνεχιζόμενη διελκυστίνδα μεταξύ Βαρσοβίας και Βρυξελλών σχετικά με αυτό που η ΕΕ θεωρεί ως περιφρόνηση της πολωνικής κυβέρνησης για τους δημοκρατικούς κανόνες και το κράτος Δικαίου έχει ζημιώσει την εικόνα της χώρας σε ολόκληρο το ευρωπαϊκό μπλοκ.

«Η Πολωνία βαραίνει πολιτικά λόγω των εσωτερικών της συγκρούσεων», επισήμανε ο Γκρέσελ, υπογραμμίζοντας τις εσωτερικές διαμάχες που υπάρχουν ακόμη και εντός του PiS για την κατεύθυνση της χώρας και το πόσο μακριά πρέπει να προχωρήσει σε συμβιβασμούς με την Ευρώπη.

Ωστόσο, το μόνο πράγμα στο οποίο μπορούν να συμφωνήσουν τα πολιτικά κόμματα της Πολωνίας είναι η αναγκαιότητα ενίσχυσης του στρατού.

Αν και την ώθηση προς αυτή την κατεύθυνση έδωσαν οι ανησυχίες για τη Ρωσία, η Βαρσοβία ανησυχεί επίσης για την αξιοπιστία της Ουάσινγκτον. Σε αντίθεση με τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ, ωστόσο, η ανησυχία τους δεν είναι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα επιστρέψει ως πρόεδρος, αλλά ότι δεν θα επιστρέψει.

Παρά την εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ του αμερικανικού και του πολωνικού στρατού ώσυε να βοηθηθεί η Ουκρανία, η σημερινή ηγεσία της Πολωνίας εξακολουθεί να παραμένει δύσπιστη ως προς τον Τζο Μπάιντεν, ο οποίος, ως υποψήφιος, είχε αναφερθεί στην πολωνική κυβέρνηση ως «ολοκληρωτική».

Made in Korea

Παρότι η Ουάσινγκτον καλωσόρισε τις δεσμεύσεις της Πολωνίας για τις αμυντικές δαπάνες, υπάρχουν επίσης αμφιβολίες για το αν θα γίνουν πράξη, ενώ είναι εμφανής η ενόχληση για τη στροφή της Βαρσοβίας προς τη Νότια Κορέα για μερικές από τις μεγαλύτερες αγορές της.

Η Πολωνία υπέγραψε συμφωνία ύψους 23 δισ. ζλότι (4,9 δισ. ευρώ) για 250 άρματα μάχης Abrams από τις ΗΠΑ την άνοιξη, ώστε να αντικαταστήσει άμεσα τα 240 τανκ της σοβιετικής εποχής που στάλθηκαν στην Ουκρανία. Η αεροπορία της είναι εξοπλισμένη με αμερικανικά F-16 και το 2020 η Βαρσοβία υπέγραψε συμφωνία ύψους 4,6 δισ. δολαρίων για 32 μαχητικά F-35.

Ομως, το επίκεντρο των πρόσφατων στρατιωτικών δαπανών της είναι η Σεούλ, με την οποία έχει υπογράψει μια σειρά από συμφωνίες για αγορά αρμάτων μάχης, αεροσκαφών και άλλων όπλων.

Μέχρι στιγμής, η Πολωνία έχει παραγγείλει όπλα αξίας μεταξύ 10 και 12 δισ. δολαρίων από τη Σεούλ, δήλωσε ο Μαριούζ Σιέλμα, συντάκτης και αναλυτής στο Nowa Technika Wojskowa, site με ειδήσεις και αναλύσεις για τη στρατιωτική τεχνολογία.

Οι συμφωνίες περιλαμβάνουν 180 άρματα μάχης K2 Black Panther, 200 Howitzer K9 Thunder, 48 ελαφρά επιθετικά αεροσκάφη FA-50 και 218 εκτοξευτές πυραύλων K239 Chunmoo. Και αυτά είναι μόνο τα μεταχειρισμένα όπλα. Η δίψα της Πολωνίας για νέα όπλα είναι ακόμη μεγαλύτερη, τονίζει το Politico.

Συμπληρώνοντας τις άμεσες προμήθειες, η Νότια Κορέα αναμένεται να προμηθεύσει την Πολωνία με συνολικά 1.000 άρματα μάχης K2 και 600 K9 Howitzer μέχρι τα μέσα με τέλη της δεκαετίας του 2020.

«Καμία δυτική χώρα δεν θέλει να ενισχύσει τον στρατό της τόσο πολύ και τόσο γρήγορα. Οποιος συνάψει συμφωνίες με την Πολωνία, θα έχει οφέλη για δεκαετίες, επειδή πρέπει να συντηρείται και να επισκευάζεται ο εξοπλισμός», σημείωσε ο Σιέλμα.

Αυτό που στρέφει τη Βαρσοβία στη Νότια Κορέα είναι ότι ο στρατιωτικός εξοπλισμός της είναι γενικά φθηνότερος από των ΗΠΑ και άλλων ευρωπαϊκών χωρών και μπορεί να τον παράγει σε αυστηρό χρονοδιάγραμμα.

Αγοράζοντας από την ασιατική χώρα, οι Πολωνοί αγνόησαν το όραμα του Εμανουέλ Μακρόν για «στρατηγική αυτονομία» και μια Ευρώπη που είναι σε θέση να αμυνθεί με εγχώρια (πιθανότατα γαλλικά) όπλα, επισήμανε το Politico.

Ωστόσο, οι πολωνοί ηγέτες δεν έχουν κρύψει ότι η πίεση της Ευρώπης στη Βαρσοβία για τις αμφιλεγόμενες δικαστικές μεταρρυθμίσεις και άλλα ζητήματα που άπτονται του κράτους Δικαίου, έπαιξε ρόλο στο να προτιμήσουν τη Σεούλ.

«Είμαστε έτοιμοι να αγοράσουμε όπλα από άλλες χώρες της ΕΕ, αλλά πρέπει να σταματήσουν τον πόλεμο εναντίον της Πολωνίας», δήλωσε ο πρόεδρος του PiS, Γιάροσλαβ Καζίνσκι, νωρίτερα αυτόν τον μήνα. «Είμαστε έτοιμοι να μοιράσουμε συμφωνίες και χρήματα, αλλά όχι όταν μας λένε πως δεν υπάρχει κράτος Δικαίου στην Πολωνία», υποστήριξε.

Η Βαρσοβία έχει παραγγείλει ιταλικά ελικόπτερα Leonardo για οκτώ δισ. ζλότι (1,7 δισ. ευρώ), αλλά η συμφωνία όριζε ότι τα ελικόπτερα θα κατασκευάζονται στην Πολωνία.

Αν και ουδείς αμφισβητεί τη φιλοδοξία της Πολωνίας για μπαράζ αμυντικών δαπανών, ορισμένοι αναρωτιούνται για τη σκοπιμότητα και τα πολιτικά κίνητρα που καθοδηγούν τις σχετικές κινήσεις. Μέχρι το 2035, η χώρα σκοπεύει να δαπανήσει 524 δισ. ζλότι (111,52 δισ. ευρώ) για τον στρατό της.

«Εντάξει, χρειαζόμαστε άρματα μάχης και Howitzer, αλλά χρειαζόμαστε τόσα πολλά από στρατηγική και επιχειρησιακή άποψη; Δεν υπάρχει σαφήνεια ως προς το γιατί το υπουργείο ανακοίνωσε ξαφνικά όλες αυτές τις συμφωνίες», δήλωσε ο απόστρατος στρατηγός Στάνισλαβ Κόζιτζ, πρώην αρχηγός του Γραφείου Εθνικής Ασφάλειας της Πολωνίας.

Δεδομένης της σημασίας της ασφάλειας για το εκλογικό σώμα της χώρας, πολλοί θεωρούν ότι το PiS κλείνει τις συμφωνίες με το βλέμμα στις εθνικές εκλογές του επόμενου έτους, καθώς στις δημοσκοπήσεις το κόμμα εμφανίζει απώλειες.

Εάν υπάρξει αλλαγή κυβέρνησης, το νέο υπουργικό συμβούλιο θα πρέπει να θέσει ορισμένα σκληρά ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα της χώρας να χρηματοδοτήσει μια τόσο τεράστια στρατιωτική επέκταση, λέει ο Κόζιτζ. Η οικονομία της Πολωνίας είναι μεν εύρωστη τα τελευταία χρόνια, όμως το επίπεδο των προγραμματισμένων στρατιωτικών δαπανών είναι άνευ προηγουμένου και είναι βέβαιο ότι θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό της χώρας.

«Πρέπει να υπάρχει ισορροπία μεταξύ των στρατιωτικών δαπανών και της συνολικής οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Οποια και αν είναι τα σχέδια, καλύτερα να εξεταστεί ποιες θα είναι οι στρατηγικές συνθήκες ασφαλείας της Πολωνίας μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία», επισήμανε ο ίδιος στο Politico.

Η Γερμανία, εν τω μεταξύ, φαίνεται να χαιρετίζει την ενίσχυση του πολωνικού στρατού, παρά τη δύσκολη διμερή σχέση και την ταραγμένη ιστορία τους. Το Βερολίνο θεωρεί την Πολωνία ως το «τείχος» που τη χωρίζει από τη Ρωσία. Οσο περισσότερα άρματα μάχης και στρατεύματα διαθέτει η Πολωνία, τόσο πιο ασφαλής θα είναι η Γερμανία.

«Εχω την εντύπωση ότι οι Γερμανοί βρήκαν τη νέα τους “αιώρα”», σχολίασε ο Γκρέσελ, αναφερόμενος στη φήμη του Βερολίνου ότι κάθεται και «χαλαρώνει» ενώ οι σύμμαχοι, ιδιαίτερα οι ΗΠΑ, κάνουν τη «βαριά δουλειά» στην άμυνα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...