Κατά τη διάρκεια της επιδημίας ευλογιάς η οποία είχε πλήξει τη Γερμανική Αυτοκρατορία την περίοδο 1871-1873 είχαν πεθάνει 180.000 άτομα. Αυτός ο αριθμός, συγκρινόμενος με τον αριθμό των θυμάτων του μόλις προηγηθέντος, τότε, γαλλοπρωσικού πολέμου, και, φυσικά, με τον αριθμό των θυμάτων της παριζιάνικης Κομμούνας, είναι πολύ μεγάλος –για την ακρίβεια είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερος.

Το ίδιο συνέβη και με τη λήξη του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου: τα θύματα της ισπανικής γρίπης ήταν περισσότερα από τα 10-15 εκατομμύρια θύματα του πολέμου – ενός πολέμου, σημειωτέον, που και λόγω των όπλων που χρησιμοποίησαν οι αντίπαλοι αλλά και λόγω των νεκρών του χαρακτηρίστηκε Μεγάλος, ήταν μια τρομακτική ανθρωποσφαγή.

Ο ιστορικός της Ιατρικής και συγγραφέας πολλών έργων σχετικά με τις μεγάλες επιδημίες του παρελθόντος, ο Μάνφρεντ Φάσολντ, μίλησε στην κυριακάτικη έκδοση της γερμανικής εφημερίδας Frankfurter Allgemeine και χρησιμοποιώντας τα στατιστικά στοιχεία επιχείρησε να ιχνηλατήσει τις διαφορές μεταξύ των τεραστίων επιδημικών απειλών και καταστροφών του παρελθόντος, όπως οι επιδημίες πανούκλας, τύφου, χολέρας κ.ά., και της τωρινής και εν εξελίξει, αυτής του κινεζικής προελεύσεως κορονοϊού.

Οι άνθρωποι αντιμετώπισαν τις επιδημίες εντελώς διαφορετικά από εποχή σε εποχή, λέει ο ιστορικός. Και στέκεται στην επιδημία της ευλογιάς του 19ου αιώνα επειδή «είναι εξαιρετικά μεταδοτική λοιμώδης νόσος, η οποία μάλιστα προκαλείται από ιό». Και εδώ είναι ο κοινός τόπος με τον σημερινό κορονοϊό. Στο παρελθόν «σχεδόν όλοι είχαν μολυνθεί». Τώρα «ελπίζουμε να βρεθεί το εμβόλιο…»

Πριν από την περίοδο της Βιομηχανικής Επανάστασης οι άνθρωποι δυσπιστούσαν απέναντι στους ξένους επειδή πίστευαν ότι εκείνοι θα μπορούσαν να μεταδώσουν ασθένειες, λέει ο ιστορικός. Μάλιστα πριν από το 1800 οι ταξιδιώτες ήταν υποχρεωμένοι να δείχνουν πιστοποιητικά υγείας στις πύλες εισόδου κάθε πόλης ή βασιλείου, έτσι ώστε οι αρχές να γνωρίζουν από πού προέρχεται έκαστος επισκέπτης και αν οι τόποι τους οποίους διέσχισε στο ταξίδι του ήταν μολυσμένοι από μεταδοτικές ασθένειες. Αν υπήρχε ιστορικό ασθενειών, ο ξένος έπρεπε να υποβληθεί σε καραντίνα δύο εβδομάδων.

Φυσικά, ως άνθρωποι δεν είχαμε τις γνώσεις που έχουμε σήμερα σχετικά με τη δυνατότητα μετάδοσης μιας λοίμωξης, επομένως μέχρι τον 20ό αιώνα δεν υπήρχε φόβος για τις χειραψίες, λέει ο Φάσολντ. Οι άνθρωποι δεν ελάμβαναν προφυλάξεις, όπως κάνουμε εμείς σήμερα, π.χ. φορώντας μάσκες σε χώρους μεγάλης επικινδυνότητας όσον αφορά τη διασπορά του ιού. Αντιμέτωποι με τις επιδημίες, ήταν πιο χαλαροί οι παλιοί, εξ αγνοίας ασφαλώς. Είχαν και διαφορετική προσέγγιση του θανάτου, αφού θεωρούσαν τη ζωή ένα μεταβατικό στάδιο, επειδή ήταν προσηλωμένοι στη θρησκευτική πίστη και στη μέλλουσα ζωή.

Στη γερμανική εφημερίδα ο ιστορικός δηλώνει ότι ακόμη και οι πιο πλούσιοι ή ευγενείς δεν πίστευαν ότι ήταν ασφαλείς από την εκδήλωση μιας επιδημίας, επειδή το υπηρετικό προσωπικό τους μπορούσε να τους μεταδώσει την αρρώστια. Ετσι έκριναν ότι το πιο σημαντικό από όλα ήταν η επιβίωση. Υπ’ αυτήν την έννοια, και οι φτωχοί και οι πλούσιοι είχαν την ίδια προτεραιότητα – για ένα χρονικό διάστημα, έστω.

Σήμερα ο κόσμος είναι πανικόβλητος από μία επιδημία κορονοϊού που δεν προσεγγίζει καν τα ποσοστά θνησιμότητας των επιδημιών τις οποίες προηγούμενες γενιές ανθρώπων αντιμετώπισαν. Από την ευλογιά μέχρι την ασιατική γρίπη και τη χολέρα. Ισως επειδή εμείς, οι μοντέρνοι άνθρωποι, ξεχάσαμε πόσο εύθραυστη είναι η ζωή. Κάποιος είπε κάτι που μοιάζει σωστό. Οτι όλος αυτός ο πανικός σχετίζεται με την χωρίς ιστορικό προηγούμενο εντυπωσιακή αύξηση του προσδόκιμου όρου ζωής, ιδίως τα τελευταίες δεκαετίες. Και ότι μέσα σε 200 χρόνια, η ιατρική και η επιστήμη έκαναν τον άνθρωπο τόσο δυνατό και υγιή, που έφτασε να αγνοεί όχι μόνο την ιατρική και την επιστήμη, αλλά και την ίδια τη θνητότητά του. Εξ ου και ο πανικός τώρα…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News