Και ο Σόϊμπλε ο ίδιος να ήσουν ή ακόμα και έλληνας βουλευτής που έχει ψηφίσει και με τα δύο του χέρια όλα τα μνημόνια, δεν μπορεί, αυτή την παράσταση θα την ρούφαγες. Αν, βέβαια, ήσουν συριζαίος ή ανεξάρτητος έλληνας ποιός στη χάρη σου. Θα εκτοξευόσουν από την απόλαυση στο διάστημα. Με μια βασική προϋπόθεση σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις: να αγαπάς την όπερα και να έχεις χιούμορ.                                                    

Το «Yasou Aida», η πολυσυζητημένη μεταφορά του έργου του Βέρντι από την αποικιοκρατική Αίγυπτο στην αδηφάγα σύγχρονη Ευρώπη με την Ελληνίδα Ελπίδα να παίρνει τη θέση της Αιθιοπίδας σκλάβας Αϊντα και το στέλεχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ράϊνερ Ες τη θέση του Αιγύπτιου αγαπημένου της Ρανταμές, ήρθε επιτέλους στο Ελληνικό Φεστιβάλ. Για να καταλάβουμε από πρώτο χέρι γιατί είχε αποθεωθεί στο Βερολίνο και στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης αυτή η ελληνογερμανική συνεργασία της αναρχικής, εναλλακτικής Neukollner Opera με τις δικές μας «Όπερες των ζητιάνων» του Χαράλαμπου Γωγιού. Για να συνειδητοποιήσουμε πόσο ταλέντο ήθελε αυτή η ρηξικέλευθη διασκευή για να πείσει ότι δεν στραμπουλάει άτσαλα και χωρίς λόγο τον μέγα Βέρντι.                                                 

Το βάρος έπεσε λογικά στο λιμπρέτο του Δημήτρη Δημόπουλου, μια έξοχη αριστοφανική παρωδία του πρωτότυπου, που τραγουδιέται, μάλιστα, σε τρεις γλώσσες (ελληνικά, αγγλικά, γερμανικά). Και, φυσικά, στη μουσική διασκευή και προετοιμασία από τον Γωγιό και τον Λαμ Ντραν Ντίν (λίγα όργανα, λίγοι ερμηνευτές). Διότι, ο Βέρντι ακόμα και σ’ αυτή την τρομερά αστεία , τολμηρή σάτιρα των ελληνογερμανικών σχέσεων δεν έπρεπε ούτε στιγμή να χάσει το πάνω χέρι. Ακόμα κι όταν η Ελπίδα-Αίντα πάνω σε μια ωραιότατη κορώνα μούντζωνε και έλεγε «στ’ αρχίδια μου».                                

Με τέτοιο χαβαλεδιάρικο στόρι και τόσο πρωτότυπους ήρωες ο σκηνοθέτης Αλέξανδρος Ευκλείδης είχε πεδίον δόξης λαμπρόν. Αν και εδώ που τα λέμε και η  πιο μεγάλη όπερα ρέπει προς την ανοησία και το εξωπραγματικό. Εδώ ,τουλάχιστον, η παράσταση πάταγε γερά τα πόδια της στη γή. Σκηνικό στο «Yasou Aida» είναι τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, εκεί όπου η όμορφη Ελπίδα κάνει την πρακτική της απόλυτα ενσωματωμένη στη κυνική φιλοσοφία της.  «Πρώτη φορά νοιώθω να ζώ», τραγουδάει, «οι νέοι στην Ελλάδα σαπίζουν στο μνήμα, στο εξωτερικό όμως ανθίζουν». Βλέπει  σε βιντεοθόνη σκηνές από τις τελετές Ολυμπιάδας του Δημήτρη Παπαϊωάννου και αναπολεί. «Τέτοια πατρίδα πότε θα αξιωθώ ξανά;». Γύρω της οι γραφειοκράτες συνάδελφοί της απεργάζονται δεινά για τα πέντε «βρώμικα και τεμπέλικα γουρουνάκια»  της Ευρώπης, που θαρρούν πώς «τα χρήματα χαρίζονται» και ξεκινάνε εκστρατεία συμμόρφωσής τους με σύνθημα «Guerra et Morte».                                            

Απεσταλμένος της ΕΚΤ στην Ελλάδα επιλέγεται ο γοητευτικός Ράινερ Ες, εκλεκτός της καρδιάς της Ελπίδας, και, ω του θαύματος, άνδρας τίμιος και καλών προθέσεων. Επιστρέφει από τον αμαρτωλό νότο μεταμορφωμένος, έχει  πλήρως ενστερνιστεί τις θέσεις των αγανακτισμένων Ελλήνων –ο Τόμσεν να τα βλέπει αυτά. «Ήθελα να βοηθήσω, να γίνω Ότο Ρεχάγκελ και κατάντησα Αλέφαντος», τραγουδάει σπαραχτικά. Θυμάται τα «άδεια, χωρίς ελπίδα, χωρίς λάμψη βλέμματα των Ελλήνων» και κατηγορεί την ΕΚΤ ότι «διαπράττει έγκλημα».  Πληρώνει την επανάσταση του ακριβά. Δεν περνάει απλώς από πειθαρχικό συμβούλιο, χάνει και την αγαπημένη του Ελπίδα, που έχει γίνει πιά  κανονικότατο «καρχαριάκι» του ευρωπαϊκού κατεστημένου.                                                 

Η Αίντα και ο Ρανταμές στον Βέρντι είχαν τουλάχιστον την παρηγοριά να βρούν μαζί τον θάνατο. Ομολογώ ότι πολύ μού άρεσε αυτή η ανατροπή στο λιμπρέτο, δηλαδή ο καλός γερμανός και η προσκυνημένη Ελληνίδα. Όχι ότι κινδύνευσε ποτέ το «Yasou Aida» να γίνει political correct. Το χιούμορ, η αναρχική και παιχνιδιάρικη διάθεση και η γενναιόδωρη στάση του απέναντι στην Ελλάδα κράτησαν το ίσο ακόμα και στις πιο απλοϊκές και μελό στιγμές του. Κι αν το γερμανικό κοινό αποθέωσε την παράσταση, φανταστείτε το ελληνικό, που πλημμύρισε τρία βράδια το ‘Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, τι έκανε. Οι συνήθως συγκρατημένοι  έλληνες θεατές έπαιξαν χωρίς καμμία τσιριμόνια τον ρόλο ,που τους ανατέθηκε. Ψήφισαν την καταδίκη του Ράϊνερ.  Έκαναν  ερωτήσεις σε πρες κομφερανς. Και , χωρισμένοι στα δυό, φώναξαν ταυτόχρονα σκασμένοι στα γέλια τα συνθήματα «Μαζί» και «Τα φάγαμε». Δεν χρειάζονται περαιτέρω εξηγήσεις.                                       

Δυό πράγματα μόνο ακόμα για μιά από τις πιό δυνατές παραστάσεις του Ελληνικού Φεστιβάλ. Το ένα αυστηρώς καλλιτεχνικό. Κρατήστε το όνομα της Λυδίας Ζερβάνου, που έπαιζε την Ελπίδα τη μέρα, που είδα εγώ την παράσταση. Το άλλο αυστηρώς πολιτικό. Ο νέος (αναπληρωτής ) υπουργός Πολιτισμού ας δώσει αμέσως στις «’Οπερες των ζητιάνων» τα 35 χιλ ευρώ επιχορήγηση ,που έχει εγκρίνει ο Παύλος Γερουλάνος. Για τις παραστάσεις στο φεστιβάλ βοήθησε οικονομικά μέχρι και η Γερμανική πρεσβεία.
 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News