Κάποτε στον πόλεμο, όχι πολύ παλιά, πετώντας ψηλά ή ακόμη και χαμηλότερα, ήσουν κάπως ασφαλής μέσα στο ελικόπτερο, όμως τα πράγματα φαίνεται ότι άλλαξαν άρδην στην Ουκρανία. Ενα δυναμικό όπλο όπως είναι το μαχητικό ελικόπτερο οδηγείται πλέον στο περιθώριο του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, και αυτό οφείλεται στην πληθώρα των φορητών όπλων που χρησιμοποιούνται στο πεδίο: οι πύραυλοι και οι ρουκέτες δεν αστειεύονται, έχουν μετατρέψει ένα σχετικώς ευάλωτο μέσο σε απόλυτο… εκπαιδευτικό  στόχο.

Την αποτυχία των ρωσικών επιθετικών ελικοπτέρων στα ουκρανικά πεδία μαχών επισήμανε ο Φραντσέσκο Μπατιστίνι σε κείμενό του στην Corriere della Sera εμπνευσμένο και από το αμερικανικό σινεμά (θυμήθηκε τον ρόλο των ελικοπτέρων στο θρυλικό φιλμ του Κόπολα «Αποκάλυψη τώρα» που διεκτραγωδεί τον Πόλεμο του Βιετνάμ). Αναφέρθηκε όμως και σε πραγματολογικά στοιχεία ανατρέχοντας στους πολέμους που ταλαιπώρησαν τον κόσμο μας την τελευταία τριακονταετία.

Οι πόλεμοι των Βαλκανίων, οι δύο πόλεμοι του Περσικού Κόλπου, το Αφγανιστάν: «Δεν υπήρξε πόλεμος τα τελευταία χρόνια που στερήθηκε τη συμβολή των ελικοπτέρων, μάλιστα το 1991, στο Ιράκ, το Πεντάγωνο οργάνωσε τη μεγαλύτερη εισβολή ελικοπτέρων στη στρατιωτική Ιστορία». Τα ελικόπτερα χρησιμοποιήθηκαν αποτελεσματικά, λύνοντας πολλά προβλήματα που δεν μπορούσαν να διαχειριστούν μόνες τους οι χερσαίες δυνάμεις. Αυτό είναι γεγονός. «Ωστόσο η Ουκρανία αποδεικνύεται ότι είναι το νεκροταφείο τους».

Ενα εξειδικευμένο σάιτ, το Oryx, ανέλυσε δορυφορικές φωτογραφίες και βίντεο από τα πεδία των συγκρούσεων. Και έδειξε ότι πρώτη φορά τα ελικόπτερα «πέφτουν σαν τις τσίχλες στην κυνηγετική περίοδο». Μέσα σε τρεις μήνες οι Ρώσοι έχουν χάσει σχεδόν πενήντα ελικόπτερα, και οι Ουκρανοί πάνω από δώδεκα. Γιατί, άραγε, αυτά τα υπερεξοπλισμένα και τεθωρακισμένα «σιδερένια πουλιά» πέφτουν;

Η επίθεση με ελικόπτερα έχει όρια, δεν νοείται χωρίς την αεροπορική κάλυψη και χωρίς την εκκαθάριση των αντιαεροπορικών συστημάτων του αντιπάλου. Δηλαδή οι αποστολές των ελικοπτέρων αναγκαστικώς υποστηρίζονται από τέτοιου είδους επιχειρήσεις, οι οποίες απαραιτήτως προηγούνται. Ομως στην Ουκρανία η ρωσική αεροπορία δεν έπραξε τα δέοντα. Και τα ρωσικά ελικόπτερα εθεάθησαν να πετούν μόλις 100 μέτρα πάνω από το (εντελώς επίπεδο) έδαφος, μέρα μεσημέρι, σε κοινή θέα, και επιπλέον ολομόναχα.

Οι ειδικοί αποφάνθηκαν ότι «αυτή η τακτική μπορεί να δούλεψε ρολόι στη Συρία ή στην Αφρική για τους Ρώσους, όμως αποτυγχάνει πάντα σε ένα πολεμικό θέατρο όπως το ουκρανικό, όπου οι πύραυλοι αφθονούν και υπάρχει πληθώρα χερσαίων δυνάμεων στο έδαφος». Εξάλλου η αποτελεσματικότητα του ελικοπτέρου προϋποθέτει τον αιφνιδιασμό ο οποίος εξαρτάται από τη μορφολογία του εδάφους: τα βουνά και οι χαράδρες είναι ο καλύτερος σύμμαχός τους, ενώ το ίσωμα ο χειρότερος εχθρός τους. Και η Ουκρανία, ως γνωστόν, είναι απέραντος κάμπος.

Οι ειδικοί λένε επίσης ότι αναντίρρητα υπήρξαν ρωσικές απώλειες σε πτητικά μέσα, όμως υπήρξαν και νίκες τους: οι Ρώσοι κατάφεραν να καταλάβουν το αεροδρόμιο του Κιέβου μέσα σε μισή ώρα, στην αρχή του πολέμου, μεταφέροντας τους κομάντος από τη Λευκορωσία με ελικόπτερα. Πέταξαν καμιά τριανταριά τότε, και μόνο 4 καταρρίφθηκαν. Και οι Ουκρανοί, όταν χτύπησαν τις αποθήκες καυσίμων στο ρωσικό έδαφος ελικόπτερα χρησιμοποίησαν, τα οποία πέταξαν και εκείνα σε πολύ χαμηλό ύψος.

Συμπέρασμα: στην παρούσα φάση του ρωσο-ουκρανικού πολέμου το ελικόπτερο μάλλον είναι σε μεγάλο βαθμό άχρηστο, και στο εξής πρέπει να χρησιμοποιηθεί με διαφορετικό τρόπο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News