1355
| REUTERS/Yves Herman

Βρυξέλλες: Ιστορική πολιτική συμφωνία για Μεταναστευτικό και Ασυλο

Protagon Team Protagon Team 20 Δεκεμβρίου 2023, 09:54
|REUTERS/Yves Herman

Βρυξέλλες: Ιστορική πολιτική συμφωνία για Μεταναστευτικό και Ασυλο

Protagon Team Protagon Team 20 Δεκεμβρίου 2023, 09:54

Πολιτική συμφωνία για το Σύμφωνο για το Μεταναστευτικό και το Ασυλο επετεύχθη την Τετάρτη έπειτα από ολονύκτιες διαβουλεύσεις μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Συμβουλίου και Κομισιόν.

Ειδικότερα, όπως έκανε γνωστό η ισπανική προεδρία της ΕΕ σε ανάρτησή της στην πλατφόρμα Χ, «το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέτυχαν σημαντική πρόοδο στη μεταρρύθμιση για τη βελτίωση του συστήματος μετανάστευσης και ασύλου της ΕΕ. Επετεύχθη πολιτική συμφωνία για τους πέντε φακέλους του νέου Συμφώνου της ΕΕ για τη Μετανάστευση και το Ασυλο».

Οι διαπραγματευτές του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου κατέληξαν σε κατ΄αρχήν συμφωνία για πέντε κανονισμούς της ΕΕ που καθορίζουν τον τρόπο κοινής διαχείρισης ασύλου και μετανάστευσης μεταξύ των κρατών μελών και την αντιμετώπιση μεταναστευτικών κρίσεων. Οι κανόνες ρυθμίζουν επίσης τον τρόπο αντιμετώπισης των ατόμων που φτάνουν στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, τη διεκπεραίωση των αιτημάτων ασύλου και την ταυτοποίηση αυτών που φτάνουν.

Η πολιτική συμφωνία αφορά πέντε πυλώνες για όλα τα στάδια διαχείρισης ασύλου και μετανάστευσης: από τον έλεγχο των παράτυπων μεταναστών κατά την άφιξή τους στην ΕΕ, τη λήψη βιομετρικών δεδομένων, τις διαδικασίες υποβολής και διεκπεραίωσης αιτήσεων ασύλου, τους κανόνες για τον καθορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση μιας αίτησης ασύλου και της συνεργασίας και της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών και του τρόπου χειρισμού καταστάσεων κρίσης, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων εργαλειοποίησης των μεταναστών.

Θεσπίζεται κανονισμός ελέγχου για να εξετάζεται ταχέως το προφίλ ενός αιτούντος άσυλο με τη συλλογή πληροφοριών, όπως η εθνικότητα, η ηλικία και τα δακτυλικά αποτυπώματα, ενώ στη συνέχεια θα ενημερώνεται το Eurodac, η βάση δεδομένων της ΕΕ, με τα δακτυλικά αποτυπώματα σε ψηφιακή μορφή και φωτογραφίες από κάθε μετανάστη ή πρόσφυγα.

Παράλληλα προβλέπονται δύο διαδικασίες ασύλου, μια ταχεία, εντός 12 εβδομάδων και η τυπική που θα είναι πιο χρονοβόρα.

Σύμφωνα με τον κανονισμό διαχείρισης κρίσεων, η Επιτροπή θα είναι υπεύθυνη να αποφασίζει το τί συνιστά «κατάσταση κρίσης» σε μια χώρα. Σε περίπτωση που οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές δικαιολογοούν αυτόν τον χαρακτηρισμό, τα υπόλοιπα κράτη – μέλη της ΕΕ οφείλουν είτε να δεχτούν στο έδαφός τους αιτούντες άσυλο που καταφθάνουν στα κράτη πρώτης γραμμής (π.χ Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία), είτε να να καταβάλουν, στο πλαίσιο της υποχρεωτικής αλληλεγγύης, χρήματα, στα κράτη πρώτης γραμμής.

Ετσι ο νέος κανονισμός διαχείρισης ασύλου και μετανάστευσης προβλέπει υποχρεωτική αλληλεγγύη για τις χώρες της ΕΕ που αναγνωρίζεται ότι βρίσκονται υπό μεταναστευτική πίεση, επιτρέποντας σε άλλα κράτη μέλη να επιλέξουν μεταξύ της μετεγκατάστασης αιτούντων άσυλο στην επικράτειά τους και της οικονομικής συνεισφοράς. Το κείμενο καθορίζει επίσης νέα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία ένα κράτος-μέλος είναι υπεύθυνο για την εξέταση των αιτήσεων διεθνούς προστασίας (πρώην κανόνες του Δουβλίνου).

Για να αντιμετωπιστεί η ξαφνική αύξηση των αφίξεων, ο κανονισμός για την κρίση και την ανωτέρα βία θεσπίζει έναν μηχανισμό για τη διασφάλιση της αλληλεγγύης και τα μέτρα για την υποστήριξη των κρατών μελών που αντιμετωπίζουν μια εξαιρετική εισροή υπηκόων τρίτων χωρών που οδηγεί στην κατάρρευση του εθνικού συστήματος ασύλου.

Οι κανόνες καλύπτουν επίσης την εργαλειοποίηση των μεταναστών, δηλαδή όταν οι μετανάστες χρησιμοποιούνται από τρίτες χώρες ή εχθρικούς μη κρατικούς φορείς για να αποσταθεροποιήσουν την ΕΕ. Προβλέπεται πιθανή προσωρινή παρέκκλιση από τις τυπικές διαδικασίες ασύλου.

Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό, τα άτομα που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να εισέλθουν στην ΕΕ θα υπόκεινται σε διαδικασία προκαταρκτικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένης της ταυτοποίησης, συλλογής βιομετρικών δεδομένων, ελέγχων υγείας και ασφάλειας, για έως και επτά ημέρες. Οι ειδικές ανάγκες των παιδιών θα λαμβάνονται υπόψη και κάθε κράτος μέλος θα έχει έναν ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης για να διασφαλίζει τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Αντίστοιχα, ο κανονισμός για τις διαδικασίες ασύλου θεσπίζει μια κοινή διαδικασία σε ολόκληρη την ΕΕ για τη χορήγηση και την απόσυρση διεθνούς προστασίας, αντικαθιστώντας αρκετές εθνικές διαδικασίες. Η επεξεργασία των αιτημάτων ασύλου θα πρέπει να είναι ταχύτερη -έως έξι μήνες για μια πρώτη απόφαση-, με μικρότερα όρια για προδήλως αβάσιμες ή απαράδεκτες αιτήσεις και στα σύνορα της ΕΕ.

Τέλος, η μεταρρύθμιση του Eurodac στοχεύει στον πιο αποτελεσματικό εντοπισμό όσων φτάνουν στην επικράτεια της ΕΕ, προσθέτοντας εικόνες προσώπου στα δακτυλικά αποτυπώματα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών από έξι ετών. Οι Αρχές θα μπορούν να καταγράφουν εάν κάποιος μπορεί να αποτελέσει απειλή για την ασφάλεια, εάν το άτομο είναι βίαιο ή παράνομα οπλισμένο.

Μετά την επίτευξη της πολιτικής συμφωνίας την Τετάρτη, οι εργασίες θα συνεχιστούν σε τεχνικό επίπεδο τις επόμενες εβδομάδες για να διευκρινιστούν οι λεπτομέρειες των νέων κανονισμών. Στη συνέχεια, η συμφωνία θα υποβληθεί στους εκπροσώπους των κρατών μελών (COREPER) για επιβεβαίωση.

Η προσωρινή συμφωνία πρέπει να εγκριθεί επίσημα από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο προτού καταστεί νόμος. Οι συννομοθέτες δεσμεύτηκαν να υιοθετήσουν τη μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο πριν από τις Ευρωεκλογές του 2024.

Εκφράζοντας τις ευχαριστίες της στον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτη Σχοινά και την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον για τη «σκληρή δουλειά» ώστε να επιτευχθεί η πολιτική συμφωνία, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σημείωσε στη σχετική δήλωσή της ότι «το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Ασυλο θα διασφαλίσει ότι θα υπάρξει μια αποτελεσματική ευρωπαϊκή απάντηση σε αυτήν την ευρωπαϊκή πρόκληση».

«Οι Ευρωπαίοι θα αποφασίζουν ποιος έρχεται στην ΕΕ και ποιος μπορεί να μείνει, όχι οι διακινητές», διεμήνυσε, τονίζοτας παράλληλα ότι το Σύμφωνο σημαίνει προστασία αυτών που έχουν ανάγκη.

Με το Σύμφωνο, πρόσθεσε η πρόεδρος της Επιτροπής, τα κράτη-μέλη «μοιράζονται την προσπάθεια υπεύθυνα, επιδεικνύοντας αλληλεγγύη με εκείνους που προστατεύουν τα εξωτερικά μας σύνορα, αποτρέποντας παράλληλα την παράνομη μετανάστευση στην ΕΕ».

Επιπλέον, υπογράμμισε, το Σύμφωνο «θα δώσει στην ΕΕ και στα κράτη μέλη της τα εργαλεία να αντιδρούν γρήγορα σε καταστάσεις κρίσης, όταν τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν μεγάλο αριθμό παράνομων αφίξεων ή εργαλειοποίηση όταν εχθρικές χώρες επιχειρούν σκόπιμα να αποσταθεροποιήσουν την ΕΕ ή τα κράτη μέλη της».

Η Επιτροπή, συμπλήρωσε στη δήλωσή της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στηρίζει τα κράτη μέλη μέσω συγκεκριμένων, επιχειρησιακών μέτρων για την αντιμετώπιση άμεσων προκλήσεων.

Για ιστορική ημέρα έκανε λόγο από την πλευρά της η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα ανακοινώνοντας την πολιτική συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου.

Οπως είπε, η συμφωνία περιλαμβάνει ένα ισχυρό νομοθετικό πακέτο, το οποίο θα διέπει όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ – ένα νομοθετικό πακέτο που θα είναι λειτουργικό και θα προστατεύει, όπως είπε, και που διατηρεί την ισορροπία μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης. «Δεν ήταν εύκολο», παραδέχτηκε, «δεν υπάρχει η τέλεια λύση, αλλά αυτό που έχουμε τώρα στο τραπέζι είναι πολύ καλύτερο για όλους μας».

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εκπροσώπων του Συμβουλίου της ΕΕ ξεκίνησαν το απόγευμα της  18ης Δεκεμβρίου και ολοκληρώθηκαν το πρωί της 20ης Δεκεμβριου, παρατήρησε η κυρία Μετσόλα, στην πραγματικότητα όμως οι προσπάθειες για μια συμφωνία στη Μετανάστευση και το Ασυλο έχουν κρατήσει δέκα χρόνια.

Ηταν μακρύς ο δρόμος, αλλά τελικά τα καταφέραμε, τόνισε ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς.

«Τα καταφέραμε!» αναφώνησε και η αρμόδια Eπίτροπος Ιλβα Γιόχανσον που επίσης έκανε λόγο για ιστορική στιγμή.

«Διαπραγματευτήκαμε επί δύο ημέρες και δύο νύχτες για να ολοκληρώσουμε τις διαπραγματεύσεις. Και πετύχαμε να συμφωνήσουμε σε μια ολοκληρωμένη συμφωνία για τη μετανάστευση και το άσυλο, με καλύτερη προστασία των συνόρων μας, με μεγαλύτερη αλληλεγγύη και προστασία των ευάλωτων και αιτούντων ασύλου στη βάση των ευρωπαϊκών μας αξιών. Είμαι περήφανη, τα καταφέραμε!», ανέφερε χαρακτηριστικά στη δήλωσή της.

«Για πρώτη φορά, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποχρεούνται σε αλληλεγγύη», σημείωσε με τη σειρά τη γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ.

«Στην κοινή Ευρώπη μας, όπου η ελευθερία μετακίνησης είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα, απαιτούνται αξιόπιστοι κανόνες για όλους σχετικά με τη μετανάστευση και το άσυλο. Η ανθρωπιά και η τάξη αποτελούν τα προστατευτικά όρια που ισχύουν για όλους. Για πρώτη φορά, τα κράτη μέλη της ΕΕ υποχρεούνται σε αλληλεγγύη. Αυτό σημαίνει ότι οδεύουμε επιτέλους σε μια ευρωπαϊκή κατανομή. Διότι οι απάνθρωπες συνθήκες στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ δεν πρέπει να παραμείνουν ως το πρόσωπο που δείχνει η Ευρώπη στον κόσμο», αναφέρει στη δήλωσή της η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας και στέκεται στις βελτιώσεις οι οποίες επιτεύχθηκαν έπειτα από σκληρές διαπραγματεύσεις, προκειμένου, όπως λέει, «να διατηρηθούν τα ανθρωπιστικά πρότυπα ακόμη και σε εξαιρετικές περιπτώσεις κρίσης».

Κάθε συμφωνία στις Βρυξέλλες είναι ένας συμβιβασμός, παραδέχεται η κυρία Μπέρμποκ και εξηγεί ότι η Γερμανία δεν κατάφερε να επικρατήσει στη γενική εξαίρεση των παιδιών και των οικογενειών από τις συνοριακές διαδικασίες.

«Κατά την εφαρμογή του νέου συστήματος ασύλου, θα δώσουμε τώρα ακόμη μεγαλύτερη προσοχή στη διασφάλιση δίκαιης, συντεταγμένης και βασιζόμενης στην αλληλεγγύη διαδικασίας», καταλήγει η γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών.

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...