Η βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ δεν είναι πια εδώ. Εζησε 96 χρόνια και βασίλεψε στο Ηνωμένο Βασίλειο -και στις καρδιές πολλών ανθρώπων ανά τον κόσμο- επί 70 χρόνια και 214 μέρες. Την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου πέρασε στην αιωνιότητα, αφήνοντας πίσω της πλούσιο έργο, αναγνώριση, καλή φήμη, αλλά και μία ολόκληρη «περιουσία» από πράγματα που φέρουν την υπογραφή της βασιλικής της ιδιότητας. Από χαρτονομίσματα και σημαίες μέχρι προσευχές και λογότυπα εταιρειών. Ολη η ζωή της χώρας ήταν εκείνη. Και τώρα;

Από τη ζωή στον θάνατο, μία στιγμή δρόμος. Αλλά και από την «θνητότητα» στη βασιλεία, το ίδιο. Οταν ο βασιλιάς Γεώργιος ΣΤ΄ πέθανε στον ύπνο του στο Σάντριγχαμ τις πρώτες πρωινές ώρες της 6ης Φεβρουαρίου 1952, η μεγαλύτερη κόρη του, πριγκίπισσα Ελισάβετ, που τότε βρισκόταν σε επίσκεψη στην Κένυα με τον σύζυγό της, ανακηρύχθηκε αμέσως βασίλισσα.

«Ακριβώς το ίδιο συνέβη και με τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ Β΄ και την ανάληψη του θρόνου από τον βασιλιά Κάρολο Γ’», δήλωσε λίγες ώρες μετά τον θάνατό της, στο Κοινοβούλιο ο Ρόμπερτ Μπλάκμπερν, καθηγητής συνταγματικού δικαίου στο King’s College του Λονδίνου.

Ωστόσο, μετά τη βασιλεία της μακροβιότερης μονάρχη του Ηνωμένου Βασιλείου, η απομάκρυνση του ονόματος και της εικόνας της από τα πράγματα όπου απεικονίζεται και χρησιμοποιούνται στην δημόσια ζωή στο Ηνωμένο Βασίλειο -και σε ολόκληρη την Κοινοπολιτεία- θα διαρκέσει πολύ περισσότερο. Αυτά είναι μερικά από τα πράγματα που θα πρέπει να αλλάξουν, όπως τα διαβάζουμε στον Guardian.

Σημαίες

Από τις σημαίες που κυματίζουν έξω από τα αστυνομικά τμήματα σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο, μέχρι αυτές που «κοσμούν» ένα πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού όταν επιβαίνει ένας αρχηγός, όλες πρέπει να αντικατασταθούν. Στον Στρατό, την Πυροσβεστική, τα σήματα έχουν τα «χρώματα της βασίλισσας», όπως και οι E-flags, οι σημαίες που «ανέβαιναν» κατά την επίσκεψη της, στις χώρες που η βασίλισσα ήταν αρχηγός, όπως στην Αυστραλία, τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία.

Ακόμη και η σημαία που κυματίζει όπου κατοικεί ο μονάρχης θα μπορούσε επίσης να αλλάξει. Επί της βασιλείας της Ελισάβετ, στη σημαία, το ένα τέταρτο αντιπροσώπευε τη Σκωτία (με ένα λιοντάρι αχαλίνωτο), ένα τέταρτο την Ιρλανδία (με μια άρπα) και δύο αντιπροσώπευαν την Αγγλία (με τρία λιοντάρια). Δεν υπήρχε όμως τίποτα για την Ουαλία. Η σημαία χρησιμοποιείται πολύ πριν η Ουαλία αποκτήσει τη δική της εθνική σημαία, η οποία αναγνωρίστηκε το 1959. Ο επόμενος μονάρχης θα μπορούσε να ενσωματώσει στη σημαία του Ηνωμένου Βασιλείου ένα στοιχείο της Ουαλίας. Ιδωμεν.

Χαρτονομίσματα και κέρματα

Στο Ηνωμένο Βασίλειο κυκλοφορούν τραπεζογραμμάτια των 4,5 δισ. στερλινών με το πρόσωπο της βασίλισσας, συνολικής αξίας 80 δισ. λιρών. Η αντικατάστασή τους με το πρόσωπο του Καρόλου είναι πιθανό να διαρκέσει τουλάχιστον δύο χρόνια. Οταν εκδόθηκαν τα τελευταία χαρτονομίσματα των 50 λιρών, η διαδικασία ανάκλησης και αντικατάστασης κράτησε 16 μήνες στην Τράπεζα της Αγγλίας.

Οταν η βασίλισσα ανέβηκε στο θρόνο το 1952, ο μονάρχης δεν εμφανιζόταν στα χαρτονομίσματα. Αυτό άλλαξε το 1960 όταν το πρόσωπο της Ελισάβετ Β’ άρχισε να εμφανίζεται σε χαρτονομίσματα της μίας (1) λίρας, σε μια εικόνα που δημιούργησε ο σχεδιαστής τραπεζογραμματίων Ρόμπερτ Οστιν  -κάποιοι, μάλιστα. έκριναν τότε ότι ήταν πολύ αυστηρή. Η εικόνα του νέου μονάρχη θα συμφωνηθεί με τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.

Το κεφάλι της βασίλισσας εμφανίζεται επίσης σε τραπεζογραμμάτια 20 δολαρίων στον Καναδά, σε νομίσματα στη Νέα Ζηλανδία και σε όλα τα νομίσματα και χαρτονομίσματα που εκδόθηκαν από την κεντρική Τράπεζα της Ανατολικής Καραϊβικής, καθώς και σε άλλα μέρη της Κοινοπολιτείας.

Εθνικός ύμνος

Μία από τις πιο ξεκάθαρες αλλαγές θα είναι αυτή των στίχων του εθνικού ύμνου:  Το «God save our gracious Queen» (Ο Θεός να σώζει την ευγενική μας βασίλισσα) θα γίνει «God save our gracious King» (Ο Θεός να σώζει τον ευγενικό μας βασιλιά) – αν και μπορεί να χρειαστεί χρόνος μέχρι ο κόσμος να τραγουδήσει τη νέα έκδοση. Οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου αγαπούσαν τη βασίλισσα και δυσκολεύονται να δεχτούν την απώλειά της. Και σε κάθε περίπτωση είναι θέμα συνήθειας. Ο ύμνος χρησιμοποιείται από το 1745 όταν κυκλοφόρησε μια πρώιμη εκδοχή: «Ο Θεός να σώζει τον μεγάλο Γεώργιο τον βασιλιά μας, ζήτω ο ευγενής βασιλιάς μας, ο Θεός να σώζει τον βασιλιά».

Προσευχές

Η βασίλισσα ήταν ο «υπερασπιστής της πίστης και ο ανώτατος κυβερνήτης» της Εκκλησίας της Αγγλίας και υπάρχουν προσευχές προς αυτήν στο Βιβλίο της Κοινής Προσευχής, το οποίο χρονολογείται από το 1662. Αυτά αναμένεται να τροποποιηθούν και να γίνουν προσευχές για τον Κάρολο. Η διαδικασία θα πραγματοποιηθεί είτε με νέα νομοθεσία, είτε με βασιλικό ένταλμα, όπως έγινε την τελευταία φορά μετά τον θάνατο της Βασιλομήτορος. Οι ιερείς μπορούν επίσης να τροποποιήσουν την προσευχές για τον μονάρχη που λέγονται συνήθως στις κυριακάτικες λειτουργίες και τον εσπερινό.

Κατά τη Θεία Κοινωνία υπάρχει μια προσευχή για τον ανώτατο άρχοντα που μέχρι σήμερα ζητούσε από τον Θεό να «εξουσιάσει την καρδιά της εκλεκτής υπηρέτριας σου Ελισάβετ, της βασίλισσας και κυβερνήτη μας, ώστε να μπορεί πάνω απ’ όλα να αναζητήσει την τιμή και τη δόξα σου».  Αυτό μπορεί να αλλάξει από την Εκκλησιαστική Σύνοδο.

Βασιλικός θυρεός

Το βασιλικό έμβλημα, που απεικονίζει ένα χρυσό λιοντάρι και έναν ασημένιο μονόκερο σε μια ασπίδα, χρησιμοποιούνται ευρέως σε κυβερνητικές εγκαταστάσεις και έγγραφα. Οποιαδήποτε αλλαγή θα ήταν δαπανηρή, αλλά σε αυτή την περίπτωση μπορεί να μην είναι απαραίτητη. Για να αλλάξει θα πρέπει ο νέος μονάρχης να αποφασίσει ότι θα προσθέσει και την Ουαλία στην ασπίδα – σύμφωνα με οποιαδήποτε αλλαγή γίνει στο βασιλικό πρότυπο.

Βασιλικοί προμηθευτές

Ολες οι εταιρείες και οι επιχειρήσεις που προμήθευαν το Παλάτι και το βασιλικό νοικοκυριό (είναι περισσότερες από 600), από την Angostura bitters που βρίσκεται στη νησιωτική χώρα Τρινιντάντ και Τομπάγκο, στην Καραϊβική, και παρασκευάζει ποτά, μέχρι τον πεταλωτή του Sussex, Zack Treliving, έχουν ένταλμα διορισμού από τη βασίλισσα. Υπάρχουν και πολλές επωνυμίες ειδών που έχουν τη «βασιλική σφραγίδα» όπως τα πιάνα Steinway, τα δημητριακά Jordans, το τζιν Gordon’s, τα κοσμηματοπωλεία Swarovski, καθώς και άλλα που αφορούν σε υδραυλικούς, ηχολήπτες, μηχανές κοπής φρακτών και αλευρόμυλους… Μετά το θάνατο της βασίλισσας πρόκειται να χάσουν την ιδιότητά τους – εκτός αν τους δοθεί νέο ένταλμα από τον διάδοχό της ή άλλο μέλος της βασιλικής οικογένειας. Και αυτό μπορεί να μην συμβεί γρήγορα. Οταν πέθανε ο πρίγκιπας Φίλιππος, στους επίσημους βασιλικούς προμηθευτές δόθηκε παράταση δύο ετών. Ενας νέος μονάρχης θα μπορούσε να αποφασίσει να προσαρμόσει τα κριτήρια που πρέπει κάποιος προμηθευτής να πληροί για να γίνει κάτοχος βασιλικού εντάλματος.

Γραμματοκιβώτια και γραμματόσημα

Από τα γραμματοκιβώτια Royal Mail, πάντως, που φέρουν το κρυπτογράφημα της βασίλισσας Ελισάβετ (ER: Elizabeth Regina) είναι μάλλον απίθανο να αφαιρεθεί. Μερικά με το κρυπτογράφημα GR του βασιλιά Γεωργίου εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα, 70 χρόνια μετά τον θάνατό του. Η Royal Mail, ωστόσο, θα αλλάξει τα γραμματόσημα και θα βάλει το πρόσωπο του νέου μονάρχη σε αυτά.

Υποσχέσεις πίστης

Οι βουλευτές δεν επιτρέπεται να κάθονται στη Βουλή των Κοινοτήτων, να παίρνουν μέρος σε συζητήσεις, να ψηφίζουν ή να λαμβάνουν μισθό, εκτός εάν δεσμευτούν με πίστη στο Στέμμα. Από το 1952, η διατύπωση ήταν: «Εγώ (το όνομα του μέλους) ορκίζομαι στον Παντοδύναμο Θεό ότι θα είμαι πιστός και θα φέρω αληθινή πίστη στην Αυτής Μεγαλειότητα Βασίλισσα Ελισάβετ, τους κληρονόμους και τους διαδόχους της, σύμφωνα με το νόμο. Οπότε, βοήθησέ με, Θεέ μου».

Οι πολιτικοί θα πρέπει τώρα να δίνουν νέο όρκο στον διάδοχό της. Οι νέοι βρετανοί πολίτες καλούνται, επίσης, να ορκιστούν «να φέρουν αληθινή πίστη στην Αυτής Μεγαλειότητα βασίλισσα Ελισάβετ τη Δεύτερη, τους κληρονόμους και τους διαδόχους της» και το υπουργείο Εσωτερικών είναι πιθανόν να το αλλάξει αυτό. Οι πρόσκοποι υπόσχονται να «κάνουν το καθήκον μου στη Βασίλισσα», ενώ τα νέα μέλη των ενόπλων δυνάμεων ορκίζονται «να είναι πιστά και να τηρούν αληθινή πίστη στην Αυτής Μεγαλειότητα βασίλισσα Ελισάβετ Β’, τους κληρονόμους και τους διαδόχους της», γράφει ο Guardian.

Η Κοινοπολιτεία

Ο θάνατος της βασίλισσας είναι και μια στιγμή «επισφάλειας» για τον ευρύτερο χώρο της Κοινοπολιτείας, 14 χώρες της οποίας αναγνωρίζουν τον βρετανό μονάρχη ως αρχηγό του κράτους τους. Σε πολλές περιπτώσεις τα Συντάγματά τους αναφέρουν ότι η βασίλισσα, συγκεκριμένα, είναι ο αρχηγός του κράτους. Σε αυτές τις χώρες, τα Συντάγματα θα πρέπει να τροποποιηθούν για να αναφέρονται σαφώς στον διάδοχό της. Σε χώρες όπως η Τζαμάικα, όπου υπάρχει ισχυρό δημοκρατικό κίνημα και η Μπελίζ, αυτές οι αλλαγές θα απαιτήσουν δημοψήφισμα, σύμφωνα με ειδικούς της Κοινοπολιτείας. Αυτό αναμένεται να επιφέρει μια μικρή περίοδο «πολιτικού κινδύνου» για τον νέο μονάρχη, ο οποίος θα μπορούσε να χάσει άλλο ένα κράτος της Κοινοπολιτείας, όπως για παράδειγμα συνέβη με τα Μπαρμπέιντος, που το 2021 έγιναν δημοκρατική χώρα.

Είναι, επίσης, πιθανό να προκύψουν παρόμοια ζητήματα σε χώρες όπως η Παπούα Νέα Γουινέα, οι Νήσοι Σολομώντα, το Τουβαλού, η Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, οι Μπαχάμες, η Γρενάδα, η Ομοσπονδία Αγίου Χριστοφόρου και Νέβις στην Καραϊβική, η Αγία Λουκία, ο Αγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, σχετικά με το αν ο νέος μονάρχης θα μπορεί νόμιμα να διορίσει έναν γενικό κυβερνήτη ή αν το Σύνταγμα της κάθε χώρας δεν έχει αλλάξει για να αναφέρεται στον βασιλιά και συνεχίζει να αναφέρεται στη βασίλισσα ως αρχηγό του κράτους. Η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία έχουν λάβει τα μέτρα τους, πάντως, ώστε ο νέος μονάρχης να γίνεται αυτόματα αρχηγός του κράτους και τα… ευκόλως εννοούμενα να παραλείπονται.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News