Ταινίες ντοκιμαντέρ , όπως το «Φιλιά εις τα Παιδιά» του Βασίλη Λουλέ, έρχονται να καλύψουν ένα σημαντικό κενό στην αφήγηση της δεκαετίας του ’40: την ελληνική διάσταση του Ολοκαυτώματος. Έχουν  προηγηθεί η ταινία του Δημ. Σοφιανόπουλου «Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης», πρόσφατα η ταινία της Φ. Τερζίδου «Εκτός Ιστορίας» για τον διωγμό της εβραϊκής κοινότητας στην Κατερίνη και, το 2009, μια αποκαλυπτική δημοσιογραφική δουλειά του Τάσου Τέλογλου για την περιπέτεια των Εβραίων στα Γιάννενα. Το κενό για τους Εβραίους στην δημόσια αφήγηση της ταραγμένης δεκαετίας του ΄40 προφανώς εντάσσεται και οφείλεται στη συστηματική προσπάθεια για την επιβολή βιαίως της αποσιώπησης της αντίστασης και των εσωτερικών συγκρούσεων, που οδήγησαν στον Εμφύλιο.
Ωστόσο, η αποσιώπηση της ελληνικής πτυχής του Ολοκαυτώματος κρύβει και στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, ενοχικά σύνδρομα. Οι πραγματικές ιστορίες των ανθρώπων είναι αδύνατο να υπαχθούν στην διχοτομική αφήγηση της Κατοχής «από δω οι κατακτητές και οι θύτες και από εκεί τα θύματα».

Για το «Φιλιά εις τα Παιδιά», αντιγράφω από τη σύνοψη του σκηνοθέτη για την ταινία:
«Πέντε μικρά Εβραιόπουλα στην Ελλάδα της Γερμανικής Κατοχής, που σώθηκαν από το θάνατο χάρις σε οικογένειες Χριστιανών, πέντε ‘‘κρυμμένα παιδιά’’ που έζησαν μέσα στην απόλυτη σιωπή, αφηγούνται τις ιστορίες τους. Ιστορίες τρόμου κι αγωνίας, αλλά και στιγμές παιδικής ανεμελιάς, μέσα στην αγκαλιά των ξένων. Στοργικές φωλιές, κρυφοί παράδεισοι μακριά από τη φρίκη του Ολοκαυτώματος.

Πέντε παιδιά που μεγάλωσαν απότομα. Η Ροζίνα, ο Σήφης, η Ευτυχία, η Σέλλυ και ο Μάριος πέρασαν τη ζωή τους κουβαλώντας πάντα μαζί τη μνήμη χιλιάδων παιδιών. Εκείνων που δεν πρόλαβαν ποτέ να μεγαλώσουν.
Η ταινία παρακολουθεί αυτά τα πρόσωπα από την παιδική ηλικία μέχρι σήμερα, φέρνοντας στο φως πολύτιμα προσωπικά τους ντοκουμέντα – ένα παιδικό ημερολόγιο, φωτογραφίες και οικογενειακά φιλμάκια – τεκμήρια μιας ολόκληρης εποχής. Παράλληλα, σκιαγραφείται η ζωή των Εβραϊκών κοινοτήτων της Ελλάδας πριν τον Πόλεμο και αποκαλύπτονται σπάνιες εικόνες της κατεχόμενης Αθήνας και Θεσσαλονίκης, μέσα από κινηματογραφικά αρχεία, ερασιτεχνικές ταινίες Γερμανών στρατιωτών και παράνομες λήψεις Ελλήνων πατριωτών.»

Στη συγκεκριμένη ταινία οι Έλληνες διασώστες αντιδιαστέλλονται με τους Έλληνες καταδότες στην πλοκή της ταινίας, η οποία αποτυπώνει ανάγλυφα ένα αντιπροσωπευτικό τμήμα της κοινωνικής ανθρωπογεωγραφίας της Κατοχής. Τα πέντε παιδιά βασανίζονται, ως τώρα,  στη συνείδησή τους ανάμεσα στην οδυνηρή μνήμη και στη γενναιόδωρη λήθη, ανάμεσα στο κενό της ζωής του κρυμμένου και στην συνέχεια μετά την επιβίωση, ανάμεσα στην απώλεια, προσωρινή η ανέκκλητη των γονέων, και στον οδυνηρό απογαλακτισμό από τους κηδεμόνες της απόκρυψης. Στον τρίπτυχο αυτό καμβά συντίθεται η πλοκή της ταινίας με τέτοιο τρόπο ώστε να θέτει στους προγραμματιστές Φεστιβάλ και τηλεοπτικών προγραμμάτων διλήμματα για την τυπολογία της ταινίας. Είναι ιστορικό ή ψυχογραφικό ντοκιμαντέρ; Είναι ταινία με πρωταγωνιστές παιδιά ή ενήλικους; Είναι άλλη μία ταινία για το Ολοκαύτωμα; αναρωτιούνται οι υπεύθυνοι ευρωπαϊκών τηλεοράσεων. Όσοι δουν την ταινία θα αισθανθούν στην ψυχή τους τις δονήσεις από τα συναισθήματα που γενννάει και κινητοποιεί αυτό το ντοκιμαντέρ, δικαιώνοντας το χαρακτηρισμό της ταινίας – ντοκιμαντέρ. Όχι γιατί δανείζεται ή χρησιμοποιεί στοιχεία μυθοπλασίας, αλλά γιατί σκηνοθετεί τεκμήρια και μαρτυρίες με μοναδική μαστοριά. Είναι από τις λίγες ταινίες, όπου η πρόσληψη της μαρτυρίας σε καθηλώνει και εξαιτίας της κινηματογραφικής λήψης της, αλλά και της άποψης του σκηνοθέτη να  αφήσει τις μαρτυρίες γυμνές και να χρησιμοποιήσει τα τεκμήρια όχι για να «ντύσει» την αφήγηση, αλλά ως λειτουργικά αυτόνομα αφηγηματικά υποκείμενα.

Πέντε χρόνια επίμονης δημιουργίας κράτησε ο τοκετός του «Φιλιά εις τα Παιδιά». Τα πέντε παιδιά που ανα-γεννήθηκαν μας χαρίζουν με συναρπαστικό τρόπο το δώρο μιας ζωής όπου η μνήμη της δίνει νόημα για την συνέχεια. Ένα μικρό σημείωμα 12 δημοσιογραφικών αράδων είχα δώσει στο σκηνοθέτη πριν επτά χρόνια και, μέσα από τις σεμιναριακές διαδικασίες του StoryDoc παρακολούθησα πώς το ταλέντο και η εμπειρία του Βασίλη Λουλέ δημιούργησαν μία ταινία – μπιζού. Μια πολύτιμη ταινία, την οποία είχα το προνόμιο να  προγραμματίσω στη θητεία μου στην δημόσια τηλεόραση.

Info:
Η ταινία ντοκιμαντέρ “Φιλιά εις τα παιδιά” προβάλλεται:
στην ΑΘΗΝΑ από Πέμπτη 7/2 στην ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, καθημερινά 18:00-20:00-22:00
στη ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ από Κυριακή 17 Φεβρουαρίου, ώρα 17:00 στο ΟΛΥΜΠΙΟΝ (μια προβολή).
Στη συνέχεια, κάθε Σάββατο και Κυριακή μια προβολή στις 17:00.

Επισκεφτείτε στο facebook τη σελίδα της ταινίας
Δείτε στο youtube το trailer
 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News