«Ποιητική ταινία» τη χαρακτήρισαν, στο μελαγχολικό στυλ του βετεράνου Βιμ Βέντερς ο οποίος αισίως έγινε 77 ετών. Από το ρεπορτάζ τής Repubblica (το υπογράφει η Ιταλοϊαπωνίδα Λάουρα Ιμάι Μεσίνα) γεννώνται, φυσικά, κάποιες απορίες για τον έλληνα αναγνώστη, αφού ο ήρωας της ταινίας «Perfect Days» του γερμανού κινηματογραφιστή, ο κύριος Χιραγιάμα, είναι μεν «ένας μεσήλικας που καθαρίζει δημόσιες τουαλέτες σε μια γειτονιά του Tόκιο», ωστόσο «άφησε πίσω του οικογένεια με προνόμια και πλούτο για να αναλάβει αυτή την ταπεινή δουλειά». Τέτοιο θαύμα εδώ δεν συμβαίνει όχι μόνο στις δημόσιες τουαλέτες (οι οποίες σπανίζουν, εξάλλου), αλλά και σε όλες τις «ταπεινές δουλειές».

Βέβαια και η Ιμάι Μεσίνα ήθελε κάποια απάντηση στη δική της ανάλογη (ταξική) απορία, αφού έγραψε ότι το σενάριο του φιλμ δεν τη βοήθησε: «Δεν μαθαίνουμε ξεκάθαρα τι παρακίνησε τον Χιραγιάμα να κάνει αυτή τη δουλειά». Ομως το σινεμά δεν είναι το σχολειό της βιοπάλης, να σου τα μαθαίνει όλα με το νι και με το σίγμα.

Η αρθρογράφος ομολόγησε ότι δεν εξεπλάγη όταν έμαθε πως το «Perfect Days» επελέγη από την Ιαπωνία, και όχι από τη Γερμανία, για να εκπροσωπήσει τη χώρα στα Οσκαρ ως υποψήφιο για «καλύτερη ταινία». Και ότι, σαν είδε το φιλμ σε αίθουσα του Τόκιο, θυμήθηκε «τις πολλές καθαρίστριες» που συναντά καθημερινώς εκεί «να εκτελούν τη δουλειά τους με επιμέλεια, καθαρίζοντας με το πανάκι τους κυλιόμενες σκάλες, αν και λίγο μετά κάποιος θα αγγίξει πάλι τις κουπαστές». Ετσι είναι, στον πραγματικό κόσμο η ματαιότητα της εργασίας αντισταθμίζεται με το μεροκάματο – δεν είναι και πολύ «ποιητικό» αυτό, όμως σου επιτρέπει να παραμένεις σχετικώς αξιοπρεπής.

Το σενάριο και η κάμερα δείχνουν τον Χιραγιάμα στη ρουτίνα του. «Ξυπνάει, βουρτσίζει τα δόντια του, ποτίζει τα φυτά του, παίρνει μια κούπα καφέ από το μηχάνημα αυτόματης πώλησης, μπαίνει στο βαν του, βάζει κάποια κασέτα, φθάνει στη δουλειά του, καθαρίζει τις τουαλέτες στην εντέλεια, επιστρέφει στο σπίτι του. Η κάμερα τού παίρνει κοντινά πλάνα, δείχνει τις συναναστροφές του με άλλους ανθρώπους, τις αλληλεπιδράσεις τους». Ομως «το μυστικό αυτού του ανθρώπου με το μυστηριώδες παρελθόν» δεν αποκαλύπτεται.

Ούτε όμως οι άνθρωποι των συναπαντημάτων του Χιραγιάμα, τυχαίων ή μη, αποκαλύπτονται στο φιλμ: «Ποια είναι η γυναίκα που τρώει στο διπλανό παγκάκι, ποιος είναι ο μοναχός που του έδωσε μερικά φυτά, τι ζωή ζει ο ιδιοκτήτης του παλαιοβιβλιοπωλείου όπου πηγαίνει; Ολα φαίνονται σαν αδιάκοπη διαδοχή συναντήσεων και αποχαιρετισμών». Κατά την αρθρογράφο, από το φιλμ «μαθαίνουμε ότι, aν δεχόμαστε να μην είμαστε εμείς οι πρωταγωνιστές, όλα αποκτούν νόημα».

Το «Perfect Days» ο Βέντερς το γύρισε μέσα σε «17 θαυματουργές ημέρες» και «εμπιστεύτηκε την εκφραστικότητα του Γιακούσο Κότζι, που πήρε βραβείο πρωταγωνιστή στις Κάννες». Η τελική κρίση της ταινίας από την Ιταλοϊαπωνίδα είναι ότι ο Βέντερς επιδίωξε να προβάλει τις «μικροσκοπικές ζωές» των ανθρώπων. «Αν κάποιος απορροφηθεί αρκετά βλέποντας αυτή την όμορφη ταινία, θα καταλάβει επιτέλους ότι το μυστικό της ύπαρξης βρίσκεται στον περιορισμό της επιθυμίας, στην οριοθέτηση της φιλοδοξίας. Οτι αντί να ενδιαφερόμαστε για το πλάτος, πρέπει να δουλέψουμε εις βάθος».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News