Στέκοντας δίπλα στον κινέζο ομόλογό της Τσιν Γκανγκ, στο Πεκίνο, η γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ εκφράζει μερικές ευγενικές παρατηρήσεις σχετικά με την άνοδο της Κίνας στις κορυφαίες παγκόσμιες δυνάμεις, πριν ανοίξει διπλωματικό πυρ εναντίον του οικοδεσπότη της.

«Πολλοί στον κόσμο αναρωτιούνται πώς θα χρησιμοποιήσει η Κίνα αυτή την αυξανόμενη επιρροή» είπε στη συνέντευξη Τύπου στον ανακτορικό κρατικό ξενώνα Diaoyutai, νωρίτερα αυτόν τον μήνα. «Πρέπει να πω ειλικρινά ότι αναρωτιέμαι γιατί η κινεζική θέση μέχρι στιγμής δεν περιλαμβάνει έκκληση προς την επιτιθέμενη Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμο» αναφέρει ρεπορτάζ του Politico.

Μετά την ευρεία επίθεση της Μπέρμποκ κατά του Πεκίνου για την (όχι και τόσο έμμεση) υποστήριξή του στον εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ακολούθησαν προειδοποιήσεις προς την Κίνα ότι μια κλιμάκωση κατά της Ταϊβάν θα ισοδυναμούσε με «σενάριο φρίκης», καθώς και κριτική για τις κινεζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αυτό που είχε ξεκινήσει σαν φιλική διπλωματία γρήγορα κατέληξε σε μια τεταμένη συνάντηση, με τον Τσιν να απαντά στη συνέντευξη Τύπου: «Αυτό που χρειάζεται λιγότερο η Κίνα είναι μια διευθύντρια σχολείου από τη Δύση». Για την Μπέρμποκ αυτή η λεκτική σύγκρουση ήταν η συνέχεια ενός νέου στιλ εξωτερικής πολιτικής, το οποίο έχει καλλιεργήσει από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά της, πριν από ενάμιση χρόνο.

Υποσχόμενη μια πιο σκληρή γραμμή ενάντια σε αυταρχικά και (ημι)ολοκληρωτικά καθεστώτα, η νέα υπουργός Εξωτερικών της γερμανικής κυβέρνησης συνασπισμού έχει βρεθεί να ανταλλάσσει κατηγορίες δημοσίως με τους ομολόγους της από τη Ρωσία και την Τουρκία.

Η ωμή γλώσσα της, η οποία αγνοεί τους κινδύνους μιας κόντρας με την Κίνα, τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Γερμανίας, έρχεται σε αντίθεση με την πιο νηφάλια και ενίοτε σχεδόν «ρομποτική» ρητορική του γερμανού καγκελαρίου Ολαφ Σολτς – ο οποίος είχε επίσης θίξει την Ταϊβάν και τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά την επίσκεψή του στο Πεκίνο την περυσινή χρονιά.

Στο ταξίδι της στην Κίνα, η Μπέρμποκ αποστασιοποιήθηκε επίσης από τις αμφιλεγόμενες δηλώσεις του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν (και κατ’ επέκταση της Ε.Ε.) σχετικά με την αποφυγή οποιασδήποτε πιθανής σύγκρουσης για την Ταϊβάν – την οποία παραδοσιακά η Κίνα θεωρεί εν δυνάμει δική της επικράτεια.

Η επίσκεψή της υπογράμμισε πόσο καλά η υψηλόβαθμη πολιτικός των Πρασίνων –η οποία πριν από δύο χρόνια απέτυχε στην προσπάθειά της να γίνει καγκελάριος– έχει προσαρμοστεί στην εκπροσώπηση της Γερμανίας στο εξωτερικό.

Η δημοτικότητα αυτής της ευθείας προσέγγισής της παρακίνησε την Μπέρμποκ να εξετάσει το ενδεχόμενο επανάληψης της υποψηφιότητάς της για καγκελάριος, με αντίπαλο τον Σολτς, στις εκλογές του 2025 – παρά την προφανή αντιπαλότητά της με τον πρώην συναρχηγό του κόμματος των Πρασίνων, Ρόμπερτ Χάμπεκ.

Παραμένουν ερωτήματα, ωστόσο, σχετικά με τις πιθανότητές της, υπό το πρίσμα ενός παρελθόντος γεμάτου από γκάφες, καθώς και της πρόσφατης πτώσης του κόμματος των Πρασίνων στις δημοσκοπήσεις. Οπως και σχετικά με το πόσο αποτελεσματικά μπορεί η Μπέρμποκ να διαμορφώσει τη γερμανική εξωτερική πολιτική, καθώς ο Σολτς και το ισχυρό δεξί του χέρι, ο Βόλφγκανγκ Σμιτ, παίρνουν τις μεγάλες αποφάσεις και την ανταγωνίζονται διαρκώς όσον αφορά τον τόνο της εξωτερικής πολιτικής.

Μέχρι στιγμής, ακόμη και η αντιπολίτευση στο Βερολίνο επαινεί το μαχητικό στιλ της: «Επιτέλους, ύστερα από δύο μάλλον αμφισβητήσιμες επισκέψεις, του Μακρόν πρόσφατα και του Σολτς πέρυσι, μια σαφής και σθεναρή ευρωπαϊκή θέση για την Κίνα» δηλώνει ο Ρόντριχ Καϊσεβέτερ, εξέχων εκπρόσωπος της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας και βουλευτής της κεντροδεξιάς Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης.

«Η παραδοσιακή γλώσσα της διπλωματίας, με τις συχνά πολύ λεπτές διατυπώσεις της –“ανησυχούμε, ανησυχούμε πολύ”–, πάσχει από το γεγονός ότι δεν γίνεται πλέον απόλυτα κατανοητή ούτε από τους πολίτες της χώρας ούτε από τους αυταρχικούς άρχοντες, που καλλιεργούν μια ολοένα και πιο επιθετική ρητορική» σημειώνει ο Μίχαελ Ροθ, βουλευτής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος του Σολτς. «Το να λέμε τα πράγματα ξεκάθαρα βοηθά στην αντιμετώπισή του προβλήματος» συμπληρώνει.

Η Μπέρμποκ, που ανέλαβε χαρτοφυλάκιο χωρίς προηγούμενη κυβερνητική εμπειρία, άφησε το πρώτο μεγάλο θετικό αποτύπωμά της στη διεθνή σκηνή όταν, πριν ακόμη από τη ρωσική εισβολή και μόλις τον δεύτερο μήνα της ως υπουργός, αναδείχθηκε ξεκάθαρη νικήτρια σε μια τεταμένη λεκτική μονομαχία, σε συνέντευξη Τύπου από κοινού με τον ρώσο ομόλογό της Σεργκέι Λαβρόφ.

Μόλις έναν χρόνο νωρίτερα ο Λαβρόφ είχε ταπεινώσει βάναυσα τον επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Ζοζέπ Μπορέλ, σε παρόμοια περίσταση, με αντεστραμμένους τους όρους.

Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών για το κλίμα, στη διάσκεψη COP27 του περασμένου έτους στην Αίγυπτο, η Μπέρμποκ –η οποία επέκτεινε το χαρτοφυλάκιό της εντάσσοντας την προστασία του κλίματος στα ζητήματα του υπουργείου Εξωτερικών και προσλαμβάνοντας την πρώην επικεφαλής της Greenpeace, Τζένιφερ Μόργκαν, ως υφυπουργό– προκάλεσε την Κίνα, απαιτώντας φωναχτά περισσότερη δέσμευση για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, συμπληρώνοντας ότι το Πεκίνο δεν μπορεί πια να κρύβεται πίσω από τον χαρακτηρισμό του «αναπτυσσόμενου έθνους».

Σε κοινοβουλευτική συζήτηση την περασμένη εβδομάδα, η 42χρονη πολιτικός υποστήριξε την κριτική στάση της απέναντι στο Πεκίνο λέγοντας ότι έγινε μάρτυρας μιας «πραγματικά κάτι παραπάνω από συγκλονιστικής» καταστολής από την Κίνα στη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής της.

Αν και οι σύμμαχοί της επιμένουν ότι η σκληρή γλώσσα της προέρχεται ξεκάθαρα από τις πεποιθήσεις της, είναι επίσης ένας τρόπος για να διεκδικήσει επιρροή στην «αυλή» του Σολτς. Η Μπέρμποκ, παραγκωνισμένη από τη διπλωματία υψηλού επιπέδου του αφεντικού της, έγινε πρωτοσέλιδο πέρυσι, προειδοποιώντας τον καγκελάριο πριν από το ταξίδι του στην Κίνα να παραμείνει σκληρός με το Πεκίνο.

Οι σχέσεις μεταξύ του καγκελαρίου και της υπουργού Εξωτερικών του έφτασαν σε κρίσιμο σημείο νωρίτερα φέτος, εν μέσω παρατεταμένης συζήτησης για την αποστολή γερμανικών αρμάτων μάχης στην Ουκρανία, κατά την οποία η Μπέρμποκ πίεζε διαρκώς τον Σολτς να σταματήσει να διστάζει, ενώ ο δεύτερος κρατούσε την τελική του απόφαση ως επτασφράγιστο μυστικό.

Η σχέση κόντρας μεταξύ των δύο πολιτικών έκτοτε βελτιώθηκε ελαφρώς, αλλά εμφανίστηκε ξανά την περασμένη εβδομάδα, καθώς νομοθέτες των σοσιαλδημοκρατών του Σολτς επέκριναν την πολιτική της υπουργού Εξωτερικών για την Κίνα, την ώρα που εκείνη επισκεπτόταν τη χώρα.

Γενικότερα, οι εντάσεις μεταξύ Σολτς και Μπέρμποκ είναι πιθανό να αυξηθούν περαιτέρω, καθώς η Γερμανία προετοιμάζεται για τις επόμενες γενικές εκλογές, τον Οκτώβριο του 2025. Μια πρόκληση για την Μπέρμποκ είναι ότι οι Πράσινοι απέχουν αυτή τη στιγμή πολύ από μια ρεαλιστική πιθανότητα να ηγηθούν της χώρας, καθώς η υποστήριξή τους μειώθηκε, από 23% περασμένο καλοκαίρι σε μόλις 16%, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News