Η Σουηδία είναι γνωστή για τους ABBA και τα εργασιακά διαλείμματα για καφέ –γνωστά ως fika– αλλά είναι επίσης μια χώρα από τις παγκοσμίως πρωτοπόρες στο άθλημα του σκι. Οι αυτόχθονες Σάμι της Σκανδιναβίας ήταν οι εφευρέτες του σπορ και στο μουσείο της σουηδικής πόλης Ουμέα εκτίθεται ένα ζευγάρι χιονοπέδιλων ηλικίας 5.200 ετών.

Κάθε χρόνο, εκατομμύρια Σουηδοί συγκεντρώνονται γύρω από τις τηλεοράσεις τους για να παρακολουθήσουν τον αγώνα Βασαπόλετ – τη μεγαλύτερη και παλαιότερη ετήσια διοργάνωση σκι αντοχής στον κόσμο, σε μια διαδρομή 90 χιλιομέτρων. Στη φετινή διοργάνωση συμμετείχαν 50.000 άτομα, όπως αναφέρει ρεπορτάζ του BBC.

Αλλά καθώς οι θερμοκρασίες σε ολόκληρη τη Σουηδία αυξάνονται πάνω από δύο φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο, η ποσότητα του χιονιού αρχίζει να στερεύει. Ως αποτέλεσμα, οι υπεύθυνοι του χιονοδρομικού κέντρου Τόρσμπι, κοντά στα σύνορα με τη Νορβηγία, κατασκεύασαν μια υπόγεια τσιμεντένια σήραγγα μήκους 1,3 χιλιομέτρων με τεχνητό χιόνι, στην οποία οι αθλητές μπορούν να εξασκούνται στο σκι αντοχής οκτώ μήνες το χρόνο.

Η σήραγγα εγκαινιάστηκε το 2006 μετά από πολυετή προετοιμασία, και βασίστηκε σε αντίστοιχα σχέδια που είχε αρχίσει να υλοποιεί η Φινλανδία από τη δεκαετία του 1990. Η ιδέα ήταν να κατασκευαστεί ένας εσώκλειστος χώρος που να εξασφαλίσει το μέλλον του σπορ στην εποχή της κλιματικής αλλαγής. Η σήραγγα, που κατασκευάστηκε με τσιμεντένιες καμάρες και ακολουθεί τη φυσική κλίση της βουνοπλαγιάς από πάνω της, ήταν η μεγαλύτερη στον κόσμο τη χρονιά που άνοιξε.

Το σύστημα ψύξης της βασίζεται κυρίως σε υπόγειους σωλήνες ακριβώς κάτω από το δάπεδο, καλυμμένους με ένα στρώμα μόνιμου παγετού. Πάνω τους επικάθεται ένα λεπτό στρώμα τεχνητού χιονιού, το οποίο εισάγεται από τον σωρό που δημιουργείται έξω από το τούνελ, στα μέσα του χειμώνα. Η σεζόν της υπόγειας σήραγγας σκι του Τόρσμπι ξεκινά τον Ιούνιο και διαρκεί επτά με οκτώ μήνες, μέχρι τις αρχές της λειτουργίας του εξωτερικού χειμερινού χιονοδρομικού κέντρου.

Οι επισκέπτες του τούνελ κυμαίνονται από ντόπιους μαθητές και ερασιτέχνες σκιέρ, έως ομάδες σκι αντοχής από τις ΗΠΑ, που μετέχουν στα παγκόσμια κύπελλα του σπορ. Η σήραγγα έχει δύο παράλληλες διαδρομές 1,3 χιλιομέτρων και μπορεί να διανυθεί με χιονοπέδιλα και προς τις δύο κατευθύνσεις της, καλύπτοντας συνολική απόσταση 2,6 χιλιομέτρων.

Η θερμοκρασία είναι ελεγχόμενη στους -4 βαθμούς Κελσίου, ενώ δεν υπάρχουν άνεμοι, ή κομμάτια πάγου – συνθήκες ιδανικές για σκι. Η τσιμεντένια κατασκευή έχει πλάτος οκτώ μέτρων και ύψος τεσσάρων. Οι επαγγελματίες αθλητές το απολαμβάνουν στη διάρκεια του καλοκαιριού, όπου οι τοποθεσίες προπόνησης τους είναι δυσεύρετες, αλλά πολλοί ερασιτέχνες δεν το εκτιμούν, καθώς έχουν συνδυάσει το σκι με τις εξωτερικές χειμερινές συνθήκες.

Σύμφωνα με το Σουηδικό Μετεωρολογικό και Υδρολογικό Ινστιτούτο, υπήρξαν 16 λιγότερες ημέρες χιονόστρωσης στη Σουηδία από το 1990 ως το 2020 σε σύγκριση με την περίοδο 1961–1991. Στη διαδρομή του αγώνα αντοχής του Βασαπόλετ, η έλλειψη χιονιού είναι ένα ετήσιο θέμα συζήτησης, με τα μέσα ενημέρωσης να δημοσιεύουν περιστασιακά φωτογραφίες κομματιών της διαδρομής γεμάτα λάσπες.

Στο κοντινό χωριό Νόρμπεργκ, όπου διεξάγεται ένας άλλος αγώνας σκι, οι τοπικοί επιχειρηματίες διαφημίζουν την περιοχή τους ως «ασφαλή για το χιόνι», καθώς συσσωρεύουν ποσότητες χιονιού όλο το καλοκαίρι κάτω από στρώματα πριονιδιού. Πολλά σουηδικά χιονοδρομικά κέντρα επινοούν σχέδια –από τη χρήση νερού τοπικών λιμνών, ως τη δημιουργία φραγμάτων– για τη δημιουργία πιστών με ψεύτικο χιόνι, συγκρουόμενα συχνά με περιβαλλοντολογικές οργανώσεις.

Από το 2006, όταν και άνοιξαν για πρώτη φορά οι υπόγειες πύλες του Τόρσμπι, μια χούφτα υπόγειων χιονοδρομικών κέντρων έχουν κάνει την εμφάνισή της στη χώρα. Υπάρχουν σχέδια για τη δημιουργία αρκετών ακόμη, με ένα από αυτά να κατασκευάζεται στο εσωτερικό ενός βουνού. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στο σκι αντοχής προκαλούν ανησυχία τόσο στους σουηδικούς όσο και στους διεθνείς κύκλους του σπορ – και το τεχνητό χιόνι προσφέρει μια λύση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News