Οπως όλα δείχνουν, μέχρι τα Χριστούγεννα το πρώτο εμβόλιο κατά της Covid-19 θα έχει πάρει άδεια και θα αρχίσουν οι εμβολιασμοί στις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωση. Συμβολικά, αλλά και ουσιαστικά, στόχος είναι να αρχίσουν πριν από το τέλος του μαρτυρικού αυτού έτους. Η ίδια η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δεσμεύτηκε κατηγορηματικά ότι δυο μέρες μετά τα Χριστούγεννα, στις 27 Δεκεμβρίου, θα ξεκινήσει ταυτόχρονα ο εμβολιασμός σε όλα τα κράτη-μέλη.

Η φιλοδοξία είναι σαφής. Επιθυμία της ηγεσίας της Ενωσης είναι να φανεί ότι η αντίστροφη μέτρηση για να τεθεί υπό έλεγχο η θανατηφόρα πανδημία στη Γηραιά Ηπειρο αφορά το σύνολο της ΕΕ, αφενός για να προβληθεί η ενιαία οντότητά της και αφετέρου για να μην υπάρξουν χρονικές αποκλίσεις από χώρα σε χώρα, γεγονός που θα υπονομεύσει την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Το εγχείρημα, όμως, δεν είναι καθόλου απλό. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιχείρηση μαζικού εμβολιασμού του ευρωπαϊκού πληθυσμού, τουλάχιστον από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και σε κοινωνίες και καταστάσεις πολύ πιο σύνθετες.

Πρόκειται για μια τεράστια διοικητική και διαχειριστική πρόκληση για όλες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, καθώς απαιτείται άριστη οργάνωση, πολυεπίπεδος συντονισμός υπηρεσιών, τόσο στο εσωτερικό τους όσο και μεταξύ τους και εν τέλει αποτελεσματικότητα. Και όλα αυτά ενώ υπάρχουν αστάθμητοι παράγοντες, καθώς ο σχεδιασμός βασίζεται στο ότι και τα άλλα εμβόλια θα λάβουν έγκριση, χωρίς να είναι σαφές το πότε.

Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για το μεγαλύτερο logistic plan που έχουμε δει, με την ιδιαιτερότητα μάλιστα ότι αφορά την προσωπική υγεία κάθε ευρωπαίου πολίτη, τα προσωπικά του δεδομένα και τη θωράκιση της δημόσιας υγείας. Και επιπλέον, αφορά 27 κυρίαρχα κράτη με διαφορετική οργανωτική δομή, διαφορετικές υποδομές και διαφορετικές αντιλήψεις ως προς το τι χρειάζεται και τι δεν χρειάζεται να γίνει.

Στην Ελλάδα, με βάση τον σχεδιασμό που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, οι ετοιμασίες για την επιχείρηση «Ελευθερία» προχωρούν γρήγορα και οι εμβολιασμοί θα γίνουν και εδώ ταυτόχρονα με τις υπόλοιπες χώρες – μέλη της ΕΕ. Ωστόσο κάποιες αρρυθμίες και ανεπάρκειες που παρατηρήθηκαν στη διαχείριση του δεύτερου κύματος της πανδημίας –πράγματα ομολογημένα– εγείρουν ερωτήματα. Ερωτήματα που επισημαίνονται τόσο από υγειονομικούς, οι οποίοι γνωρίζουν εκ των έσω την κατάσταση, όσο και από πολιτικούς παράγοντες και κόμματα (π.χ. Φώφη Γεννηματά). Και που πρέπει να έχουν βρει απάντηση σε λιγότερο από 10 ημέρες.

Συγκεκριμένα:

– Πότε θα είναι έτοιμη καμπάνια ενημέρωσης ούτως ώστε να γίνουν κατανοητά τα οφέλη και να αποστομωθούν οι αρνητές του εμβολιασμού; Θα ανατεθεί μέρος της καμπάνιας στις Ιατρικές σχολές των Πανεπιστημίων και σε Ιατρικούς Συλλόγους σε όλη την Ελλάδα;
– Γιατί εδώ δεν μιλάμε για υποχρεωτικό εμβολιασμό των παιδιών, όπου η άρνηση των γονιών να το πράξουν αποτελεί εξαίρεση; Πρόκειται για τον εμβολιασμό ενηλίκων και δη ηλικιωμένων που έχουν άγνοια, νιώθουν φόβο ή παρασύρονται ευκολότερα.
– Μετά τους υγειονομικούς, ποιες ομάδες του πληθυσμού θα προηγηθούν και με ποια κριτήρια;
– Η κυβέρνηση έχει ήδη εξαγγείλει τη δημιουργία 1.018 εμβολιαστικών κέντρων. Πόσα και πότε συγκεκριμένα θα είναι έτοιμα, σε ποιες περιοχές και σε ποιους χώρους;
– Τα κέντρα εμβολιασμού θα έχουν εγκαίρως και πλήρως στελεχωθεί με το αναγκαίο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό για να μην ταλαιπωρηθούν οι πολίτες; Πώς θα καλυφθούν άνθρωποι με αδυναμία πρόσβασης στο Διαδίκτυο (π.χ. ηλικιωμένοι στα χωριά);
– Θα υπάρχει ο απαραίτητος εξοπλισμός; Για τη στελέχωσή τους θα αξιοποιηθούν οι υγειονομικοί της Πρωτοβάθμιας Υγείας, τέως ΙΚΑ, Κέντρα Υγείας, Δημοτικά Ιατρεία; Αν δεν επαρκούν, θα γίνουν σχετικές προκηρύξεις και πότε για να μην επαναληφθούν οι καθυστερήσεις που υπήρξαν με τη στελέχωση των ΜΕΘ;
– Εχει ελεγχθεί η σωστή κατανομή από την Ε.Ε. του αριθμού των εμβολίων με βάση τον πληθυσμό της κάθε χώρας-μέλους; Ποιον συγκεκριμένο αριθμό εμβολίων θα παραλάβει τελικά η χώρα μας; Σε ποιον χρονικό ορίζοντα θα γίνει η παραλαβή των υπόλοιπων δόσεων για τον πλήρη εμβολιασμό του πληθυσμού;
– Θα δοθεί σχετικό πιστοποιητικό σε κάθε πολίτη που εμβολιάζεται με ευρωπαϊκή ισχύ ώστε να ταξιδεύουν ελεύθερα επαγγελματίες, φοιτητές κ.ά.;

Από τις απαντήσεις που θα δοθούν στην πράξη στα ερωτήματα αυτά, θα καθοριστεί ο χρονικός ορίζοντας εξόδου από την πανδημία, όπως και η έναρξη της αντίστροφης μέτρησης για την άρση των οικονομικών συνεπειών της.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News