Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών είναι πολλά πράγματα, αλλά πάνω απ’ όλα είναι αυτό που λέει η λέξη: μια γιορτή του κινηματογράφου. Και ως τέτοια «χωράει» διαμαρτυρίες και κάθε είδους statements που γίνονται στο κόκκινο χαλί και στα πέριξ, αλλά τα βασικά του μηνύματα προέρχονται από τη μεγάλη οθόνη και τα βραβεία του.

Φέτος, η ταινία που κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα, το «Anora», ένωσε κοινό και κριτικούς, σε μια σπάνια συναίνεση. Η ταινία του αμερικανού σκηνοθέτη Σον Μπέικερ, που περιγράφεται ως μια «σύγχρονη εκδοχή του “Pretty Woman”», είναι μια ζωντανή και πολύ αστεία ιστορία, ένα ειδύλλιο ανάμεσα στην Ανόρα, η οποία βγάζει το ψωμί της χορεύοντας σε κλαμπ «μόνο για άντρες» στο Μπρούκλιν, και τον Ιβάν, τον γιο ενός ρώσου ολιγάρχη. Η σχέση είναι επαγγελματική, αλλά όχι μόνο…

Την ανακοίνωση της νίκης έκανε το βράδυ του Σαββάτου 25 Μαΐου η Γκρέτα Γκέργουικ, σκηνοθέτης της ταινίας «Barbie», η οποία ήταν πρόεδρος της κριτικής επιτροπής του Φεστιβάλ. Η νίκη του «Anora» έγινε δεκτή με επευφημίες. Σε μια χρονιά που χαρακτηρίστηκε από «διχαστικά» φιλμ, η «Anora» είναι μια ταινία που όλοι φαίνεται ότι λάτρεψαν, όπως παρατηρούν οι Times.

Ο Μπέικερ, ένας 53χρονος συγγραφέας-σκηνοθέτης από το Νιου Τζέρσεϊ, ο οποίος έχει γυρίσει στο παρελθόν ταινίες για τρανς ιερόδουλες και αστέρες της βιομηχανίας του πορνό, αφιέρωσε το βραβείο σε «όλους τους εργαζόμενους του σεξ, στο παρελθόν και στο παρόν». Επίσης απέτισε φόρο τιμής στους Φράνσις Φορντ Κόπολα και Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, τους δημιουργούς που είχαν «βαθιά επιρροή» πάνω του. Και οι δύο παρουσίασαν τις νέες ταινίες τους στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ αλλά δεν κέρδισαν κανένα βραβείο.

Ο Μπέικερ καταφέρθηκε εναντίον της νέας τάσης να βγαίνουν οι ταινίες κατευθείαν στο streaming, λέγοντας: «Πρέπει να παλέψουμε για να κρατήσουμε τον κινηματογράφο ζωντανό. Αυτό σημαίνει δημιουργία ταινιών μεγάλου μήκους που προορίζονται για τις αίθουσες. Το να παρακολουθείτε μια ταινία στο σπίτι ενώ χαζεύετε το τηλέφωνό σας δεν είναι ο σωστός τρόπος. Το μέλλον του κινηματογράφου είναι εκεί που ξεκίνησε: σε έναν κινηματογράφο».

Το Grand Prix, το δεύτερο πιο σημαντικό βραβείο, κέρδισε το «All We Imagine as Light», ένα δράμα για τρεις νοσοκόμες από τη Βομβάη και η πρώτη ινδική ταινία που πήρε μέρος στο διαγωνιστικό τμήμα εδώ και 30 χρόνια.

Το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας κέρδισε ο Μιγκέλ Γκόμες για το «Grand Tour», ένα τρομακτικό πορτογαλικό οδοιπορικό στις βρετανικές αποικίες στην Ασία, και το βραβείο της κριτικής επιτροπής κέρδισε η ταινία «Emilia Perez», ένα γκανγκστερικό μιούζικαλ του γάλλου σκηνοθέτη Ζακ Οντιάρ.

Το «The Substance», ένα «φεμινιστικό δράμα τρόμου» με πρωταγωνίστρια την Ντέμι Μουρ, κέρδισε το βραβείο καλύτερου σεναρίου για τη γαλλίδα σεναριογράφο και σκηνοθέτη Κοραλί Φαργκέτ, και ο Τζέσι Πλέμονς πήρε το βραβείο καλύτερης ερμηνείας για το «Kinds of Kindness» του Γιώργου Λάνθιμου. Κατά κανόνα οι ταινίες σπανιότατα κερδίζουν περισσότερα από ένα βραβεία στις Κάννες, αλλά η Γκέργουικ και η επιτροπή έδωσαν την ανώτερη διάκριση για γυναικείες ερμηνείες στις πρωταγωνίστριες του «Emilia Perez», Αντριάνα Παζ, Ζόε Σαλντάνα, Κάρλα Σοφία Γκασκόν και Σελίνα Γκόμες.

Ειδικό βραβείο καλύτερου σεναρίου κέρδισε ο ιρανός σκηνοθέτης Μοχάμπαντ Ρασούλοφ για την ταινία «The Seed of the Sacred Fig», μια εξαιρετική δραματοποίηση των διαδηλώσεων που έχουν σαρώσει τη χώρα του. Ο Ρασούλοφ καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια φυλάκιση, αλλά δραπέτευσε από το Ιράν και παρευρέθηκε στην τελετή, αποσπώντας θυελλώδη χειροκροτήματα.

Ωστόσο, η εστίαση παρέμεινε στην «Anora» και τον Μπέικερ, ο οποίος ειδικεύεται σε ταινίες για περιθωριοποιημένους ανθρώπους. Η Μίκι Μάντισον ερμήνευσε αριστοτεχνικά τον ομώνυμο ρόλο, αφού εκπαιδεύτηκε από τις πραγματικές στρίπερ που έπαιξαν τους συναδέλφους της στην ταινία.

Ο χαρακτήρας της είναι 23 ετών, δύο χρόνια μεγαλύτερη από τον Ιβάν (Μαρκ Αϊντελστάιν), ο οποίος αρχίζει να την πληρώνει για να κάνουν ξέφρενο σεξ στην παραλιακή έπαυλή του. Η Ανόρα είναι ήδη πολύ ώριμη, ενώ ο Ιβάν είναι το είδος του ανθρώπου-παιδιού που παίζει βιντεοπαιχνίδια μετά τη συνουσία και γεμίζει την πισίνα του με αναψυκτικά.

Οι δυο τους παντρεύονται μια ημέρα μεθυσμένοι στο Λας Βέγκας και ο πατέρας του Ιβάν στέλνει τους άνδρες του για να τους αναγκάσει να ακυρώσουν τον γάμο. Τότε η ιστορία μετατρέπεται σε μια μαύρη κωμωδία στα χνάρια των αδελφών Κοέν, πριν τελειώσει με μια τελευταία, πολύ οδυνηρή, σκηνή. Κάθε αλλαγή τόνου αντιμετωπίζεται με ευκολία από τον Μπέικερ, έναν από τους καλύτερους σκηνοθέτες στον κόσμο, ο οποίος επιτέλους κέρδισε την αναγνώριση που του άξιζε.

Ωστόσο, αρκετοί πιστεύουν ότι εξίσου άξια νικήτρια του Φοίνικα θα ήταν η ταινία «Emilia Perez»: είναι πρωτοποριακή, υολμηρή και καταρρίπτει ταμπού, ξεπερνώντας έτσι όλες τις άλλες ταινίες του διαγωνιστικού. Ο πρωταγωνιστικός χαρακτήρας, τον οποίο υποδύεται η Γκασκόν, είναι μια δολοφονική μεξικανή μαφιόζα που διακινεί ναρκωτικά, αλλά και μια λαμπερή και ευγενική τρανς γυναίκα. Η ταινία θέτει στοχαστικά ερωτήματα, ενώ είναι ταυτόχρονα μια μουσική υπερβολή.

Γιατί δεν κέρδισε το πρώτο βραβείο; Ο Οντριάρ είναι βετεράνος των Καννών, έχοντας ήδη έναν Χρυσό Φοίνικα για το «Dheepan» του 2015 και πολλές υποψηφιότητες, που χρονολογούνται από την ταινία «A Self-Made Hero» του 1996. Αυτή, αντίθετα, είναι μόλις η δεύτερη συμμετοχή του Μπέικερ στις Κάννες μετά το «Red Rocket» του 2021. Επιπλέον, το φεστιβάλ δεν έχει δώσει τον Χρυσό Φοίνικα σε μιούζικαλ από το 2000 και την ταινία «Χορευτής στο Σκοτάδι» του Λαρς φον Τρίερ.

Οι Κάννες φέτος άνοιξαν με την υπόσχεση του καλλιτεχνικού διευθυντή τους, Τιερί Φρεμό, ότι η πολιτική διαμάχη θα έμενε έξω από την ατζέντα, ή τουλάχιστον θα περιοριζόταν στις κινηματογραφικές οθόνες. Η κριτική επιτροπή τήρησε αυτή τη δέσμευση, απονέμοντας τον Χρυσό Φοίνικα στην ταινία του φεστιβάλ που μπορούσε να ικανοποιήσει τους πάντες.

Πολλοί υποψιάζονταν ότι ο Φοίνικας θα πήγαινε είτε στο «The Seed of the Sacred Fig», του ιρανού αντιφρονούντα σκηνοθέτη Ρασούλοφ, είτε στο «All We Imagine As Light», την πρώτη ινδική ταινία που επιλέχθηκε για τον διαγωνισμό εδώ και 30 χρόνια.

Αντίθετα, απονεμήθηκε στην «Anora», την «πιο διασκεδαστική ταινία που παίχτηκε στο φετινό Φεστιβάλ», όπως την χαρακτηρίζει η Telegraph.

Τη Μάντισον είδαμε για πρώτη φορά στο »Once Upon a Time in Hollywood» του Κουέντιν Ταραντίνο και η εταιρεία διανομής του «Anora», η Neon, σχεδιάζει ήδη να την προωθήσει για Οσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου.

Παρά τις όποιες αντιρρήσεις για τα βραβεία, όλοι έφυγαν ευχαριστημένοι από το Φεστιβάλ. Τα αποτελέσματα φάνηκαν δίκαια και ερμηνεύτηκαν ως ενωτικά για τον κινηματογράφο.

Τα βραβεία

Χρυσός Φοίνικας: «Anora», Σον Μπέικερ

Μεγάλο Βραβείο: «All We Imagine as Light», Παγιάλ Καπάντια

Σκηνοθεσία: Μιγκέλ Γκόμες, «Grand Tour»

Βραβείο της Επιτροπής: «Emilia Perez», Ζακ Οντιάρ

Ειδικό Βραβείο: «The Seed of the Sacred Fig», Μοχάμαντ Ρασούλοφ

Καλύτερη ηθοποιός: Κάρλα Σοφία Γκασκόν, Ζόι Σαλντάνα, Σελίνα Γκόμεζ, «Emilia Perez»

Καλύτερος Ηθοποιός: Τζέσι Πλέμονς, «Kinds of Kindness»

Σενάριο: «The Substance», Κοραλίν Φαρζά

Χρυσή Κάμερα (πρωτοεμφανιζόμενος σκηνοθέτης): «Armand», Χάλφνταν Ούλμαν Τέντελ

Ειδική Μνεία: «Mongrel», Τσιάνγκ Γουέι Λιάνγκ, Γιού Κιάο Γιν

Χρυσός Φοίνικας Μικρού Μήκους: «The Man Who Could Not Remain Silent», Νεμπόζα Σλιγιέπσεβιτς

Ειδική Μνεία: «Bad for a Moment», Ντάνιελ Σοάρες

Τιμητικός Χρυσός Φοίνικας απονεμήθησε στον Τζορτζ Λούκας, ο οποίος, αγκαλιά με τον Φράνσις Φορντ Κόπολα επί σκηνής, είπε συγκινημένος: «Ηρθα για να σας ευχαριστήσω όλους. Είμαι ένα παιδί από την Καλιφόρνια, ένα μέρος περιτριγυρισμένο από αμπελώνες, και έκανα ταινίες στο Σαν Φρανσίσκο με τον φίλο μου Φράνσις Κόπολα».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News