Δείτε εδώ το slide show του Βασίλη Μακρή

Εκτός Εθνικού θεάτρου, σε μια σκηνή του «Ελληνικού Κόσμου», με ιδιώτη παραγωγό (τον Γιώργο Λυκιαρδόπουλο), μια εκλεκτή παρέα ηθοποιών κι έναν προϋπολογισμό «μικρότερο από ποτέ» ο Γιάννης Χουβαρδάς δηλώνει «ευτυχισμένος» και σε «θεατρική ψυχοθεραπεία». Περίεργο. Δεν φτάνει ο εθνικός μας πανικός, ετοιμάζει κι ένα έργο του  Ίψεν, τον «Αρχιμάστορα Σόλνες», που είναι γεμάτο από το άγχος του θανάτου και την αγωνία για ολοκληρωμένη ζωή. Με έναν ήρωα, που έχει κατακτήσει τη φήμη, αλλά  τρέμει τους νέους που έρχονται για να τον ξεπεράσουν. Με έναν άνδρα, που μπαίνει στην τρίτη ηλικία με ανύπαρκτη συζυγική ζεστασιά και βρίσκει τη χαμένη του ορμή όταν η νεαρή Χίλντε εισβάλλει σπίτι του. Πού βρίσκει τον θάνατο πέφτοντας από τον πύργο, που ο ίδιος δημιούργησε.                           

Ο διευθυντής του Εθνικού δέχτηκε το protagon στις πρόβες του και μας άνοιξε την όρεξη να ξαναδούμε έναν διαφορετικό «Αρχιμάστορα Σόλνες».  

-Είναι αυτή η παράσταση μια πρόβα μελλοντικής εξόδου από Εθνικό;
«Καθόλου. Είναι απλώς η ανάγκη να ξεφύγω για λίγο από την ιδρυματοποίηση πέντε χρόνων στο Εθνικό. Να ξαναβρεθώ σε συνθήκες δουλειάς λίγο διαφορετικές, πιο ερασιτεχνικές -με την πρωτογενή έννοια του όρου-, να λειτουργήσω, δηλαδή, μόνο σαν καλλιτέχνης και όχι σαν διευθυντής ,που πρέπει να τα ζυγίζει όλα (μέχρι και το ταμείο). Επιπλέον ο «Αρχιμάστορας Σόλνες» δεν μπορούσε να ενταχθεί στο καθαρά ελληνοκεντρικό ρεπερτόριο τού Εθνικού για το 2012 και το 2013. Ζω στον «Ελληνικό κόσμο» μια πολύ ευτυχισμένη συγκυρία».

-Το έργο που διαλέξατε μόνο για ευτυχία δεν μιλάει.
«Κι όμως, μιλάει για την απελευθέρωση από μια εξαθλιωμένη ζωή. Γιατί θάνατος μπορεί να είναι και η ίδια η ζωή. Το λέει και ο Σόλνες στη Χίλντε :«δεν μπορώ να ζήσω μια ζωή χωρίς χαρά». Δεν εκφράζει αυτό και τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα; Αλλά, βεβαίως το μέγα θέμα του είναι η ανατροπή του παλιού από το νέο. Αυτός είναι ο μόνιμος φόβος του Σόλνες, αυτής της τερατώδους μορφής, και με την καλή και με την κακή έννοια. Δεν είναι απλώς φιλόδοξος, φιλοδοξίες έχουμε όλοι μας, απλώς πρέπει να έχουν ήθος στη βάση και στα αποτελέσματά τους. Ο Σόλνες δεν σεβάστηκε ποτέ κανέναν ηθικό κανόνα. Ο Ίψεν του καταμαρτυρά πολλά».

-Ταυτίζεστε καθόλου με έναν ήρωα που κυνηγά τα υψηλά έργα, γίνεται σημαντικός, αλλά παλεύει συνεχώς με τους δαίμονές του;
«Φυσικά ταυτίζομαι μαζί του. ‘Όχι, όμως, στο θέμα της φιλοδοξίας -εγώ δεν έχω πατήσει επί  πτωμάτων. Ούτε στο φόβο του για τους νέους -εγώ ζω κυριολεκτικά μέσα από τη συνύπαρξη με τη νέα γενιά και τους δρόμους ,που ίσως μπορώ να της ανοίξω. Σε άλλα ταυτίζομαι με τον Σόλνες. Κατ’ αρχήν στο ηλικιακό θέμα , είναι κι αυτός ένας άνδρας 55-60 χρονών, που αντιμετωπίζει τις αγωνίες « Αξίζω; Δεν αξίζω; Είμαι ικανός; Δεν είμαι ικανός;», με όλες τις έννοιες, ακόμα και τη σεξουαλική. ‘Έπειτα έχω κι εγώ μια θέση ,που γύρω της κυκλοφορούν πολλοί νέοι. Και, τέλος, είμαι παντρεμένος με μια πολύ νεώτερή μου γυναίκα, οπότε ξέρω τι σημαίνει η καθημερινή σχέση και έμπνευση από ένα νέο άτομο, που σε ωθεί να κάνεις πράγματα. Απλώς η Χίλντε, χωρίς να το καταλαβαίνει, καταστρέφει τον Σόλνες. Αν και υπάρχει το ερωτηματικό μήπως τελικά το ρίσκο ,που παίρνει, είναι μια κατάκτηση, για την οποία δεν φανταζόταν πια ότι ήταν ικανός. Κι ας τον οδηγεί στον θάνατο». 

-Ανεβάζετε το έργο σε έναν απόλυτα κλειστό σκηνικό χώρο, σαν ένα μαύρο σφραγισμένο κουτί. Γιατί;  
«Η σκηνή «Αντιγόνη» του «Ελληνικού Κόσμου» είναι από μόνη της ένα σκηνικό με βασικό χαρακτηριστικό της κάτι απαραίτητο για το έργο, σε πραγματικό και συμβολικό επίπεδο: το ύψος. Τριάντα μέτρα περίπου.  Οι θεατές, δηλαδή, που βρίσκονται πάνω στη σκηνή μαζί με τους ηθοποιούς, το ζουν συνεχώς αυτό το ύψος, το αισθάνονται. Επιπλέον είναι μια σκηνή πολύ επιμήκης και τη χρησιμοποιώ από την μια άκρη μέχρι την άλλη».

-Οι Έλληνες ακούμε «Σόλνες» και θυμόμαστε τον Χόρν στον τελευταίο του ρόλο. Εσείς διαλέξατε τον Ακύλλα Καραζήση.
«Όντως, παραδοσιακά υπάρχει μια τάση να παίζεται ο Σόλνες από μεγαλύτερης ηλικίας ηθοποιούς. Ο Ακύλλας, όμως, είναι ακριβώς στις προδιαγραφές που θέτει ο Ιψεν. Και έχει σημασία αυτό. Αλλιώς η σχέση του με τη Χίλντε θα ήταν σχέση παππού-εγγονής και όχι πατέρα-κόρης με όλες τις άλλες (και ερωτικές) αποχρώσεις. Η διαφορά ηλικίας που τους χωρίζει μπορεί να αποτελεί σκάνδαλο για μια συντηρητική κοινωνία, αλλά δεν είναι καθόλου σπάνια».

-Σε λίγες μέρες ξαναψηφίζουμε. Σε τι ψυχολογική κατάσταση βρίσκεστε;
«Eίμαι ανήσυχος, αλλά περνάω από διάφορες φάσεις. Και φοβάμαι, και τρομοκρατούμαι και γίνομαι πιο ψύχραιμος ανάλογα με τα δεδομένα που αλλάζουν συνεχώς. Ποιο κόμμα είναι πρώτο, ποιο δεύτερο. Τι λέει το ένα κόμμα, τι λέει το άλλο. Τι λέει το ίδιο κόμμα από μέρα σε μέρα. Τι λέει, τέλος, η ίδια η Ευρώπη».

-Ανήκετε σ’ αυτούς που θεωρούν καταστροφή την έξοδο από την ζώνη του ευρώ και την ΕΕ;
«Ναι, είμαι σίγουρος ότι τότε θα συμβούν τα χειρότερα. Με όλες τις δυσκολίες, που έχει η σημερινή κατάσταση –όλοι συμφωνούμε ότι πρέπει να αλλάξει-  η έξοδος από Ευρώπη είναι τρομαχτική ,κυρίως γιατί κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει τις πραγματικές επιπτώσεις στη ζωή μας, σε μια ολόκληρη χώρα, στο μέλλον των παιδιών της. Εύχομαι μέχρι τις εκλογές ο κόσμος ν’ αρχίσει να χρησιμοποιεί περισσότερο τη λογική παρά το θυμικό του».

-Για το Εθνικό φοβάστε;
«Όχι, φτάνει να μην ανατραπούν άρδην τα δεδομένα . Δεν χρωστάμε. Βρισκόμαστε σε καλό δρόμο. Η «Οδύσσεια» του Μπομπ Γουίλσον μπήκε ήδη στον τρίτο χρόνο προετοιμασίας της, βάλαμε συνέταιρο και το Πίκολο Τεάτρο του Μιλάνου. Θα ήταν κρίμα από τον θεό να μην μπορέσουμε να τηρήσουμε μέχρι τέλος τις δεσμεύσεις μας απέναντι σε μια διεθνή συμπαραγωγή, που θα μπορούσε να είναι μια κραυγή προς όλο τον κόσμο ότι η Ελλάδα υπάρχει. Αν, όμως, καταρρεύσει η χώρα, φυσικά φοβάμαι και για το Εθνικό».   

Info: Μετάφραση: Έρι Κύργια. Σκηνοθεσία-σκηνικά Γ. Χουβαρδάς. Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη. Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος. Παίζουν ακόμα: Γιάννος Περλέγκας, Άλκηστις Πουλοπούλου, Λυδία Φωτοπούλου, Νίκος Χατζόπουλος, Αργυρώ Χιώτη.
6-24 Ιουνίου, Αίθουσα «Αντιγόνη», «Ελληνικός Κόσμος», Πειραιώς 254, Ταύρος. Τηλ:2122540300. www.theatron254.gr

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News