Ο εκδοτικός οίκος Puffin Books, ο οποίος κυκλοφορεί τα βιβλία του θρυλικού ουαλού συγγραφέα παραμυθιών Ρόαλντ Νταλ, τα αποψίλωσε από ενοχλητικές λέξεις: δηλαδή από κάτι «χοντρός», «άσχημος» ή «νάνος» που υπήρχαν στις σελίδες τους. Και το έκανε επειδή απλώς μπορεί: ο Νταλ έχει πεθάνει εδώ και πολλά χρόνια, ενώ οι κληρονόμοι του φαίνεται ότι δεν έχουν κανένα πρόβλημα με τη λογοκρισία.

Αλλοι όμως έχουν. Ο σπουδαίος συγγραφέας Σαλμάν Ρούσντι, ο οποίος το περασμένο καλοκαίρι και την ώρα της διάλεξής του έπεσε θύμα επίθεσης ενός μισαλλόδοξου μαχαιροβγάλτη, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για ζητήματα ελευθερίας της έκφρασης. Ο κόσμος θα έκανε καλά να τον ακούσει, σημείωσε η Corriere della Sera. Κανείς δεν ξέρει το θέμα καλύτερα από αυτόν.

«Ο Ρόαλντ Νταλ δεν ήταν άγγελος, αλλά αυτό είναι ένα παράλογο. Ο Puffin Books και οι κληρονόμοι του Νταλ πρέπει να ντρέπονται» έγραψε στο Twitter ο Ρούσντι σχολιάζοντας την είδηση ​​της λογοκρισίας και της απάλειψης των επίμαχων λέξεων από τις σελίδες των παραμυθιών του.

Roald Dahl was no angel but this is absurd censorship. Puffin Books and the Dahl estate should be ashamed. https://t.co/sdjMfBr7WW

— Salman Rushdie (@SalmanRushdie) February 18, 2023

Οι αλλαγές στα βιβλία του Νταλ έγιναν σε συνεννόηση με τους κληρονόμους του συγγραφέα (1916-1990) και με στόχο την εξάλειψη αναφορών σε φύλο, σε φυλή, αλλά και σε σωματότυπους ακόμη, ώστε να μην προσβάλλεται κανένας αναγνώστης.

Μάλλον η περίπτωση του Νταλ είναι η πρώτη περίπτωση θριάμβου της λεγόμενης «κουλτούρας ακύρωσης», σχολίασε η Corriere, η οποία όμως προκαλεί άμεσο συναγερμό. Στο παρελθόν υπήρξαν αλλαγές σε παιδικά βιβλία, από τα οποία αφαιρέθηκαν ζωγραφιές με μητέρες που έσπρωχναν καροτσάκια – πλέον τα καροτσάκια τα σπρώχνουν και πατεράδες. Με τον ίδιο τρόπο εξαφανίστηκαν και ζωγραφιές με γυναίκες που μαγειρεύουν.

Στα αμερικανικά παιδικά βιβλία άλλαξαν και οι φιγούρες των ζώων: λόγου χάρη, εξαφανίστηκε το ποντικάκι που παρίστανε τον ιθαγενή Αμερικανό, και από τα αεροπλάνα οι γοητευτικές γάτες-αεροσυνοδοί και οι ελκυστικοί σκύλοι-πιλότοι. Αντιδράσεις δεν υπήρξαν, διότι ο εκμοντερνισμός φαίνεται φυσιολογικός στο αναγνωστικό κοινό των ΗΠΑ.

Ωστόσο, ο Νταλ είναι «ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του 20ού αιώνα, με έργα όπως το ‘‘Εργοστάσιο σοκολάτας’’, το αριστούργημα του 1964 που ενέπνευσε δύο εξαιρετικά φιλμ». Από εκεί εξαφανίστηκε η λέξη «λίπος» και προσδιορισμοί του τύπου «δεσποινίς», «ανθρωπάκια» κ.ά. Οι αλλαγές αποφασίστηκαν από τον Puffin αφού μελέτησε τις αιτιάσεις του οργανισμού Inclusive Minds, που ειδικεύεται «στην ένταξη και προσβασιμότητα στην παιδική λογοτεχνία».

Ετσι, στη σελίδα περί πνευματικών δικαιωμάτων του Puffin όσον αφορά τις νέες εκδόσεις των βιβλίων του Νταλ αναφέρεται: «Αυτό το βιβλίο γράφτηκε πριν από πολλά χρόνια, επομένως αναθεωρούμε τακτικά τη γλώσσα του ώστε να βεβαιωθούμε ότι συνεχίζει να εκτιμάται από όλους σήμερα»…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News