Οι συνθήκες που δημιουργούνται στην Ευρώπη λόγω του πολέμου στην Ουκρανία προοιωνίζονται έναν εξαιρετικά δύσκολο χειμώνα. Γι αυτό και δεν αποτελεί ούτε έκπληξη, ούτε είδηση το γεγονός ότι η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών στα γκάλοπ προτάσσει την ανησυχία για την ακρίβεια έναντι οιουδήποτε άλλου θέματος. Αυτό σημαίνει ότι πολύ σύντομα τα πολιτικά κόμματα θα αναγκαστούν να βγουν από το μικρόκοσμο της αδιέξοδης κομματικής σύγκρουσης που παρακολουθήσαμε στην Βουλή και να προσαρμοστούν στην οικονομική, κοινωνική πραγματικότητα.

Είναι χαρακτηριστική η προειδοποίηση του προέδρου Μακρόν προς τους Γάλλους για «το τέλος της αφθονίας, της βεβαιότητας και της ανεμελιάς». Η ενεργειακή κρίση, σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, θα διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή θα οδηγήσει σε έλλειψη ενεργειακών πόρων.

Τα στοιχεία των τελευταίων ημερών είναι πολύ ανησυχητικά. Η τιμή του φυσικού αερίου έχει σχεδόν δεκαπλασιαστεί μέσα σε ένα χρόνο και αναμένεται μέχρι το τέλος του χειμώνα να φτάνει το λιγότερο στο επίπεδο των 300 ευρώ η μεγαβατώρα. Επειδή στην Ευρώπη το φυσικό αέριο παίζει καθοριστικό ρόλο στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, το πρόβλημα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο, καθώς η Ευρώπη εισάγει πάνω από το ένα τρίτο του αερίου της από τη Ρωσία.

Ολα δείχνουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα συνεχιστεί. Η Δύση δεν μπορεί να δεχτεί μια υποχώρηση υπέρ της Μόσχας, που θα οδηγήσει σε αλλαγή συνόρων γιατί αυτή θα ισοδυναμεί με δικαίωση της ρωσικής εισβολής. Είναι, λοιπόν, φανερό, ότι έχουμε εισέλθει σε μια μακρά περίοδο βαθιάς κρίσης και αβεβαιότητας. Το «τέλος της αφθονίας», για το οποίο μίλησε ο Μακρόν, δεν αφορά μόνο τους Γάλλους αλλά όλους τους Ευρωπαίους. Αλλωστε, ο ένας μετά τον άλλον οι ευρωπαίοι ηγέτες προετοιμάζουν την κοινή γνώμη για τα δύσκολα που έρχονται. Είναι ενδεικτικό ότι στη Γερμανία, την πιο εύρωστη οικονομία της Ευρώπης, ανακοινώθηκε πλαφόν στους θερμοστάτες στη δημόσια διοίκηση και κατάργηση της παροχής ζεστού νερού στα δημόσια κτίρια.

Στην περίπτωση της Ελλάδας θα πρέπει να συνυπολογίσουμε δυο σημαντικές παραμέτρους:

Πρώτον, η χώρα προέρχεται από μια πολυετή οικονομική κρίση και μια σκληρή μνημονιακή δημοσιονομική προσαρμογή. Η «αφθονία» είναι άγνωστη λέξη για τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων – σίγουρα για τους οικονομικά ασθενέστερους αλλά σε μεγάλο βαθμό και για τη μεσαία τάξη. Αγνωστες λέξεις είναι επίσης και η «βεβαιότητα» και η «ανεμελιά». Θα περίμενε κανείς ότι η έξοδος της Ελλάδας από την εποπτεία θα σηματοδοτούσε την επιστροφή σε αυτές τις ξεχασμένες έννοιες. Η συγκυρία, όμως, μάλλον δεν θα το επιτρέψει.

Δεύτερον, η χώρα έχει την ατυχία να πορεύεται υπό αυτές τις συνθήκες σε εκλογές. Το γεγονός αυτό ευνοεί λαϊκιστές, δημαγωγούς και ανεύθυνους να πλειοδοτήσουν σε υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα, σε μια περίοδο που είναι απολύτως αναγκαίο να ειπωθεί η αλήθεια, έστω κι αν είναι δυσάρεστη. Το χειρότερο δε είναι ότι μια προεκλογική αντιπαράθεση «εκτός θέματος», με στοιχεία τοξικότητας, μπορεί να προκαλέσει κοινωνικό διχασμό που θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο την αντιμετώπιση της κρίσης.

Συμπέρασμα: αντί να εφησυχάζουν κάποιοι στην κυβέρνηση επειδή τα γκάλοπ καταγράφουν αγωνία για το χειμώνα και την ακρίβεια και όχι για τις παρακολουθήσεις, ας φροντίσουν να προετοιμάσουν την κοινή γνώμη για τα δύσκολα που έρχονται και ας προσπαθήσουν να οικοδομήσουν ένα μέτωπο πολιτικής συναίνεσης για την αντιμετώπιση της νέας κρίσης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News