Καθώς ήρθαμε αντιμέτωποι με την απειλή της Covid-19, ο εγκέφαλός μας κατακλείστηκε από πληροφορίες και κυρίως από άγχος, που το μετέφερε και στην κατάσταση του ύπνου.

Τώρα, πάνω από έναν χρόνο μετά, καθώς πολλοί άνθρωποι έχουν συνηθίσει την ζωή σε καιρό πανδημίας το BBC ψάχνει να βρει αν και τα όνειρά μας έχουν επίσης προσαρμοστεί στη «νέα κανονικότητα».

Οι μάσκες, οι άδειοι δρόμοι και οι κοινωνικές αποστάσεις αποτελούν απλώς το σκηνικό για τα καθημερινά μας όνειρα; Ή μήπως όχι; Εσείς τι βλέπετε όταν κλείνετε τα μάτια σας; Δείτε παρακάτω μερικά από τα όνειρα που έστειλαν στο BBC αναγνώστες.

Από τους καρχαρίες στο πλύσιμο των χεριών

«Περπατάω κατά μήκος μιας παραλίας, όπου το νερό είναι γεμάτο καρχαρίες, και αναρωτιέμαι γιατί οι άνθρωποι δεν τηρούν το μέτρο της κοινωνικής απόστασης», λέει η Φιόνα Ράματζ από το Νταντί της Σκωτίας. Αποκαλύπτει ότι η πανδημία είναι τώρα το σκηνικό των περισσοτέρων ονείρων της, τα οποία μερικές φορές, μάλιστα, περιλαμβάνουν έναν «περιστασιακό, αληθινό» φόβο για τον βήχα.

Η Σαγιάκα, η οποία μετακόμισε στο Ηνωμένο Βασίλειο από την Ιαπωνία με την οικογένειά της, λέει ότι η επτάχρονη κόρη της της μιλάει για τα Covid όνειρά της: «Στο όνειρο μένει κυρίως στο σπίτι. Μόνο οι γονείς της φορούν μάσκες και όλα τα μέλη της οικογένειας πλένουν τα χέρια τους».

Η Μαριέλα Κορτές, από το Σαντιάγο της Χιλής, αποκαλύπτει ότι τα όνειρά της έχουν πάρει μια πιο σουρεαλιστική μορφή: «Θέλω ακόμη και τα ζώα, γάτες και σκύλοι, να φορούν μάσκες, αλλά δεν το κάνουν», λέει.

Τα παραπάνω γράμματα που έλαβε το BBC από αναγνώστριες είναι μόνο ένα δείγμα ονείρων, ωστόσο οι επιστήμονες ερευνούν το ζήτημα εδώ και μήνες. Η Ντίαρντρι Μπάρετ, ψυχολόγος στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ στις ΗΠΑ, έχει συλλέξει περίπου 15.000 όνειρα σε μια διαδικτυακή έρευνα.

Μέχρι στιγμής, περίπου τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων είναι γυναίκες και το ένα τρίτο άνδρες. Αποτέλεσμα της έρευνας της Μπάρετ είναι ένα βιβλίο με τίτλο «Pandemic Dreams» («Τα Ονειρα της Πανδημίας»), που εστιάζει στο πρώτο κύμα της πανδημίας. Η αμερικανίδα ψυχολόγος λέει ότι στην αρχή της πανδημίας, πολλοί άνθρωποι ονειρεύτηκαν απειλές, όπως επιθέσεις εντόμων ή αδυναμία να αναπνεύσουν. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια του lockdown και του σχολείου από το σπίτι, ένα συνηθισμένο θέμα ήταν κάποιος παγιδευμένος στη φυλακή ή που αναγκάστηκε να κάνει ξαφνικά ένα απρόβλεπτο τεστ μαθηματικών.

Ωστόσο, μετά από περίπου έξι μήνες, η δρ Μπάρετ παρατήρησε μια σημαντική αύξηση του αριθμού των ανθρώπων, που περιγράφουν όνειρα στα οποία έχουν ξεχάσει να φορέσουν μάσκα ή βγαίνουν έξω και βλέπουν άλλους να μην φορούν μάσκα.

Η δρ Μπάρετ υποθέτει ότι τα αρχικά όνειρα, που εκφράζουν τον φόβο να κολλήσει κανείς κορονοϊό, μειώθηκαν ενώ αυξήθηκαν τα όνειρα, που εκδηλώνουν το κοινωνικό άγχος: «Πολλά όνειρα έγιναν “ξέχασα τη μάσκα μου” και μια κοινωνική ντροπή επηρέασε έντονα αυτούς που τα έβλεπαν. Είχαν άγχος να φύγουν από εκεί που βρίσκονταν προτού κάποιος παρατηρήσει ότι είχαν κάνει λάθος», λέει.

Χωρίς μάσκα στο σούπερ μάρκετ

Ορισμένοι αναγνώστες, γράφει η Τζορτζίνα Ράναρντ στην ιστοσελίδα του BBC, είπαν ότι ονειρεύτηκαν σενάρια, που αφορούσαν κοινωνική ντροπή ή άγχος: «Βρίσκομαι σε έναν πολυσύχναστο χώρο, κάτι σαν εμπορικό κέντρο, και ξαφνικά συνειδητοποιώ ότι δεν έχω μάσκα. Αλλά ούτε και κανείς γύρω μου φοράει μάσκα. Νιώθω ότι κινδυνεύω και ξαφνικά συνειδητοποιώ ότι άνθρωποι βρίσκονται πολύ κοντά μου», λέει η Ντιλέτα ντε Κριστοφάρο, από το Νότιγχαμ, στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Ναόμι Χάρβεϊ από Κέιμπριτζσαϊρ λέει ότι ονειρεύτηκε πως αγκάλιασε τον ανιψιό της, πριν χαλαρώσουν τα μέτρα και καθώς τον αγκάλιαζε, πλησίασε η οικογένειά της και θυμήθηκε ξαφνικά την πανδημία: «Ξύπνησα με αίσθημα πανικού ότι είχα παραβιάσει τους κανόνες λέει ότι σε ένα όνειρο αγκάλιασε κατά λάθος μια ξένη γυναίκα νομίζοντας ότι ήταν κάποια που γνώριζε. Εκείνη «τρομοκρατήθηκε ρισκάροντας να εκθέσουμε ο ένας τον άλλον στον ιό».

Και η Νταϊάνα Βαλκ από το Λονδίνο … επειδή φοβόταν μήπως κολλήσει Covid γιατί καμιά από τις δύο δεν φορούσε μάσκα», θυμάται. «Το κύριο συναίσθημα ήταν η αμηχανία γιατί αγκάλιασα τη γυναίκα μπροστά σε άλλους, και εκείνη φαινόταν πολύ σοκαρισμένη».

«Μεταξύ ύπνου και ξύπνιου»

Ο Βάλντας Νορέικα, λέκτορας ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, εξηγεί ότι υπάρχει μια περίπλοκη σχέση μεταξύ του μυαλού όταν είμαστε ξυπνητοί και του νου που κοιμάται.

«Ορισμένα θέματα κινούνται μεταξύ ύπνου και ξύπνιου, αλλά υπάρχουν κάποια πράγματα στην καθημερινή ζωή που δεν τα ονειρευόμαστε ποτέ, για παράδειγμα περιήγηση στο Διαδίκτυο», παρατηρεί.

Ο Νορέικα και οι συνάδελφοί του συλλέγουν ημερολόγια ονείρων για μια μελέτη που έχει στόχο να αναλύσει το κατά πόσο οι σκέψεις της ημέρας για την Covid έχουν επηρεάσει αυτό που ονειρεύονται οι άνθρωποι.

Πράγματα που προκαλούν έντονα συναισθήματα περνούν συνήθως στα όνειρά μας, λέει: «Κάποιος που έχει απειληθεί πολύ από την πανδημία είναι πιο πιθανό να το ονειρεύεται για πολλά χρόνια ακόμη, κάτι που είναι ενδιαφέρον αλλά και λυπηρό», προσθέτει.

Και τι γίνεται με την ιδέα ότι ο κορανοϊός μπορεί να έχει αναμειχθεί στο φόντο των ονείρων μας; Βρίσκεται στις μάσκες και στο μέτρο της κοινωνικής απόστασης αλλά ως ένα φυσιολογικό μέρος της ζωής;

Η δρ Μπάρετ απαντάει ότι δεν έχει συναντήσει τέτοια όνειρα μέχρι στιγμής: «Συχνά υπάρχει καθυστέρηση σε πραγματικό χρόνο … συχνά ονειρευόμαστε πράγματα από περιόδους στο παρελθόν μας, όχι πάντα το παρόν», εξηγεί. Αλλά, προσθέτει, ότι υπάρχει η πιθανότητα, μόλις τελειώσει η πανδημία, να βλέπουμε όνειρα που θα μας ξαναγυρίζουν σε αυτή την εποχή.

Τα εμβόλια

«Δεν θα εκπλαγώ αν σε δύο με τρία χρόνια από τώρα, βλέπουμε όνειρα όπως ότι κάποιος είναι σε ένα εστιατόριο και οι άνθρωποι φορούν μάσκες και όταν ξυπνήσει, το συνδέει με την πανδημία», εξηγεί. Ενα από τα νεότερα θέματα στα όνειρα της πανδημίας που έχει καταγράψει η δρ Μπάρετ είναι τα εμβόλια: «Μόλις εγκρίθηκαν τα εμβόλια, αρχίσαμε να τα βλέπουμε στα όνειρα, αλλά είναι εξαιρετικά αρνητικά. Για παράδειγμα, κάποιος πάει να κάνει το εμβόλιό του και συνειδητοποιεί ότι η σύριγγα έχει ετικέτα κυανιδίου», εξηγεί. (Το κυανίδιο είναι εξαιρετικά δηλητηριώδης χημική ουσία).

Το αποδίδει στην υποσυνείδητη δυσαρέσκεια που έχουν πολλοί άνθρωποι για τις ενέσεις, και όχι σε οποιονδήποτε σχέση με τις πεποιθήσεις των αντιεμβολιαστών. (Δεν υπάρχουν ενδείξεις για εμβόλια Covid-19 που προκαλούν θανάτους)

Η έρευνά της μέχρι στιγμής δείχνει ότι τα όνειρα της πανδημίας είναι αρνητικά σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90%. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες ένας μικρός αριθμός ανθρώπων ανέφερε θετικά όνειρα για τη ζωή μετά τον ιό.

«Υπάρχουν όνειρα όπου το περιβάλλον είναι καλύτερο, ο ωκεανός είναι πιο καθαρός ή υπάρχουν λιγότερα σκουπίδια. Υπάρχουν πολλά στα οποία φανταστικά μεγάλες φάλαινες κολυμπούν κοντά στην ακτή. Μια γυναίκα είδε ότι βγήκε για πρώτη φορά μετά την πανδημία, κοίταξε ψηλά και είδε ότι οι φάλαινες είχαν μάθει να πετούν, και υπήρχαν μεγάλες φάλαινες που πετούσαν στον ουρανό», λέει.

Για μερικούς ανθρώπους, εξάλλου, κατά τη διάρκεια της πανδημίας ο ύπνος παρέμεινε ένα πεδίο ανάπαυλας από την Covid.

«Τα όνειρά μου είναι ίσως το μόνο πράγμα που παρέμεινε το ίδιο κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης χρονιάς. Ποτέ δεν ονειρεύτηκα ανθρώπους να φορούν μάσκες και να μην μπορούν να αγγίξουν ο ένας τον άλλον. Απλά δεν είναι μέρος της ζωής των ονείρων μου», λέει η Κίζα Κει, από τη Βόρεια Καρολίνα στις ΗΠΑ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News