Από τη στιγμή που πάτησε το πόδι της στην Αθήνα, δεν την έχουν αφήσει σε χλωρό κλαρί. Η Κίμπερλι στο Προεδρικό Μέγαρο, η Κίμπερλι στο Ζάππειο για τη Διάσκεψη με φόντο την Ενέργεια (και δίπλα, βεβαίως, στον αμερικανό «υπερυπουργό» Νταγκ Μπέργκαμ), η Κίμπερλι στην Υδρα, η Κίμπερλι στον Αργυρό, η Κίμπερλι στον Αλιμο για το «Remembrance Day», η Κίμπερλι στο ΣΕΦ αλλά και στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών.
Βεβαίως, έχουν και τα ΜΜΕ τα δίκια τους. Την περιμέναμε μήνες πολλούς, αφότου πήρε το «χρίσμα», δεν εκπροσωπεί μια οποιαδήποτε χώρα, αλλά τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει στην ατζέντα του κινητού της τον προσωπικό αριθμό του προέδρου Tραμπ, είναι εξωστρεφής, μοδάτη, φωτογενής (και της αρέσει). Εχει βγάλει βιβλίο, το οποίο παρεμπιπτόντως τρέχουν να προμηθευτούν πολλοί που τη συναναστρέφονται, είναι icon τέλος πάντων, κι αυτό δεν μπορούμε να της το αρνηθούμε.
Υπό το φως μιας προσέγγισης διαφορετικής, η Kίμπερλι Γκίλφοϊλ είναι «πολύτιμη». Οχι μόνο διότι είναι η πρώτη πρέσβειρα των Ηνωμένων Πολιτειών στη χώρα μας, το μοναδικό γυναικείο όνομα δίπλα σε αυτά του Τζορτζ Τσούνη, του Τζέφρι Πάιατ, του Ντέιβιντ Μπερνς. Αλλά και γιατί ανήκει σε μια σχετικά ολιγομελή ομάδα γυναικών, παγκοσμίως, που υπηρετούν τις χώρες τους ως επικεφαλής των διπλωματικών αποστολών τους, ανά τον κόσμο.
Σε γενικές γραμμές, και βάσει των στοιχείων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στις ανώτερες διπλωματικές θέσεις: διεθνώς, μόλις το 21% των πρεσβευτών και των μονίμων αντιπροσώπων είναι γυναίκες, με το ποσοστό να παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις. Στον Καναδά και τη Σκανδιναβία μπορούμε να μιλάμε για ισότητα, με εκπροσώπηση της τάξης του 53%, ενώ τα πράγματα σκουραίνουν σε χώρες, όπως η Ρωσία (0,75%) και η Λευκορωσία (0%), τα νησιά Φίτζι, η Βόρεια Κορέα.
Στην Ελλάδα, ο αριθμός τους δεν μπορεί να αγγίξει τα ποσοστά της Σουηδίας και της Φινλανδίας, είναι όμως διαχρονικά αξιοσημείωτος. Είναι μάλιστα ενεργό εδώ και πολλά χρόνια ένα σχήμα, που συσπειρώνει ατύπως τις γυναίκες πρέσβειρες στην ελληνική πρωτεύουσα υπό τον τίτλο «Women Ambassadors Club».
Σήμερα, στην κεφαλή της ιδιότυπης αυτής «λέσχης» έχει τεθεί η νυν πρέσβειρα της Λιθουανίας Λίνα Σκερστονάιτε, η οποία δηλώνει στο Protagon ότι οι γυναίκες πρέσβειρες-μέλη είναι συνολικά 23 αυτή τη στιγμή, και έχουν βασικό στόχο την «ορατότητα» και σαφώς την ανάδειξη προβλημάτων που απασχολούν ή και ταλανίζουν τις γυναίκες εντός και εκτός συνόρων.
Συχνές, δε, είναι και οι επαφές που διατηρούν πολιτειακοί και πολιτικοί παράγοντες με το «Women Ambassadors Club». Η τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου είχε παρακαθίσει τρεις φορές σε γεύμα μαζί τους, την τελευταία φορά για να συζητήσει το θέμα της βίας κατά των γυναικών στο τραπέζι που διοργάνωσε η τότε πρέσβειρα της Ιταλίας Πατρίτσια Φαλτσινέλι, με ευρύτατη συμμετοχή και όλων των άλλων γυναικών διπλωματών. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επιλέξει να παρευρεθεί σε γεύμα που παρέθεσε η πρώην πρέσβειρα της Πορτογαλίας Ελενα Πάιβα.
Ελλάς – Γαλλία συμμαχία
Εκτός από την κυρία Γκίλφοϊλ, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περίπτωση είναι και η γαλλίδα πρέσβειρα Λοράνς Οέρ, η οποία έχει ειδικευτεί στις Πολιτικές Επιστήμες, στην αγγλική φιλολογία, αλλά και στην αραβική γλώσσα και λογοτεχνία, έχοντας λάβει τις ύψιστες τιμητικές διακρίσεις της χώρας της.
Η κυρία Οέρ, με συνέντευξή της στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, είχε σκιαγραφήσει τη δυναμική και πολυδιάστατη σχέση μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον στρατηγικό ρόλο της Βόρειας Ελλάδας –και ιδιαίτερα της Θεσσαλονίκης– ως κόμβου άμυνας, καινοτομίας, εκπαίδευσης και πολιτιστικής διπλωματίας.
Η πρέσβειρα είχε μετρήσει, δε, από την άφιξή της, τον Αύγουστο το 2023, εννέα επισκέψεις γάλλων υπουργών στην Ελλάδα, και έξι επισκέψεις γερουσιαστών και βουλευτών, χωρίς να υπολογίζει τους διπλωμάτες, τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης και τους αξιωματικούς των ενόπλων δυνάμεων. Θύμισε, δε, ότι το 2024-2025, η γαλλική εταιρεία DATA4 ξεκίνησε την κατασκευή data center κόστους 300 εκατ. ευρώ στο Κορωπί, η Airbus υπέγραψε σύμβαση με το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας με αντικείμενο την απόκτηση πυροσβεστικών ελικοπτέρων, ενώ η γαλλο-ιταλική κοινοπραξία EGIS και ATM συνεισέφερε στην έναρξη λειτουργίας του μετρό Θεσσαλονίκης.
Πράσινη μετάβαση και φιόρδ
Την ημέρα που η κυρία Γκίλφοϊλ βρέθηκε ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τασούλα, στο Μέγαρο της Ηρώδου Αττικού, τα διαπιστευτήρια τους επέδωσαν –κι ας επισκιάστηκαν– άλλες δυο γυναίκες διπλωμάτες, η Χάριετ Ελίζαμπεθ Μπεργκ, πρέσβειρα της Νορβηγίας, και η Σόνια Θίσεν, πρέσβειρα του Καναδά.
Η κυρία Μπεργκ έχασε τη θέα των φιόρδ για τη διπλωματική αποστολή στην Αθήνα, αλλά όσοι την ξέρουν επιμένουν ότι είναι «προσηλωμένη απόλυτα» στα θέματα της αρμοδιότητάς της. Απόφοιτος του περίφημου Πανεπιστημίου Κολούμπια (Columbia University), στις Διεθνείς Σχέσεις, η κυρία Μπεργκ διαθέτει μακρά και πολυδιάστατη εμπειρία, καθώς έχει διατελέσει μεταξύ άλλων γενική πρόξενος της Νορβηγίας στη Νέα Υόρκη, υπουργός, ακόμη και ανώτατο στέλεχος στον ιδιωτικό τομέα.
Μιλώντας στο Protagon, η πρέσβειρα της Νορβηγίας χαρακτηρίζει «μεγάλη τιμή» την ανάληψη των καθηκόντων της, και τονίζει: «Από τη στιγμή που έφτασα, ένιωσα τη ζεστασιά της ελληνικής φιλοξενίας και την ενέργεια μιας χώρας που κοιτάζει μπροστά. Είμαι ενθουσιασμένη που θα μπορέσω να αξιοποιήσω τους ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των χωρών μας και να διερευνήσω νέες ευκαιρίες συνεργασίας. Ενας από τους βασικούς μου στόχους είναι να εμβαθύνω τη συνεργασία μας στον τομέα της πράσινης μετάβασης. Η Νορβηγία έχει πολλά να προσφέρει –από λύσεις βιώσιμης ενέργειας και ηλεκτρικά πλοία, έως βιώσιμες θαλάσσιες τεχνολογίες– και πιστεύω ότι αυτές οι καινοτομίες μπορούν να υποστηρίξουν τις φιλοδοξίες της Ελλάδας για ένα καθαρότερο και πιο ανθεκτικό μέλλον. Η διπλωματία δεν αφορά μόνο την πολιτική, αλλά και τους ανθρώπους. Είμαι αποφασισμένη να δημιουργήσω “πεδία”, όπου Νορβηγοί και Ελληνες μπορούν να συναντηθούν, να ανταλλάξουν ιδέες και να δημιουργήσουν νέες συνεργασίες».
Προκλήσεις και ανθεκτικότητα
H Σόνια Θίσεν, η οποία διαδέχθηκε επίσης γυναίκα πρέσβη στην Αθήνα, την Αννα Καρίν Ασελιν (είπαμε, ο Καναδάς είναι χώρα υπόδειγμα σε ζητήματα ισότητας), έχει κάνει ήδη την πρώτη δήλωσή της, που θέλει αγαστούς εταίρους «στη δημοκρατία, την κοινή ευημερία και την ασφάλεια», Ελλάδα και Καναδά. «Μαζί, θα αντιμετωπίσουμε παγκόσμιες προκλήσεις, αναζητώντας νέες ευκαιρίες για να προωθήσουμε την οικονομική ανάπτυξη και να δημιουργήσουμε ανθεκτικότητα και για τις δύο χώρες μας».
Με υπόβαθρο τις σπουδές της στις Πολιτικές Επιστήμες, τη Διοίκηση Επιχειρήσεων και τις Διεθνείς Σχέσεις, η κυρία Θίσεν είναι ίσως από τις λίγες πρέσβειρες που γνωρίζουν από Τέχνη, καθώς ορισμένα από τα πόστα της στο παρελθόν σχετίζονται με τον χώρο του Πολιτισμού. Λέγεται μάλιστα ότι είναι συλλέκτης έργων τέχνης η ίδια, στοιχείο που την καθιστά ενδιαφέρουσα και εκτός καναδικής πρεσβείας.
Και κάτι τελευταίο, ιδίως για κείνους που θα διαφωνήσουν με τη λέξη «πρέσβειρα».
Ο σοφός περί τα γλωσσικά καθηγητής Γεώργιος Μπαμπινιώτης έχει τοποθετηθεί σχετικά για τις κυρίες τις διπλωματίας: ούτε «πρέσβης», ούτε «πρέσβυς», αλλά «πρέσβειρα». Που δεν έχει πρόβλημα στη γενική πτώση και έτσι αποφεύγουμε γκάφες – τερατουργήματα. Το λήμμα «πρέσβειρα» δεν σημαίνει σύζυγος του πρέσβη, καθότι ο τίτλος δεν μεταβιβάζεται. Δεν παραπέμπει, άρα, στο ανδρωνυμικό «Γιώργαινα» (sic). «Δείχνει» τη γυναίκα που ασκεί τα συγκεκριμένα, σύνθετα και απαιτητικά, διπλωματικά καθήκοντα. Η παρέμβαση του καθηγητή έχει και αφιέρωση – σε ποια; Μα, στην κυρία Γκίλφοϊλ, φυσικά.