Η μεταγραφή της 20χρονης Ολίβια Σμιθ από τη Λίβερπουλ στην (πρωταθλήτρια Ευρώπης) Αρσεναλ ολοκληρώθηκε την Πέμπτη (17/7) και είναι η πιο δαπανηρή στα χρονικά του γυναικείου ποδοσφαίρου: η πρώτη που ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο λίρες (1,15 εκατ. ευρώ). Κατέρριψε το ρεκόρ που είχε καταγραφεί τον περασμένο Ιανουάριο, όταν η Τσέλσι κατέβαλε στη Σαν Ντιέγκο Γουέιβ, ομάδα της αμερικανικής λίγκας, 1,073 εκατ. ευρώ «για τα μάτια» της 24χρονης Ναόμι Γκίρμα.
Για τα δεδομένα του ανδρικού ποδοσφαίρου, τέτοια ποσά είναι… ψιλά. Οταν ο Τρέβορ Φράνσις έγινε ο πρώτος παίκτης που μετακινήθηκε (από την Μπέρμιγχαμ στη Νότιγχαμ Φόρεστ) έναντι ενός εκατομμυρίου λιρών, το ημερολόγιο έγραφε 1979. Μερικά χρόνια νωρίτερα (1973), η μεταγραφή του Γιόχαν Κρόιφ από τον Αγιαξ στην Μπαρτσελόνα είχε κοστίσει -σε σημερινή αξία- πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ (1,025). Από το 2017, που η Παρί Σεν-Ζερμέν απέκτησε τον Νεϊμάρ, το αντίστοιχο ρεκόρ στους άνδρες είναι 222 φορές μεγαλύτερο. Δεν είναι οι απόλυτοι αριθμοί που εντυπωσιάζουν, αλλά το πόσο γρήγορα μεγαλώνουν τα μεγέθη στο γυναικείο ποδόσφαιρο.
Το παγκόσμιο ρεκόρ μεταγραφής στις γυναίκες καταρρίφθηκε επτά φορές την τελευταία πενταετία. Οταν, το 2020, η Περνίλ Χάρντερ μετακόμισε από τη Βόλφσμπουργκ στην Τσέλσι για περισσότερες από 300.000 ευρώ, το ποσό φάνταζε αδιανόητο. Εκτοτε, όμως, ξεπεράστηκε ξανά και ξανά. Σύμφωνα με τη FIFA, η συνολική μεταγραφική δαπάνη στο γυναικείο ποδόσφαιρο το καλοκαίρι του 2024 ανήλθε στα 6,5 εκατ. ευρώ, και ήταν διπλάσια από εκείνη της προηγούμενης χρονιάς. Με ανάλογο ρυθμό αυξάνονται και τα έσοδα των ομάδων.
Το εκπληκτικό είναι ότι στην περίπτωση της Σμιθ, η οποία έγινε επαγγελματίας μόλις το 2023, η αξία της πενταπλασιάστηκε μέσα σε ένα χρόνο. Η Λίβερπουλ την είχε αποκτήσει πέρυσι το καλοκαίρι, από την Σπόρτινγκ Λισαβόνας, έναντι 210.000 λιρών (245.000 ευρώ) και τώρα την παραχώρησε με κέρδος 900.000 ευρώ. Στο μεταξύ, τον περασμένο Οκτώβριο, έγινε η πρώτη γυναίκα που σκόραρε στο «Ανφιλντ».
Γεννημένη στον Καναδά, αλλά με ρίζες στην Τζαμάικα, τη Χιλή και το Περού, η νεαρή φορ αγάπησε το ποδόσφαιρο πριν, καν, περπατήσει. Ο πατέρας της, Σον, οπαδός της Λίβερπουλ, αφηγήθηκε στους Times της Νέας Υόρκης ότι την κρατούσε από τα χέρια, και εκείνη προσπαθούσε να κλωτσήσει μια μπάλα. Στα 5 της γράφτηκε σε παιδική ομάδα. Στα διαλείμματα του σχολείου, από 7 ετών, προσπαθούσε να πείσει τα αγόρια που έπαιζαν μπάλα, να τη δεχθούν στο παιχνίδι τους. Συνήθως, δεν της έκαναν τη χάρη. Συχνά επέστρεφε στο σπίτι με μαυρισμένο μάτι και γρατζουνιές από καυγάδες.
Το σχολείο το εγκατέλειψε πρόωρα. Οταν άρχισε να προπονείται σε τακτική βάση, τέσσερις μέρες την εβδομάδα, ήταν βέβαιο ότι θα «έμενε» από απουσίες. Αλλά είχε ταλέντο στα πόδια. Τέτοιο, ώστε στα 12 κλήθηκε στην εθνική ομάδα Κ-17 του Καναδά. Τρία χρόνια μετά, το 2019, έγινε η νεαρότερη παίκτρια στη χώρα, που αγωνίστηκε με την εθνική Γυναικών. Ηταν 15 ετών και 94 ημερών.
Σε επίπεδο συλλόγων άρχισε την καριέρα της το 2022 στη Νορθ Τορόντο Νίτρος, ομάδα της περιφερειακής λίγκας του Οντάριο. Κατέκτησε το «Χρυσό Παπούτσι», με 18 γκολ σε 11 ματς, και τον Ιούλιο του 2023 άλλαξε ήπειρο προκειμένου να υπογράψει το πρώτο της (τριετές) επαγγελματικό συμβόλαιο. «Βλέποντάς την στο βίντεο, δεν χρειαστήκαμε περισσότερα από 30 δευτερόλεπτα για να αποφασίσουμε ότι τη θέλουμε στην ομάδα», είπε στο BBC Sport η (τότε) προπονήτρια της Σπόρτινγκ Λισαβόνας, Μαριάνα Καμπράλ. «Ξέραμε από την πρώτη στιγμή ότι δεν θα έμενε μαζί μας για πολύ καιρό. Το ταλέντο της δεν θα ‘’χωρούσε’’ στην πορτογαλική λίγκα».
Στην πρώτη της σεζόν στην Ευρώπη, η Σμιθ μέτρησε 13 γκολ και 9 ασίστ σε 18 παιχνίδια πρωταθλήματος, τραβώντας την προσοχή της Λίβερπουλ. Την ήθελε και η Αρσεναλ, όμως εκείνη προτίμησε τον σύλλογο που υποστήριζε ο πατέρας της. Τώρα έφυγε, για να ανέβει ακόμη ένα σκαλί στην καριέρα της. Η Λίβερπουλ τερμάτισε 7η στη Women’s Super League, ενώ η Αρσεναλ, 2η, πίσω από την Τσέλσι. Κατέκτησε και το Τσάμπιονς Λιγκ, νικώντας στον τελικό την Μπαρτσελόνα.
Η ιστορική μεταγραφή αντανακλά τα ολοένα αυξανόμενα έσοδα της θηλυκής αγγλικής λίγκας, αλλά και, γενικότερα, τη δυναμική του γυναικείου ποδοσφαίρου. Μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες ήταν… επιστημονική φαντασία. Σήμερα, όμως, οι επιχειρηματίες της μπάλας δεν μπορούν να το αγνοήσουν. Στις ΗΠΑ, ο σύλλογος με την υψηλότερη αξία στον γυναικείο αθλητισμό είναι ποδοσφαιρικός -η Εϊντζελ Σίτι με έδρα το Λος Αντζελες- και αποτιμάται στα 260 εκατομμύρια ευρώ.