Το πρόγραμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη την περασμένη εβδομάδα είχε έναν «δύσκολο διπλωματικό μαραθώνιο 72 ωρών» –έτσι βαφτίστηκε από τις κυβερνητικές πηγές που κάνουν τη δουλειά της επικοινωνίας κι έτσι ήταν, καθώς υπήρχε αρχικά η περίπλοκη, λόγω Ντόναλντ Τραμπ, Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη και έπειτα ακολούθησε η ακόμα πιο περίπλοκη, λόγω ευρωπαϊκής άμυνας, Λιβύης και Τουρκίας, Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες. Όμως οι επόμενες 72 ώρες, που ουσιαστικά θα κλείσουν με το υπουργικό συμβούλιο της Δευτέρας, αποδείχτηκαν ίσως πιο δύσκολες για τον Πρωθυπουργό.
Δεν είναι εύκολο για έναν άνθρωπο σαν τον κ. Μητσοτάκη να ομολογεί δημοσίως την αποτυχία του –αυτό έγραψε, στην καθιερωμένη εβδομαδιαία ανάρτησή του στο Facebook, το πρωί της Κυριακής: «Ας είμαστε ειλικρινείς. Αποτύχαμε». Και αυτή η φράση αναπόφευκτα επισκιάζει και τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, που θα έχει ένα νέο μέλος και δεν θα έχει ένα άλλο που ήταν σταθερό από το 2019. Ο Θάνος Πλεύρης αναλαμβάνει υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, στη θέση του Μάκη Βορίδη που, ως γνωστόν, παραιτήθηκε την Παρασκευή, στην σκιά των αποκαλύψεων για τα σκάνδαλα του ΟΠΕΚΕΠΕ, μια υπόθεση όπου, όπως ανέφερε πάλι ο κ. Μητσοτάκης, «οι διάλογοι που έρχονται στο φως προκαλούν αγανάκτηση και οργή».
Η ανάρτηση του κ. Μητσοτάκη δεν μπορούσε παρά να έχει τον χαρακτήρα ενός επικοινωνιακού damage control. Ο Πρωθυπουργός μίλησε για «απόστημα» που «ήρθε η ώρα να σπάσει», για πόλεμο με το «βαθύ κράτος», ενώ αναγνώρισε ότι οι πολίτες εμπιστεύτηκαν τη ΝΔ «για να αλλάξουμε τα κακώς κείμενα και όχι για να τα διαιωνίσουμε». Οπως damage control ήταν και οι αποχωρήσεις των τεσσάρων μελών της κυβέρνησης την Παρασκευή –τυπικά ήταν παραιτήσεις, αλλά ο κάθε ένας, για διαφορετικούς λόγους ενδεχομένως, οδηγήθηκε σε παραίτηση.
Ο «αμαρτωλός» ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ήδη περιέλθει στη δικαιοδοσία της ΑΑΔΕ, η κυβερνητική πλειοψηφία προσανατολίζεται, κατά τα φαινόμενα, σε μια Εξεταστική για τη πολιτική διαλεύκανση της υπόθεσης, και το βασικό πρόβλημα για το Μέγαρο Μαξίμου, προς το παρόν τουλάχιστον, είναι ζήτημα επικοινωνιακό καθώς το σκάνδαλο που συνέβη «στη βάρδια της ΝΔ», με την εμπλοκή μάλιστα κυβερνητικών στελεχών και των παρατρεχάμενών τους, φθείρει εκ βάθρων το «ευρωπαϊκό» και «τεχνοκρατικό» προφίλ της κυβέρνησης. Τα όσα διαβάζουμε δεξιά κι αριστερά από τις συνομιλίες στη δικογραφία που έχει διαβιβαστεί στη Βουλή, είναι ένα είδος αποκαλυπτικού λαϊκού αναγνώσματος για το πώς συνέχιζαν και συνεχίζουν να γίνονται οι δουλειές –και οι «δουλειές»– με τις αγροτικές επιδοτήσεις, αλλά και στο ελληνικό Δημόσιο γενικότερα, με τη συμμετοχή πρόθυμων πολιτικών, πάσης φύσεως ενδιαμέσων και επίορκων αξιωματούχων στα κρίσιμα πόστα. Όλα αυτά συνθέτουν μια εικόνα βαλκανικής παρακμής και όχι τόσο ευρωπαϊκή, μια εικόνα από την κινηματογραφική αφήγηση των προδικτατορικών Μαυρογιαλούρων και σίγουρα όχι της Ελλάδας 2.0, στην οποία ομνύει ο Πρωθυπουργός.
Σε αντίθεση με άλλες κρίσεις, ο κ. Μητσοτάκης ενήργησε με χαρακτηριστική ταχύτητα. Τα ξημερώματα της περασμένης Παρασκευής, μιλώντας από τις Βρυξέλλες μετά το πέρας των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, είχε στείλει ένα σαφές μήνυμα: «Δεν σχολιάζω συχνά ζητήματα εσωτερικής επικαιρότητας ευρισκόμενος στο εξωτερικό. Ήμουν όλη μέρα χωρίς τηλέφωνα στη Σύνοδο Κορυφής. Δεν έχω ενημερωθεί πλήρως για το περιεχόμενο της δικογραφίας. Θα το κάνω πολύ σύντομα και όταν πάρω τις αποφάσεις μου θα τις μάθετε», είχε πει.
Από εκείνη τη στιγμή η αντίστροφη μέτρηση είχε αρχίσει –στην πραγματικότητα ο κ. Μητσοτάκης ήταν ουσιαστικά ήδη ενήμερος, καθώς η υπόθεση με τη δικογραφία του ΟΠΕΚΕΠΕ είχε απασχολήσει κλειστή και πολύωρη σύσκεψη κυβερνητικών στελεχών όσο ο Πρωθυπουργός ήταν ακόμα στη Χάγη για το ΝΑΤΟ.
Ακολούθησαν 72 ώρες όπου ο χρόνος πύκνωσε και άρχισε ένα ξεκαθάρισμα, που κανείς όμως δεν ξέρει μέχρι πού μπορεί να φτάσει.
Πρώτα ανακοινώθηκε η παραίτηση του κ. Βορίδη –ο οποίος είχε διατελέσει υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης (2019-2021) και για τον οποίο το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ προανήγγειλε αίτημα για σύσταση Προανακριτικής– καθώς και τριών υφυπουργών τα ονόματα των οποίων βρέθηκαν στις επίμαχες συνομιλίες προς εξυπηρέτηση ημετέρων: οι υφυπουργοί, Εξωτερικών Τάσος Χατζηβασιλείου (βουλευτής Σερρών), Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Διονύσης Σταμενίτης (βουλευτής Πέλλας) και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Χρήστος Μπουκώρος (βουλευτής Μαγνησίας), βρέθηκαν εκτός κυβερνητικού σχήματος. Επίσης παραιτήθηκε και και ο γενικός γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Στρατάκος.
Έπειτα ανακοινώθηκε ότι παραιτήθηκαν και δύο κομματικά στελέχη. Επρόκειτο για τον Ανδρέα Καρασαρίνη, γραμματέα Αγροτικών Φορέων της ΝΔ και τον Γιάννη Τρουλλινό, μέλος της Πολιτικής Επιτροπής του κόμματος. Η ενημέρωση για τον τελευταίο ήταν κάπως πλημμελής: ο κ. Τρουλλινός ήταν και διευθυντής του πολιτικού γραφείου του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Κεφαλογιάννη, στο Ρέθυμνο…
Ακολούθησε η ανακοίνωση των νέων μελών της κυβέρνησης. Ενώ αρχικά είχε ειπωθεί ότι ο κ. Μητσοτάκης θα έπαιρνε τις αποφάσεις του «τις επόμενες ημέρες» και μετά από ένα ταξίδι στα Χανιά, το πρωί του Σαββάτου ανακοινώθηκε ότι νέος υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου αναλαμβάνει ο κ. Πλεύρης, μέχρι πρότινος κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, ενώ στα υφυπουργεία τοποθετήθηκαν οι εξής: Χάρης Θεοχάρης στο Εξωτερικών, Γιάννης Ανδριανός στο Αγροτικής Ανάπτυξης και Χρήστος Δερμεντζόπουλος στο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Παράλληλα όμως και όλο το Σαββατοκύριακο τα μέσα ενημέρωσης γέμιζαν με αποκαλυπτικά στοιχεία από τη δικογραφία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, που έκαναν ακόμα πιο γλαφυρές κάποιες πτυχές της υπόθεσης αλλά και πιο ζημιογόνες για την εικόνα της κυβέρνησης: το αποκορύφωμα ήταν τα προσωνύμια «φραπές» και «χασάπης», που αντιστοιχούν σε μεσάζοντα και πολιτευτή από την Κρήτη, περιοχή η οποία και εμφανίζεται να πρωταγωνιστεί στις παράνομες επιδοτήσεις. Δεν άργησε η στιγμή που η αντιπολίτευση αλίευσε βίντεο και εικόνες από το διαδίκτυο, συνδέοντας δευτεραγωνιστές της υπόθεσης με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, για να ζητήσει εκλογές.
Το 72ωρο της κρίσης κλείνει με την εισήγηση του κ. Μητσοτάκη στο υπουργικό συμβούλιο. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο Πρωθυπουργός θα αναφερθεί με μεγάλη αυστηρότητα στο θέμα και θα κινηθεί στις εξής γραμμές:
–Ανάληψη πολιτικής ευθύνης, όπως συνέβη με τις παραιτήσεις.
–Οχι σε συμψηφισμούς.
–Φρένο σε πελατειακές συμπεριφορές.
–Επιστροφή χρημάτων από επιτήδειους.
Από εκείνη τη στιγμή θα αρχίσει ένα ακόμα πιο δύσκολο έργο για τον Πρωθυπουργό: η κάθαρση.