Η Πολωνία αποφάσισε να ξεκινήσει εκ νέου την παραγωγή ναρκών κατά προσωπικού για πρώτη φορά μετά τον Ψυχρό Πόλεμο και σχεδιάζει να τις αναπτύξει κατά μήκος των ανατολικών της συνόρων, ενώ δεν αποκλείεται και η εξαγωγή τους στην Ουκρανία, δήλωσε στο Reuters ο υφυπουργός Αμυνας της χώρας, Πάβελ Ζαλέφσκι.
Η απόφαση εντάσσεται σε μια ευρύτερη περιφερειακή στροφή, καθώς σχεδόν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία -με μοναδική εξαίρεση τη Νορβηγία- έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να αποχωρήσουν από τη διεθνή Συνθήκη της Οτάβα, η οποία απαγορεύει τη χρήση, παραγωγή και εξαγωγή ναρκών κατά προσωπικού.
Η Βαρσοβία σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τις νάρκες αυτές για να ενισχύσει την άμυνα στα σύνορά της με τη Λευκορωσία και τη Ρωσία. «Μας ενδιαφέρουν μεγάλες ποσότητες, το συντομότερο δυνατό», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Πάβελ Ζαλέφσκι.
Το πρόγραμμα «Ανατολική Ασπίδα»
Οι νάρκες θα αποτελέσουν μέρος του αμυντικού προγράμματος με την ονομασία «Ανατολική Ασπίδα» (East Shield), το οποίο αποσκοπεί στην οχύρωση των συνόρων της Πολωνίας με τη Λευκορωσία και τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ.
Ερωτηθείς αν η παραγωγή θα μπορούσε να ξεκινήσει ήδη από το επόμενο έτος, μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αποχώρησης από τη Συνθήκη της Οτάβα, ο υφυπουργός Άμυνας απάντησε: «Θα το ήθελα πάρα πολύ… Έχουμε τέτοιες ανάγκες».
Η Πολωνία ξεκίνησε επίσημα τη διαδικασία αποχώρησης από τη Συνθήκη της Οτάβα τον Αύγουστο, ενώ στο παρελθόν είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο επανέναρξης της παραγωγής ναρκών κατά προσωπικού, χωρίς ωστόσο να έχει ληφθεί οριστική απόφαση. Οι δηλώσεις Ζαλέφσκι αποτελούν την πρώτη επίσημη επιβεβαίωση από τη Βαρσοβία ότι η χώρα προχωρά στην υλοποίηση του σχεδίου, σύμφωνα με το διεθνές πρακτορείο.
Σύμφωνα με τον οργανισμό Landmine and Cluster Munitions Monitor, η Πολωνία είχε ενημερώσει τον ΟΗΕ το 1995 ότι είχε εγκαταλείψει την παραγωγή ναρκών κατά προσωπικού ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, ενώ είχε διακόψει και την εξαγωγή τους.
Εκατομμύρια νάρκες για την ασφάλεια των συνόρων
Η κρατική αμυντική βιομηχανία Belma, η οποία ήδη προμηθεύει τον πολωνικό στρατό με διάφορους τύπους ναρκών, ανέφερε ότι στο πλαίσιο του προγράμματος «Ανατολική Ασπίδα» η Πολωνία θα εξοπλιστεί με εκατομμύρια νάρκες, προκειμένου να ασφαλίσει τα 800 χιλιόμετρα των ανατολικών της συνόρων.
«Προετοιμαζόμαστε για πολωνική ζήτηση που θα φτάσει τα 5 έως 6 εκατομμύρια νάρκες όλων των τύπων», δήλωσε στο Reuters ο διευθύνων σύμβουλος της Belma, Γιαρόσλαβ Ζακζέφσκι.
Οπως πρόσθεσε, αν και το υπουργείο Αμυνας δεν έχει ακόμη υποβάλει επίσημη παραγγελία, η εταιρεία θα μπορούσε να παράγει έως και 1,2 εκατομμύρια νάρκες ετησίως -συμπεριλαμβανομένων και των ναρκών κατά προσωπικού- από το επόμενο έτος. Σήμερα, η ετήσια παραγωγή της Belma ανέρχεται σε περίπου 100.000 νάρκες.
Πιθανές εξαγωγές στην Ουκρανία και σε συμμάχους
Ο Πάβελ Ζαλέφσκι διευκρίνισε ότι η προμήθεια ναρκών στην Ουκρανία θα εξαρτηθεί από τις δυνατότητες παραγωγής. «Αφετηρία μας είναι οι δικές μας ανάγκες. Όμως για εμάς η Ουκρανία αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα, γιατί η γραμμή ασφάλειας της Ευρώπης και της Πολωνίας βρίσκεται στο μέτωπο Ρωσίας–Ουκρανίας», τόνισε.
Ο επικεφαλής της Belma ανέφερε ότι εξαγωγές προς την Ουκρανία είναι εφικτές, ενώ πρόσθεσε ότι χώρες του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της Βαλτικής, έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αγορά ναρκών κατά προσωπικού.
Οπως σημείωσε, η κάλυψη των πολωνικών αναγκών θα έχει προτεραιότητα, ωστόσο τυχόν πλεονάζουσα παραγωγή θα μπορούσε να διατεθεί σε συμμάχους της περιοχής.
Νωρίτερα φέτος, η Λιθουανία και η Φινλανδία ανακοίνωσαν ότι αναμένουν να ξεκινήσουν την παραγωγή ναρκών κατά προσωπικού το επόμενο έτος, επικαλούμενες αυξημένες ανησυχίες για τη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία το 2022.
Η Λετονία και η Εσθονία έχουν επίσης αποφασίσει να αποχωρήσουν από τη Συνθήκη της Οτάβα, χωρίς ωστόσο να έχουν ανακοινώσει συγκεκριμένα σχέδια παραγωγής. Αξιωματούχοι στη Ρίγα έχουν δηλώσει ότι η χώρα θα μπορούσε να ξεκινήσει γρήγορα την κατασκευή ναρκών αν χρειαστεί, ενώ η Εσθονία θεωρεί την παραγωγή ως μελλοντική επιλογή.
Σύμφωνα με το πολωνικό υπουργείο Εξωτερικών, η παραγωγή ναρκών κατά προσωπικού στην Πολωνία θα μπορεί να ξεκινήσει μετά την ολοκλήρωση της εξάμηνης περιόδου αποχώρησης από τη Συνθήκη, δηλαδή στις 20 Φεβρουαρίου 2026.
Παράλληλα, και η Ουκρανία ανακοίνωσε την αποχώρησή της από τη Συνθήκη της Οτάβα του 1997, προκειμένου -όπως υποστηρίζει- να ενισχύσει την άμυνά της απέναντι στη Ρωσία, η οποία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της Συνθήκης. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι δύο πλευρές έχουν αλληλοκατηγορηθεί για χρήση ναρκών κατά προσωπικού.
Σημειώνεται ότι μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα, δεν έχουν επίσης υπογράψει τη Συνθήκη της Οτάβα.