Παραγγελίες αρμάτων μάχης, πυραύλων και.. ραβιόλι: η Γερμανία προετοιμάζεται για την πιθανότητα ενός πολέμου που ελπίζει να αποφύγει. Αντιμέτωπη με τη ρωσική επιθετικότητα, η γερμανική κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να καταστήσει τη χώρα ετοιμοπόλεμη έως το 2029, τη χρονιά που οι αξιωματούχοι της πιστεύουν ότι η Ρωσία θα είναι έτοιμη να χτυπήσει ένα μέλος του NATO.
Το πρώτο βήμα ήταν η αναθεώρηση των κανόνων για τις δαπάνες και το χρέος, ώστε να επιτραπεί η διοχέτευση περισσότερων πόρων στις στρατιωτικές ανάγκες της. Δημοσίευμα της Washington Post αναφέρει ότι η χώρα ενισχύει την αμυντική της βιομηχανία και ξεκινά μια τεράστια εκστρατεία στρατολόγησης, η οποία πιθανότατα θα περιλαμβάνει την επαναφορά μιας μορφής υποχρεωτικής θητείας.
Το επόμενο βήμα στη λίστα της είναι ελαφρώς πιο αντισυμβατικό – ένα στρατηγικό απόθεμα ζυμαρικών τύπου ραβιόλι. Ο υπουργός Γεωργίας και Τροφίμων της Γερμανίας ζητά επανεξέταση των εθνικών αποθεμάτων τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων και των έτοιμων γευμάτων. Το σχέδιό του είναι η δημιουργία «εθνικού αποθέματος έτοιμων προϊόντων που μπορούν να καταναλωθούν αμέσως μετά την αναθέρμανση», όπως κονσερβοποιημένα ραβιόλια και φακές.
Πέρα από την προμήθεια στρατιωτικού υλικού, «η επισιτιστική ασφάλεια είναι εξίσου σημαντική», αναφέρει ο υπουργός Αλόις Ράινερ. Επί δεκαετίες, τα αποθέματα έκτακτης ανάγκης της Γερμανίας αποτελούνταν κυρίως από μη επεξεργασμένα βασικά προϊόντα, όπως δημητριακά και αποξηραμένες φακές. Ο Ράινερ πιστεύει ότι η προετοιμασία αυτών των αποθεμάτων σε περίπτωση κρίσης απαιτεί υπερβολικά πολύ χρόνο.
Η πρότασή του αναμένεται να κοστίσει έως και 90 εκατ. ευρώ και θα βασιστεί σε μεγάλες αλυσίδες τροφίμων για τη διαχείριση της επιμελητείας και της αποθήκευσης. Ο Ράινερ τονίζει ότι τα αποθέματα είναι απαραίτητα, όχι μόνο σε περίπτωση πολέμου, αλλά και για άλλες κρίσεις, όπως φυσικές καταστροφές ή κάποιο πυρηνικό ατύχημα σε σταθμό παραγωγής ενέργειας. Ωστόσο η ρωσική απειλή στην Ευρώπη απασχολεί ιδιαίτερα πολιτικούς και πολίτες της Γερμανίας.
Η ιδέα ενός εθνικού αποθέματος ζυμαρικών τύπου ραβιόλι προκαλεί χιουμοριστικά πρωτοσέλιδα και σχόλια στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης. Υπογραμμίζει, όμως, και τον σοβαρό κίνδυνο που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή ασφάλεια αυτή τη στιγμή. Στα 80 χρόνια που έχουν περάσει από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γερμανία έχει σε μεγάλο βαθμό υιοθετήσει μια ειρηνιστική στάση, αλλά τώρα τα πράγματα αλλάζουν.
Ο επικείμενος κίνδυνος πολέμου –και ο φόβος ότι οι ΗΠΑ ίσως αποσυρθούν από την ευρωπαϊκή άμυνα– προκαλεί κοινωνική επανεξέταση στη Γερμανία, από την ηγεσία μέχρι τους πολίτες. Η προσοχή έχει επικεντρωθεί στον επανεξοπλισμό και στη στρατιωτική ετοιμότητα, αλλά η συζήτηση για τα ραβιόλια υπογραμμίζει πώς ο πόλεμος επηρεάζει σχεδόν κάθε στοιχείο της καθημερινότητας – όπως έχει δείξει και η κατάσταση στην Ουκρανία.
Γερμανικές ομάδες πολιτικής προστασίας και τεχνικής αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών τονίζουν στην Washington Post ότι η προστασία του πληθυσμού είναι εξίσου ζωτικής σημασίας με τον στρατιωτικό εξοπλισμό σε περίπτωση πολέμου, καθώς, όπως έδειξε η περίπτωση της Ουκρανίας, η πολιτική προστασία παρέχει στον εμπόλεμο πληθυσμό βασικές υπηρεσίες.
Η ιδέα της ανανέωσης των αποθεμάτων τροφίμων έχει λάβει δημόσιους επαίνους, αλλά οι σκεπτικιστές προειδοποιούν και για εμπόδια – από την περιορισμένη διάρκεια ζωής τους έως το υλικοτεχνικό και οικονομικό βάρος μιας τακτικής αναπλήρωσης. Τα εθνικά αποθέματα τροφίμων δεν είναι καινούργιο θέμα συζήτησης, καθώς υπάρχουν στη Γερμανία από τη δεκαετία του 1960, αλλά συχνά περνούσαν απαρατήρητα ή δεν έχαιραν ιδιαίτερης εκτίμησης.
Οταν, το 2016, ο τότε υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ συμβούλεψε τους Γερμανούς να διατηρήσουν ένα επείγον απόθεμα τροφίμων και νερού στα σπίτια τους, χλευάστηκε ευρέως, κατηγορούμενος ότι ασπαζόταν τη νοοτροπία των περιθωριακών αμερικανικών ομάδων «προετοιμασίας επιβίωσης». Οι επικριτές του μιλούσαν για κινδυνολογία, μετά από μια σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων στην Ευρώπη που επέφεραν πρωτοσέλιδα στη Γερμανία περί κατασπατάλησης τροφίμων.
Μια πανδημία αργότερα, με τις μνήμες από τις ελλείψεις σε χαρτί υγείας και ζυμαρικά να είναι ακόμα νωπές, αυτό το είδος των συμβουλών λαμβάνεται υπόψη διαφορετικά σήμερα. Μια οδηγία της γερμανικής κυβέρνησης προτρέπει τα νοικοκυριά να αποθηκεύουν τουλάχιστον μια τριήμερη προμήθεια τροφίμων και, ιδανικά, αρκετή για έως και 10 ημέρες – καθώς και βασικά φάρμακα, κεριά, ένα ραδιόφωνο με μπαταρία και άλλα απαραίτητα είδη πρώτης ανάγκης.
Καθώς η Γερμανία εξετάζει το ενδεχόμενο να προσθέσει σε αυτά τα ραβιόλια σε κονσέρβες, οι ευρωπαίοι γείτονες της χώρας έχουν τις δικές τους προτεραιότητες. Μια πρόταση του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Συμβουλίου του 2019 για πλήρη κατάργηση του υποχρεωτικού αποθέματος καφέ της χώρας αντιμετωπίστηκε με τόσο ευρεία αντίθεση, που η ιδέα εγκαταλείφθηκε.
Παράλληλα, η Νορβηγία συστήνει στους πολίτες της να έχουν πρόχειρα δισκία ιωδίου για προστασία από την ακτινοβολία σε περίπτωση πυρηνικής έκτακτης ανάγκης, καθώς και να έχουν διαθέσιμα χαρτοπαικτικά και επιτραπέζια παιχνίδια για να περνούν την ώρα τους στα καταφύγια που έχουν κατασκευαστεί σε όλη τη χώρα.
Τα τρόφιμα και άλλες προμήθειες είναι μόνο ένα μέρος της πρόκλησης. Νωρίτερα μέσα στο καλοκαίρι, ο κορυφαίος αξιωματούχος πολιτικής προστασίας της Γερμανίας δήλωσε ότι η χώρα πρέπει επειγόντως να επεκτείνει το δίκτυο καταφυγίων της, καθώς από τα 2.000 καταφύγια της εποχής του Ψυχρού Πολέμου έχουν απομείνει μόνο 579, με χώρο για μόλις 478.000 ανθρώπους – το 0,5% του γερμανικού πληθυσμού των 83,5 εκατομμυρίων.
Η Φινλανδία, από την άλλη, διατηρεί περίπου 50.000 καταφύγια, αρκετά για το 85% των 5,6 εκατομμυρίων κατοίκων της. Η γερμανική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας και Βοήθειας Καταστροφών ζητά να μετατρέψει σταθμούς του μετρό, υπόγεια και υπόγεια γκαράζ σε καταφύγια. Παράλληλα, όπως αναφέρει η Washington Post, ένας ψηφιακός κατάλογος καταφυγίων καταρτίζεται για μια εφαρμογή κινητών τηλεφώνων.
Οι αξιωματούχοι της ομοσπονδιακής κυβέρνησης παροτρύνουν τους πολίτες να συγκεντρώσουν αρκετές προμήθειες που θα τους διαρκέσουν για 10 ημέρες, αν αυτό είναι δυνατό. «Ακόμα και προμήθειες 72 ωρών μπορεί να αποδειχθούν πολύ χρήσιμες σε περίπτωση πολέμου», αναφέρουν χαρακτηριστικά.