Το ακροδεξιό κόμμα Sanseito ήταν από τους μεγάλους κερδισμένους στις εκλογές για την άνω βουλή της Ιαπωνίας την περασμένη Κυριακή, κερδίζοντας ψήφους με κορώνες για «σιωπηλή εισβολή» μεταναστών, αλλά και με υποσχέσεις για φοροελαφρύνσεις και αύξηση των κοινωνικών δαπανών.
Σύμφωνα με το Reuters αλλά και το BBC το κόμμα δημιουργήθηκε στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 μέσα από το YouTube, προωθώντας θεωρίες συνωμοσίας για τα εμβόλια και υποστηρίζοντας ότι υπάρχει μια παγκόσμια ελίτ που κινεί τα νήματα. Στις φετινές εκλογές κατάφερε να μπει δυναμικά στην κεντρική πολιτική σκηνή με το σύνθημα «Πρώτα οι Ιάπωνες» (Japanese First). Το Sanseito κατέκτησε 14 έδρες, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των εδρών του στις 15 (από μία που είχε πριν τρία χρόνια), ενώ στην κάτω βουλή διαθέτει μόλις τρεις.
«Το Japanese First σημαίνει ότι πρέπει να ξαναχτίσουμε την καθημερινότητα των Ιαπώνων αντιστεκόμενοι στην παγκοσμιοποίηση. Δεν είπα ποτέ ότι πρέπει να απαγορεύσουμε εντελώς τους ξένους ή ότι όλοι οι ξένοι πρέπει να φύγουν από την Ιαπωνία», δήλωσε ο ηγέτης του κόμματος, Σοχέι Καμίγια, στο τηλεοπτικό δίκτυο Nippon TV.
Το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (LPD) του πρωθυπουργού Σιγκέρου Ισίμπα και ο εταίρος του στον συνασπισμό, Komeito, έχασαν την πλειοψηφία στην άνω βουλή, μένοντας ακόμη πιο εξαρτημένοι από την υποστήριξη της αντιπολίτευσης, μετά την ήττα τους στην κάτω βουλή τον Οκτώβριο.
Στις δημοσκοπήσεις πριν από τις εκλογές, το 29% των ψηφοφόρων τόνισε ότι η κοινωνική ασφάλιση και η μείωση των γεννήσεων ήταν η μεγαλύτερη ανησυχία τους. Συνολικά, το 28% δήλωσε ότι ανησυχεί για την αύξηση των τιμών του ρυζιού, που έχουν διπλασιαστεί τον τελευταίο χρόνο. Η μετανάστευση βρέθηκε στην πέμπτη θέση, με το 7% των ερωτηθέντων να την επισημαίνει.
«Μας κατηγόρησαν ως ξενοφοβικούς και ότι είμαστε υπέρ των διακρίσεων. Οι πολίτες κατάλαβαν ότι τα μέσα ενημέρωσης έκαναν λάθος και το Sanseito είχε δίκιο», υποστήριξε στη συνέντευξή του ο Καμίγια. Το μήνυμά του προσέλκυσε ψηφοφόρους απογοητευμένους από την αδύναμη οικονομία και την πτώση του γιέν που έχει προσελκύσει τουρίστες σε αριθμούς-ρεκόρ τα τελευταία χρόνια, αυξάνοντας περαιτέρω τις τιμές που οι Ιάπωνες δεν μπορούν να αντέξουν, λένε πολιτικοί αναλυτές.
Η γηράσκουσα κοινωνία της Ιαπωνίας έχει επίσης δει τον αριθμό των μεταναστών να φτάνει σε αριθμό ρεκόρ, περίπου 3,8 εκατομμύρια πέρυσι, αν και αυτό αντιπροσωπεύει μόλις το 3% του συνολικού πληθυσμού, δηλαδή ένα ιδιαίτερα μικρό ποσοστό σε σύγκριση με τα αντίστοιχα σε ΗΠΑ και Ευρώπη.
Ο Καμίγια, πρώην διευθυντής σούπερ μάρκετ και καθηγητής αγγλικών, είπε στο Reuters πριν από τις εκλογές ότι πηγή έμπνευσή τους είναι το «τολμηρό πολιτικό ύφος» του Ντόναλντ Τραμπ. Το Sanseito έχει συγκριθεί με το γερμανικό AfD και το βρετανικό Reform UK, αν και οι δεξιές λαϊκιστικές πολιτικές δεν έχουν ακόμη ριζώσει στην Ιαπωνία όπως στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Μετά τις εκλογές, ο Καμίγια δήλωσε ότι σκοπεύει να ακολουθήσει το παράδειγμα των αναδυόμενων λαϊκιστικών κομμάτων της Ευρώπης, οικοδομώντας συμμαχίες με άλλα μικρά κόμματα αντί να συνεργαστεί με μια κυβέρνηση του LDP, που έχει κυβερνήσει τη χώρα κατά το μεγαλύτερο μέρος της μεταπολεμικής της ιστορίας.
Η εστίαση του Sanseito στη μετανάστευση έχει ήδη μετατοπίσει την πολιτική της Ιαπωνίας προς τα δεξιά. Μόλις λίγες ημέρες πριν από την ψηφοφορία, η κυβέρνηση Ισίμπα ανακοίνωσε τη δημιουργία μίας νέας κυβερνητικής ομάδας εργασίας για την καταπολέμηση «εγκλημάτων και άτακτης συμπεριφοράς» από αλλοδαπούς και το κόμμα του υποσχέθηκε στόχο «μηδέν παράνομους ξένους».
Ο Καμίγια, που κέρδισε την πρώτη έδρα του κόμματος το 2022 αφού έγινε γνωστός επειδή φαινόταν να ζητά από τον αυτοκράτορα της Ιαπωνίας να πάρει παλλακίδες, έχει προσπαθήσει να μετριάσει ορισμένες αμφιλεγόμενες ιδέες που κάποτε υιοθετούσε το κόμμα. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, ο Καμίγια, ωστόσο, αντιμετώπισε αντιδράσεις επειδή χαρακτήρισε τις πολιτικές ισότητας των φύλων ένα λάθος που ενθαρρύνει τις γυναίκες να εργάζονται και τις αποτρέπει από το να κάνουν παιδιά.
Για να μετριάσει αυτό που ο ίδιος αποκάλεσε «θερμόαιμη» εικόνα του και για να διευρύνει την υποστήριξη πέρα από τους άνδρες στα 20 και 30 τους – που αποτελούν τον πυρήνα της υποστήριξης του Sanseito – ο Καμίγια φρόντισε να αυξήσει τις γυναίκες υποψήφιες του κόμματός του. Μεταξύ αυτών ήταν η τραγουδίστρια Saya, που χρησιμοποιεί μόνο το μικρό της όνομα, η οποία εξασφάλισε έδρα στο Τόκιο.
Οπως και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, το Sanseito ζήτησε φοροελαφρύνσεις και αύξηση των επιδομάτων για παιδιά – πολιτικές που ανησύχησαν τους επενδυτές για τη δημοσιονομική υγεία της Ιαπωνίας και το τεράστιο χρέος της. Ταυτόχρονα διαθέτει πολύ μεγαλύτερη διαδικτυακή παρουσία, από όπου μπορεί να επιτίθεται στο πολιτικό κατεστημένο της Ιαπωνίας.
Το κανάλι του στο YouTube έχει 400.000 ακολούθους, περισσότερους από οποιοδήποτε άλλο κόμμα στην πλατφόρμα και τρεις φορές περισσότερους από το LDP, σύμφωνα με το socialcounts.org. Η επιτυχία του Sanseito στην άνω βουλή, είπε ο Καμίγια, είναι μόνο η αρχή. «Αυξάνουμε σταδιακά τους αριθμούς μας και ανταποκρινόμαστε στις προσδοκίες του κόσμου. Δημιουργώντας έναν ισχυρό οργανισμό και εξασφαλίζοντας 50 ή 60 έδρες, πιστεύω ότι οι πολιτικές μας θα γίνουν τελικά πραγματικότητα», επεσήμανε.