Οι βαλίτσες που κυλάνε στα πεζοδρόμια είναι η ηχορύπανση των σύγχρονων καλοκαιριών. Στην Αθήνα οι ταξιδιώτες πηγαινοέρχονται με τα μπαγκάζια τους, οι ένοικοι των πολυκατοικιών βλέπουν αγνώστους να μπαινοβγαίνουν στα διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης που ξεπηδούν σαν τα μανιτάρια σε πολλές γειτονιές της πόλης.
Στα κοινωνικά δίκτυα, οι ιδιοκτήτες δείχνουν το πριν και το μετά των χώρων που νοικιάζουν: «Σοκ, κοιτάξτε πώς μου άφησαν το Airnbn μου», ο τίτλος που σε καλεί να κάνεις κλικ και να τσεκάρεις, μαζί με τον ιδιοκτήτη, πόσο τυπικοί και καθαροί υπήρξαν οι ενοικιαστές του.
Η βραχυχρόνια διαμονή έχει τους δικούς της κανόνες. Μπορείς να βάλεις τα αστεράκια σου και να κάνεις τις κριτικές σου στο κατάλυμα, αλλά θα κριθείς και εσύ ως επισκέπτης: Πέταξες τα σκουπίδια; Επλυνες τα πιάτα; Αφησες την τουαλέτα καθαρή; Εβαλες τις βρώμικες πετσέτες σου σε μια άκρη; Ο κατάλογος των μικρών αγγαρειών που καλείσαι να κάνεις είναι μεγάλος, αν θες να θεωρηθείς εξαιρετικός επισκέπτης.
«Ξεχάσαμε τα κουτιά με το μισοφαγωμένο κινέζικο στο ψυγείο!», είπε έντρομη η φίλη καθώς αφήναμε το ενοικιαζόμενο. «Πώς θα μπούμε να τα πάρουμε τώρα που αφήσαμε μέσα τα κλειδιά;» Αρπαξε το κινητό και έστειλε μήνυμα στον ιδιοκτήτη γράφοντας και συγγνώμη στο τέλος.
Θα τη θεωρούσα υπερβολική αν δεν έβλεπα ένα κάρο βίντεο στο διαδίκτυο, με την κάμερα να καταγράφει μία προς μία τις αστοχίες των επισκεπτών Airbnb.
«Ενα λερωμένο χαρτομάντιλο στο τραπέζι, μάλλον το ξέχασαν», είπε ο ιδιοκτήτης ενός χώρου ζουμάροντας στο τσαλακωμένο απομεινάρι βρωμιάς. «Δεν πειράζει, όμως, το υπόλοιπο σπίτι είναι εντάξει», συμπλήρωσε γυρνώντας την κάμερά του προς πάσα κατεύθυνση. Οντως, ο χώρος ήταν σαν να μην έμεινε άνθρωπος εντός του.
Φαντάζομαι τον ιδιοκτήτη του χώρου που αφήσαμε με τη φίλη να ανοίγει το ψυγείο και να βγάζει επιφώνημα αηδίας βλέποντας τα ξεχασμένα αποφάγια μας. «Καλοί επισκέπτες, αλλά ξεχασιάρηδες, θα τους έβαζα άριστα αλλά τώρα είμαι αναγκασμένος να τους αφαιρέσω έναν βαθμό», θα μπορούσε να πει σε κάποιο βίντεο σαν αυτά που κυκλοφορούν εκεί έξω.
Θυμάσαι τις φορές που έχεις μείνει σε ξενοδοχεία. Πόσο ξεχασιάρης και χαλαρός είσαι εκεί. Δεν σε νοιάζει καθόλου πώς αφήνεις το δωμάτιο πίσω σου. Η αλήθεια είναι ότι στα ξενοδοχεία παραείμαστε αδιάφοροι. Θα τολμούσα να πω ότι έχουμε υπάρξει και απαράδεκτοι ώρες-ώρες, χωρίς καμία ενσυναίσθηση προς τον εργαζόμενο καθαριότητας που θα μπει στο δωμάτιο μετά για να μαζέψει το χάος που αφήσαμε. Στο Airbnb όμως γινόμαστε παστρικοθοδώρες.
Δεν είναι κακό που η βραχυχρόνια μίσθωση με τους κανόνες της μας μύησε σε έναν άλλο μικρόκοσμο, όπου ο σεβασμός προς τον χώρο που νοικιάζεις απαιτείται σαφέστερα και αξιολογείται με περισσότερη αυστηρότητα. Πριν, ο τουρίστας είχε μόνο απαιτήσεις, πολλές φορές παράλογες. Εμπαινε στο κατάλυμα και πίστευε ότι πρέπει να του συμπεριφέρονται σαν βασιλιά. Αν μπορούσε να του τραβούν και το καζανάκι γιατί είναι σε διακοπές και βαριέται να το τραβήξει μόνος του, θα το ζητούσε και αυτό.
Το Airbnb μάς γείωσε και δημιούργησε μια πιο ισορροπημένη κατάσταση μεταξύ επισκεπτών και φιλοξενίας. Οι κανόνες ευγένειας, ο σεβασμός και η συμμόρφωση στους κανόνες δεν απαιτούνται θεωρητικά και μόνο, σε ένα χαρτί με οδηγίες κολλημένο στην πόρτα που μια θα δεις και μια θα αγνοήσεις. Εδώ τονίζονται και αξιολογούνται στην πράξη, με εσένα ορατό, στο επίκεντρο. Βγαίνοντας από τον χώρο που νοίκιασες, ελέγχεσαι και το συμπέρασμα μπορεί να σου κοστίσει στο μέλλον, εάν αποδειχτείς ολίγον βρωμιάρης και κάφρος.
Από την άλλη, δεν μπορείς να μη σημειώσεις και την υπερβολή του πράγματος. Δεν είναι και πολύ ευχάριστο να αισθάνεσαι ότι σε μια διαμονή την οποία πληρώνεις πρέπει να αφήσεις τον χώρο πεντακάθαρο, στην εντέλεια. Στην τελική, έχεις πληρώσει και για τον καθαρισμό του, συνήθως συμπεριλαμβάνεται στην τιμή. Οφείλεις ασφαλώς να τηρήσεις τα αυτονόητα, αλλά αν αφήσεις και κάτι πίσω σου δεν πρέπει να νιώθεις ότι χάλασε ο κόσμος.
Δεν ξέρω δηλαδή πώς φτάσαμε στο σημείο να φεύγουμε από τα Airbnb και να τα αφήνουμε πιο καθαρά από ό,τι τα πήραμε. Το πέρασμα της αξιολόγησης μέσα από την εικόνα και τα κοινωνικά δίκτυα έπαιξε σίγουρα τον ρόλο του. Η διαμονή έγινε θέαμα και η κριτική συμβαίνει μπροστά σε κοινό, με την κάμερα να καταγράφει τις επιδόσεις σου σε συμμάζεμα και καθαριότητα. Οσο πιο έτοιμο αφήσεις τον χώρο για τον επόμενο, τόσο περισσότερο θα σε εγκωμιάσουν. Στο τέλος θα σου πουν να πλένεις και τα σεντόνια.