Το 2023, η ταινία με τις περισσότερες προβολές σε όλες τις πλατφόρμες streaming ήταν το αποκαλυπτικό ψυχολογικό θρίλερ «Leave the World Behind», η πλοκή του οποίου εκτυλίσσεται με φόντο ένα πληροφοριακό και ενεργειακό μπλακάουτ που προκαλεί το ξέσπασμα ενός εμφυλίου πολέμου στις ΗΠΑ. Και πέρυσι το «Civil War», ένα δυστοπικό θρίλερ δράσης επίσης για μια εμφύλια σύρραξη στην Αμερική, κατέλαβε την πρώτη θέση στη λίστα των ταινιών με τις υψηλότερες εισπράξεις κατά την πρώτη ημέρα προβολής τους στους κινηματογράφους των ΗΠΑ.
«Το χολιγουντιανό φαντασιακό –δηλαδή το συλλογικό μας φαντασιακό– είναι γεμάτο ταινίες για την αποσύνθεση της κοινωνίας: σύμφωνα με τη χολιγουντιανή κοσμοθεωρία οι πάντες στρέφονται εναντίον όλων και ισχύει η αρχή του “Homo homini lupus (“Ο άνθρωπος για τον άνθρωπο είναι λύκος” στα λατινικά), που διατυπώθηκε τον δέκατο έβδομο αιώνα από τον άγγλο φιλόσοφο Τόμας Χομπς» σχολιάζει σε άρθρο της η Ελενα Τεμπάνο της Corriere della Sera.
«Το γεγονός ότι αυτές οι ταινίες είναι τόσο επιτυχημένες οφείλεται στο ότι αντιστοιχούν σε μια βαθιά, αν και συχνά ασυνείδητη, πεποίθηση, η οποία συγχρόνως είναι και φόβος: στην ιδέα ότι οι άνθρωποι τείνουν προς τη σύγκρουση και τον ανταγωνισμό» προσθέτει η ιταλίδα δημοσιογράφος. Ωστόσο η ίδια θεωρεί πως πρόκειται για μια μάλλον «ιδεολογική» πεποίθηση, και προς επίρρωση της άποψής της επικαλείται όλα όσα έλαβαν χώρα στην Ισπανία κατά τη διάρκεια ενός από τα πιο σοβαρά μπλακάουτ στην ευρωπαϊκή ιστορία.
Οπως θυμίζει η Ελενα Τεμπάνο, γύρω στις 12:30 το μεσημέρι της 28ης Απριλίου, 49 εκατομμύρια Ισπανοί έμειναν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα για σχεδόν 24 ώρες (έως τις 11:00 π.μ. της 29ης Απριλίου), ενώ από το εξαιρετικό περιστατικό επηρεάστηκαν επίσης η Πορτογαλία και τμήματα της Γαλλίας.
Η Πολιτική Προστασία της Ισπανίας δήλωσε ότι συνέδραμε περίπου 35.000 επιβάτες που είχαν εγκλωβιστεί σε τρένα και μετρό. Σύμφωνα με το ισπανικό πρακτορείο ειδήσεων EFE, η γενική διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος προκάλεσε συνολικά μόλις πέντε θύματα. Τρία άτομα, μέλη της ίδιας οικογένειας, πέθαναν στη Γαλικία από εισπνοή μονοξειδίου του άνθρακα από μια χαλασμένη γεννήτρια, μια γυναίκα στη Βαλένθια πέθανε από ασφυξία όταν σταμάτησε να λειτουργεί, ελλείψει ρεύματος, η συσκευή οξυγόνου με την οποία ήταν συνδεδεμένη, και μια άλλη γυναίκα σε πυρκαγιά στη Μαδρίτη, που προκλήθηκε πιθανώς από κερί. «Με λίγα λόγια, οι άνθρωποι δεν βγήκαν στους δρόμους για να αλληλοσκοτωθούν. Αντιθέτως, στην πραγματικότητα συνέβη το αντίθετο» γράφει η συντάκτρια της Corriere.
«Αυτό που είδα εγώ ήταν πάνω απ’ όλα αλληλεγγύη» ανέφερε στην Corriere η Ελίζα Γκράντο, μια ιταλίδα δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου που βρισκόταν στη Μαδρίτη την ημέρα του μπλακάουτ. «Επρόκειτο να πάρω το αεροπλάνο εκείνο το βράδυ για να επιστρέψω στην Ιταλία, αλλά έμεινα κολλημένη επί τέσσερις ώρες στην Calle de Atocha, μια από τις βασικές οδικές αρτηρίες του κέντρου, επειδή είχα τις αποσκευές μου σε ένα σελφ σέρβις κατάστημα θυρίδων φύλαξης αποσκευών και δεν ξέραμε αν θα ερχόταν κάποιος να το ανοίξει.
»Ημασταν περίπου 20 τουρίστες και οργανωθήκαμε ώστε να κάνουμε βάρδιες, αν κάποιος χρειαζόταν να πάει στην τουαλέτα ή να ψάξει για ταξί ή λεωφορείο. Γύρω μας υπήρχαν άνθρωποι που έβγαζαν κέρματα από τις τσέπες τους για να αγοράσουν παγωτό, το οποίο τα μαγαζιά πουλούσαν μισοτιμής επειδή τα ψυγεία δεν λειτουργούσαν πια. Επειτα ο κόσμος άρχισε να σχηματίζει ουρές έξω από τα σουπερμάρκετ, με τάξη και χωρίς πανικό. Οποιος είχε ραδιόφωνο στεκόταν στην είσοδο και έδινε πληροφορίες στους περαστικούς. Αλλοι κρατούσαν τις αυτόματες πόρτες ανοιχτές. Αλλά το καλύτερο ήταν τα παιδιά από την πολυκατοικία που κατέβηκαν για να μας προσφέρουν κατάλυμα για τη νύχτα, καθώς τα ξενοδοχεία δεν δέχονταν πια κανέναν. Η αντίδραση όλων ήταν να σπεύσουν να αλληλοβοηθηθούν».
Τις ίδιες ώρες, στη συνοικία Γκράσια της Βαρκελώνης οι πλατείες ήταν γεμάτες ανθρώπους που έκαναν ηλιοθεραπεία, διάβαζαν βιβλία και έπαιζαν σκάκι, ενώ στη Σεβίλλη χόρευαν φλαμένκο. Σε ένα κέντρο τεχνικού ελέγχου οχημάτων οι υπάλληλοι τέντωσαν ένα δίχτυ και άρχισαν να παίζουν βόλεϊ. Τα μέλη μιας ΜΚΟ στη γειτονιά Εμπαχαδόρες της Μαδρίτης έβγαλαν τραπέζια στο πεζοδρόμιο και έστησαν ένα αυτοσχέδιο παιχνίδι γνώσεων. Αλλοι έπαιζαν επιτραπέζια παιχνίδια πάνω σε παγκάκια. Σε διάφορα σημεία του σιδηροδρομικού δικτύου, στη μέση του πουθενά, αρκετοί από τους εγκλωβισμένους επιβάτες άρχισαν επίσης να χορεύουν και να τραγουδούν, εν αναμονή βοήθειας. Και οι κάτοικοι της Λισαβόνας ενώθηκαν με τους τουρίστες σε γραφικά σημεία της πόλης τους για να απολαύσουν τον έναστρο ουρανό.
«Αυτή θα μπορούσε να είναι μια ονειρεμένη νύχτα για τους κλέφτες. Μια νύχτα που οι κακοπροαίρετοι θα εκμεταλλεύονταν το σκοτάδι και όλη αυτή τη σιωπή για να εισβάλουν σε εργοστάσια, επιχειρήσεις, καταστήματα, απομονωμένα χωριά, εξοχικά και αστικές κατοικίες. Αλλά δεν το έκαναν. Δεν επρόκειτο για εφιάλτη. Αντιθέτως, το Μεγάλο Μπλακάουτ ήταν το αντίθετο. Ηταν σαν όνειρο – ένας κόσμος που κατοικούνταν μόνο από τους πιο καλούς και ευγενείς ανάμεσά μας, με τις κακές προθέσεις να έχουν κατασταλεί» έγραψε σε άρθρο του στους New York Times o ισπανός δημοσιογράφος Πάκο Σερδά.
«Παντού, όλα όσα έβλεπα καταδείκνυαν πόσο ειρηνικά συνέχιζε να κινείται ο κόσμος. Φαινόταν ότι όλοι είχαν αποδεχτεί την ημέρα με μια καλή δόση χιούμορ και –τολμώ να πω– με χαρά. Κάπως ξέραμε ότι όλα θα πήγαιναν καλά. Οτι δεν θα γίνονταν ληστείες ούτε απειλητικές αναταραχές. Κάπως ξέραμε ότι κανείς δεν θα έβγαζε όπλο. Αυτή δεν ήταν μια από τις αποκαλυπτικές ταινίες του Χόλιγουντ. Το αντίθετο μάλιστα: επικράτησαν η ηρεμία, η γενναιοδωρία και η αφοσίωση».
Σύμφωνα με τον Πάκο Σερδά, αυτό που ανακάλυψαν οι Ισπανοί στη διάρκεια του μπλακάουτ ήταν «εμπιστοσύνη στους άλλους και στη χώρα μας, με την έννοια της κοινότητας». Λόγω αυτής της εμπιστοσύνη, το εξαιρετικό συμβάν πέρασε ανώδυνα. «Ισως αυτή να είναι η μεγάλη διαφορά μεταξύ των δυνάμεων της Ακροδεξιάς –στην Αμερική και σε χώρες της Ευρώπης που σήμερα επιμένουν ότι η μόνη αληθινή οδός είναι εκείνη του ατομικισμού– και της εμπιστοσύνης που το ευρωπαϊκό κράτος πρόνοιας (στο οποίο εγώ μεγάλωσα) εμφυσά στη συνείδηση μιας κοινότητας» σημείωσε ο ισπανός δημοσιογράφος.
Η αποσύνθεση της κοινωνίας, η πάλη όλων εναντίον όλων, είναι ιδιαίτερα αγαπητές στο Χόλιγουντ, επειδή εξακολουθούν να συγκινούν (και να τρομάζουν) τα πλήθη. Αυτή η μανία, όμως, με την απόλυτη καταστροφή και το χάος θα μπορούσε να γίνει αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Αλλά η μοίρα της ανθρωπότητας δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι η σύγκρουση. Το μεγάλο δίδαγμα του ισπανικού μπλακάουτ ήταν πως ένας άλλος τρόπος συνύπαρξης και συμβίωσης είναι δυνατός.
