Ζελένσκι σε Βανς: Κοινό σχέδιο πριν από τις συνομιλίες με τον Πούτιν

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επανέλαβε την Παρασκευή, σε συνάντησή του με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς, ότι η χώρα του θέλει «εγγυήσεις ασφαλείας» και ένα κοινό σχέδιο ειρήνης μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας πριν προχωρήσει σε οποιεσδήποτε συνομιλίες με τον Βλαντίμιρ Πούτιν για τον τερματισμό του πολέμου.

Οι δύο άνδρες συμφώνησαν, μετά από μια συζήτηση διάρκειας μίας ώρας στο περιθώριο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, ότι απαιτούνται περαιτέρω διαβουλεύσεις ώστε να διερευνηθεί η δυνατότητα επίτευξης κοινής αντίληψης. «Πρέπει να προετοιμάσουμε ένα σχέδιο για το πώς θα σταματήσουμε τον Πούτιν και θα τερματίσουμε τον πόλεμο» τόνισε ο ουκρανός πρόεδρος.

Σύμφωνα με τον Guardian ο ουκρανός πρόεδρος φαινόταν ικανοποιημένος που, από κοινού με τους ευρωπαίους ηγέτες, κατάφεραν να πείσουν την κυβέρνηση Τραμπ να υιοθετήσει μια πιο προσεκτική και συνεργατική προσέγγιση. Η εξέλιξη αυτή ήρθε έπειτα από μια ιδιαίτερα ανησυχητική εβδομάδα για το Κίεβο, καθώς ο Τραμπ φαινόταν να προσφέρει μονομερείς και ανεπιφύλακτες παραχωρήσεις προς τον ρώσο πρόεδρο.

Ο Ζελένσκι φαίνεται επίσης να επιβράδυνε τη διαδικασία που είχε προαναγγελθεί ως άμεση έναρξη συνομιλιών με τον Πούτιν. Πρόσθεσε πως όταν συναντηθεί με τον ρώσο ομόλογό του –τον οποίο αποκάλεσε ψεύτη– τίποτα δεν θα πρέπει να έχει αποκλειστεί από τη συζήτηση.

Τόσο ο Ζελένσκι όσο και ο Βανς χαρακτήρισαν τη συνομιλία τους «καλή» και συμφώνησαν να συναντηθούν ξανά στο μέλλον. «Η πρώτη μας συνάντηση, αλλά σίγουρα όχι η τελευταία» σημείωσε ο ουκρανός πρόεδρος. Ο Βανς ανέφερε ότι θα γίνουν περισσότερες συνομιλίες «τις επόμενες ημέρες, εβδομάδες και μήνες» – ένα πιο εκτεταμένο χρονοδιάγραμμα που ίσως καθησυχάσει τους φόβους ότι το Κίεβο θα εξαναγκαζόταν σε επίσημες διαπραγματεύσεις.

Ο Βανς, συνοδευόμενος από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο και τον ειδικό προεδρικό απεσταλμένο για τη Ρωσία και την Ουκρανία Κιθ Κέλογκ, αρνήθηκε να αποκαλύψει λεπτομέρειες οποιουδήποτε ειρηνευτικού σχεδίου, λέγοντας: «Θέλω να διατηρήσω την ευελιξία ώστε οι διαπραγματευτές και οι ομάδες μας να μπορέσουν να φέρουν αυτή τη διαδικασία σε μια υπεύθυνη ολοκλήρωση».

Νωρίτερα, ευρωπαίοι ηγέτες δήλωσαν πως είχαν λάβει διαβεβαιώσεις από τις ΗΠΑ ότι η ουκρανική ηγεσία θα συμμετείχε πλήρως σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία και ότι η κυριαρχία της Ουκρανίας θα προστατευόταν.

Η ισχυρή επίδειξη ενότητας από τους Ευρωπαίους υπέρ της Ουκρανίας στη Διάσκεψη του Μονάχου, σε συνδυασμό με ιδιωτικές διαβεβαιώσεις από στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ ότι δεν θα υπάρξουν βεβιασμένες αποφάσεις, βοήθησε στο να μειωθεί η έντονη ανησυχία και αβεβαιότητα όσον αφορά την εξωτερική πολιτική της Ουάσινγκτον.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα είχε προκαλέσει ιδιαίτερη ενόχληση σε πολλούς ευρωπαίους ηγέτες η τοποθέτηση του υπουργού Αμυνας των ΗΠΑ Πιτ Χέγκσεθ ότι οι εταίροι της Ουκρανίας δεν θα πρέπει να αποβλέπουν στην ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ ή στη διατήρηση όλων των εδαφών της. Λίγο αργότερα ο Τραμπ ανακοίνωσε, απροσδόκητα, ότι είχε ήδη μιλήσει με τον Πούτιν για περισσότερο από μία ώρα και ότι θα ξεκινούσε ειρηνευτικές συνομιλίες.

Ο Ζελένσκι, στην ομιλία του στη διάσκεψη –η οποία συγκεντρώνει ετησίως διεθνείς φορείς χάραξης πολιτικής για θέματα ασφαλείας– πριν από τη συνάντησή του με τον Βανς, δήλωσε ότι πιστεύει πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι το «κλειδί» για τον τερματισμό της σύγκρουσης και ότι ο Τραμπ τού είχε δώσει τον αριθμό τηλεφώνου του.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προέτρεψε τους Αμερικανούς να συνειδητοποιήσουν ότι μια ήττα της Ουκρανίας δεν θα αποδυνάμωνε μόνο την Ευρώπη, αλλά και τις ίδιες τις ΗΠΑ. Η Ουκρανία επιδιώκει μια ειρήνη που να είναι «δίκαιη και διαρκής, ώστε να μην επαναληφθούν οι φρικαλεότητες των τελευταίων ετών» δήλωσε.

Ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, μιλώντας μετά τη συνάντησή του με τον Βανς, δήλωσε ότι υπήρξε συμφωνία πως «ο Ζελένσκι και οι Ουκρανοί πρέπει να είναι μέρος αυτής της διαπραγματευτικής συμφωνίας».

Ο Ζελένσκι προσπάθησε να ενισχύσει την ευρωπαϊκή υποστήριξη, προειδοποιώντας ότι η Ρωσία θα μπορούσε να αναπτύξει έως και 150.000 στρατιώτες τον επόμενο χρόνο για να επιτεθεί στην Ευρώπη. Ο βασικός του στόχος είναι να κινητοποιήσει την Ευρώπη ώστε να τοποθετήσει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες εντός της Ουκρανίας, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας εκεχειρίας. Γνωρίζει ότι η συμφωνία αυτή πιθανότατα θα απαιτήσει να παραχωρήσει προσωρινά εδάφη στη Ρωσία και πως θα σηματοδοτήσει μια μακροπρόθεσμη στροφή των ΗΠΑ μακριά από την άμυνα της Ευρώπης, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας.

Ο Ζελένσκι σημείωσε επίσης ότι προετοιμάζει μια απάντηση στην απαίτηση του Τραμπ ότι περαιτέρω αμερικανική βοήθεια θα εξαρτηθεί από το εάν η Ουκρανία θα παραχωρήσει στις ΗΠΑ πρόσβαση στα ορυκτά της.

Η Φον ντερ Λάιεν προσπάθησε επίσης να καθησυχάσει τις ανησυχίες των ΗΠΑ σχετικά με το επίπεδο των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών, ανακοινώνοντας ότι θα αναστείλει τους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες για τις δημόσιες δαπάνες, ώστε οι κυβερνήσεις να μπορέσουν να αυξήσουν τις επενδύσεις στον τομέα της άμυνας.

Σθεναρά στο πλευρό του Ζελένσκι στάθηκαν επίσης ο βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, καθώς και οι οκτώ χώρες της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας. Μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τον ουκρανό ηγέτη, ο Στάρμερ εξέδωσε μια δήλωση που καταδίκαζε εμμέσως τις δηλώσεις του Χέγκσεθ, καθώς και ορισμένες από τις τοποθετήσεις του Τραμπ, οι οποίες θεωρήθηκαν ευρέως ως αχρείαστες και ότι οδηγούν σε πρόωρες παραχωρήσεις, πριν καν ξεκινήσουν οι όποιες συνομιλίες.

Η Ντάουνινγκ Στριτ δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός ήταν «απόλυτα ξεκάθαρος ότι δεν μπορεί να υπάρξουν συνομιλίες για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία». Η Ουκρανία χρειάζεται ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας, περαιτέρω στρατιωτική βοήθεια και ένα κυρίαρχο μέλλον, και μπορεί να βασίζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο για υποστήριξη, ανέφερε ένας εκπρόσωπος.

Το κοινό ανακοινωθέν της ομάδας των χωρών της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας ήταν στο ίδιο μήκος κύματος: «Δεσμευόμαστε πλήρως για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Η Ουκρανία πρέπει να λάβει ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας».