Υψηλόβαθμοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι ενέκριναν τη δημιουργία ενός διεθνούς οργανισμού με έδρα τη Χάγη, αρμόδιου να αποφασίζει για τις αποζημιώσεις που θα πρέπει να καταβάλει η Ρωσία για τις ζημιές που προκάλεσε η εισβολή της στην Ουκρανία και για φερόμενα εγκλήματα πολέμου.
Η «Διεθνής Επιτροπή Αξιώσεων για την Ουκρανία» θα εξετάζει και θα αποφασίζει για την παροχή αποζημιώσεων, αλλά και για το ποσό που θα πρέπει να καταβληθεί, ενσωματώνοντας τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το «Μητρώο Ζημιών» στο οποίο έχουν κατατεθεί ήδη περίπου 80.000 αιτήσεις αποζημίωσης από άτομα, δημόσιους φορείς ή οργανισμούς.
Η σύσταση αυτού του οργανισμού εγκρίθηκε στη διάρκεια διάσκεψης στη Χάγη, την Τρίτη, με τη συμμετοχή δεκάδων ευρωπαίων αξιωματούχων, ανάμεσά τους ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλας.
Ο νέος οργανισμός θα έχει την έδρα του στη Χάγη, επεσήμανε ο ολλανδός υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ φαν Βιλ, ενώ υπογράμμισε τη σημασία του να δοθούν αποζημιώσεις στους Ουκρανούς.
«Χωρίς λογοδοσία δεν μπορεί να επιλυθεί εντελώς μια σύγκρουση. Και μέρος αυτής της λογοδοσίας είναι η καταβολή αποζημιώσεων για όσα έχουν κάνει. Οπότε πιστεύω ότι σήμερα κάνουμε ένα μεγάλο βήμα συστήνοντας μια επιτροπή διεκδικήσεων και υπογράφοντας μια συνθήκη για αυτό», σημείωσε ο Φαν Βιλ.
Τον μηχανισμό των αποζημιώσεων θα συντονίζει το Συμβούλιο της Ευρώπης, με έδρα το Στρασβούργο, στο οποίο συμμετέχουν 46 χώρες και έχει αποστολή να προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα στην ήπειρο. Η Ρωσία αποκλείστηκε από αυτό, τον Μάρτιο του 2022 μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.
Το επόμενο βήμα θα είναι η δημιουργία ενός ταμείου αποζημιώσεων, όμως η λειτουργία του δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη, κυρίως επειδή εκκρεμεί το ζήτημα της πιθανής χρήσης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Ενα ευρωπαϊκό σχέδιο για τη χρήση αυτών των περιουσιακών στοιχείων έχει την υποστήριξη πολλών χωρών της ΕΕ, όμως προσκρούει στην έντονη διαφωνία του Βελγίου, όπου έχει την έδρα του το αποθετήριο Euroclear. Εκεί κρατείται η πλειονότητα των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και το Βέλγιο ανησυχεί για το ενδεχόμενο νομικών προσφυγών αν αυτά χρησιμοποιηθούν.
Οι ηγέτες της ΕΕ πρόκειται να συζητήσουν το θέμα στη σύνοδο κορυφής που θα ξεκινήσει την Πέμπτη.
«Οι συζητήσεις για την ευθύνη, την αποζημίωση και την ανοικοδόμηση πρέπει να αποτελέσουν μέρος των ειρηνευτικών συνομιλιών», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης Αλέν Μπερσέ, κατά την άφιξή του στη σύνοδο στη Χάγη.