Ο τρόμος είναι πολύ δημοφιλής στο Χόλιγουντ. Οπότε είναι λογικό να υποθέσουμε ότι η αναβίωση του «Εξορκιστή» (1973), της σημαντικότερης ίσως ταινίας του είδους, με θέμα την κατάληψη της 12χρονης Ρίγκαν ΜακΝέλ από δαιμονικό πνεύμα, που έκανε τη Λίντα Μπλερ σταρ, θα είναι σίγουρη επιτυχία.
Μεταξύ άλλων βραβείων, το κλασικό αριστούργημα του Γουίλιαμ Φρίντκιν τιμήθηκε και με δύο Οσκαρ (σεναρίου και μίξης ήχου), ενώ γνώρισε ασύλληπτη εμπορική επιτυχία. Οι ουρές στα ταμεία των κινηματογράφων ήταν τεράστιες, κάποιες αλυσίδες σινεμά μάλιστα προσέφεραν σακούλες για εμετό σε όσους θα υπέφεραν – καθώς υπήρχαν αναφορές για διαμαρτυρίες, δάκρυα, λιποθυμίες και εμετούς.
Επιπλέον, ο αμερικανός συγγραφέας Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτι, ο οποίος έγραψε το βιβλίο στο οποίο βασίστηκε η ταινία, αλλά και το σενάριό της, συγκινήθηκε και έγραψε μια απάντηση δύο σελίδων όταν το ιησουιτικό περιοδικό America αφιέρωσε ένα ολόκληρο τεύχος στην ταινία του.
Ωστόσο, το 2021, όταν η Universal Pictures επένδυσε 400 εκατ. δολάρια σε ένα franchise ταινιών βασισμένο στον «Εξορκιστή», οι νεότερες γενιές δεν το βρήκαν αρκετά τρομακτικό. Τα έσοδα από το box office αποκάλυψαν ότι οι ορέξεις του σύγχρονου κοινού είχαν αλλάξει και τα νέα σίκουελ αποτύγχαναν.
Τώρα, οι παραγωγοί ελπίζουν ότι η Σκάρλετ Γιόχανσον μπορεί να τα αλλάξει όλα αυτά. Οπως γράφουν οι βρετανικοί Times, η δύο φορές υποψήφια για Οσκαρ αμερικανίδα ηθοποιός ανέλαβε να ηγηθεί της επανεκκίνησης μετά από μια συνάντηση με τον σεναριογράφο και σκηνοθέτη Μάικ Φλάναγκαν και τους παραγωγούς.
«Η Σκάρλετ είναι μια λαμπρή ηθοποιός, της οποίας οι συναρπαστικές ερμηνείες είναι πάντα γειωμένες και αληθινές, από ταινίες διαφόρων κινηματογραφικών ειδών μέχρι καλοκαιρινές υπερπαραγωγές, και τίποτα δεν θα μπορούσε να με χαροποιήσει περισσότερο από τη συμμετοχή της σε αυτόν τον “Εξορκιστή”», δήλωσε ο Φλάναγκαν, ένας από τους πιο περιζήτητους σκηνοθέτες ταινιών τρόμου του Χόλιγουντ.
Αν η επαναφορά πετύχει, αυτό σημαίνει ότι ο νέος «Εξορκιστής» θα έχει επωφεληθεί από μια σύγχρονη τάση –πείτε τη και μανία– για τις χολιγουντιανές ταινίες τρόμου, καθώς αποτέλεσαν σχεδόν το ένα πέμπτο των 20 ταινιών με τις υψηλότερες εισπράξεις σε όλον τον κόσμο τον περασμένο μήνα. Δεν είναι μόνο σχετικά φθηνές παραγωγές, αλλά προσελκύουν και κορυφαία ταλέντα, παρατηρεί το δημοσίευμα των Times.
Η περυσινή ταινία «The Substance: Το Ελιξίριο της Νιότης» της Κοραλί Φαρζά, με την Ντέμι Μουρ, για παράδειγμα, ήταν υποψήφια για Οσκαρ καλύτερης ταινίας τον Μάρτιο, ενώ οι Μάικλ Μπ. Τζόρνταν και Εϊμι Μάντιγκαν έχουν επαινεθεί για τις ερμηνείες τους στις φετινές ταινίες τρόμου «Αμαρτωλοί» («Sinners») και «Weapons», αντίστοιχα.
Ο αρχικός «Εξορκιστής», σε σκηνοθεσία του Γουίλιαμ Φρίντκιν, αποτέλεσε παγκόσμιο φαινόμενο, καταγράφοντας ακαθάριστα έσοδα 441,3 εκατ. δολαρίων συνολικά. Επειτα από μια αρχική τριλογία ακολούθησαν δύο πρίκουελ, αλλά το franchise σταμάτησε το 2005 με την «Κυριαρχία του κακού» («Dominion: Prequel to the Exorcist»), η οποία έτυχε χλιαρής υποδοχής από τους κριτικούς.
Ταινίες που αντανακλούν το άγχος της εποχής
Ο Μάικλ Νίντερμαν, ομότιμος καθηγητής Κινηματογραφικών και Τηλεοπτικών Τεχνών στο Κολέγιο Κολούμπια του Σικάγο, δήλωσε στους Times ότι την τελευταία δεκαετία παρατήρησε μια απότομη αύξηση του αριθμού των φοιτητών του που ενδιαφέρονται για τις ταινίες τρόμου. «Είναι ό,τι βιώνουν αυτά τα παιδιά και τα άγχη που νιώθουν. Ο τρόμος συνδέεται μαζί τους με έναν τρόπο που δεν είχα δει στο κοινό μετά τη δεκαετία του 1970», είπε ο αμερικανός καθηγητής.
«Η δεκαετία του 1970 ήταν η εποχή που ο τρόμος έγινε mainstream. Και έχει επανέλθει, αποτελώντας σημαντικό κομμάτι στην παραγωγή ταινιών και τηλεοπτικών σειρών. Οι νέοι θα εμφανιστούν στους κινηματογράφους για να τον απολαύσουν», πρόσθεσε.
Αυτό το τελευταίο σημείο έχει τραβήξει την προσοχή του Χόλιγουντ, παρατηρούν οι Τσάρλι Μολόνι και Κίραν Σάουθερν, που υπογράφουν το άρθρο των Times. Καθώς άλλα κινηματογραφικά είδη αγωνίζονται να προσελκύσουν το κοινό, με τα εύκολα δράματα να έχουν κατρακυλήσει εισπρακτικά, οι ταινίες τρόμου εξακολουθούν να είναι ένας ισχυρός πόλος έλξης. Οι σινεφίλ λατρεύουν να κάθονται τρομαγμένοι σε μια σκοτεινή αίθουσα μαζί με τους φίλους τους, είπε ο Νίντερμαν: «Είναι μια εμπειρία που μοιράζονται από κοινού και δεν υπάρχει τίποτα που να την αντικαθιστά».
Ωστόσο παραμένει ανοιχτό το ερώτημα αν το brand «Εξορκιστής» σημαίνει κάτι για το νεανικό κοινό. Αλλά ακόμη και η πνευματική ιδιοκτησία, η δημοτικότητα της οποίας αμφισβητείται, είναι πιο ελκυστική για τους παραγωγούς του Χόλιγουντ, που έτσι αποφεύγουν το ρίσκο εξαιτίας της μειωμένης προσέλευσης στους κινηματογράφους.
«Ελπίζουμε ότι οι νέοι θα δουν μια ταινία τρόμου επειδή ακούγεται ενδιαφέρουσα και οι γονείς τους, ενδεχομένως και οι παππούδες και οι γιαγιάδες τους, θα ενδιαφερθούν επίσης, γιατί είναι κάτι που το γνωρίζουν», εξήγησε ο Νίντερμαν.
Τον Ιούλιο του 2021 η Universal ανακοίνωσε ότι γύριζε μια νέα τριλογία, επαναφέροντας την Ελεν Μπέρνστιν, σχεδόν στα 90 της τότε, στον ρόλο της Κρις ΜακΝιλ, μητέρας της Ρίγκαν στην αρχική ταινία. Αλλά η πρώτη ταινία της τριλογίας, «Ο Εξορκιστής: Πιστός» (2023), δέχτηκε αρνητικές κριτικές και δεν είχε σημαντικές εισπράξεις – 65,5 εκατ. δολάρια σε ΗΠΑ και Καναδά, και 136,2 εκατ. δολάρια παγκοσμίως. Αφορούσε δυο έφηβες από τα προάστια της Τζόρτζια που εξαφανίστηκαν για τρεις ημέρες μετά τη συμμετοχή τους σε μια τελετουργία επικοινωνίας με τη νεκρή μητέρα τής μιας από αυτές, και επέστρεψαν δαιμονισμένες.
Ο σκηνοθέτης Ντέιβιντ Γκόρντον Γκριν, ο οποίος έκανε και την τριλογία επαναφοράς της «Νύχτας με τις Μάσκες» («Halloween»), συμμετείχε στην ανάπτυξη των σίκουελ μαζί με τους σεναριογράφους Ντάνι ΜακΜπράιντ, Πίτερ Σάτλερ και Σκοτ Τιμς. Αλλά τον περασμένο Μάιο, μετά την αρνητική υποδοχή του «Πιστού», το στούντιο ανακοίνωσε ότι τη σκηνοθεσία θα αναλάμβανε ο Μάικ Φλάναγκαν.
Ο Φλάναγκαν χαίρει μεγάλης εκτίμησης στις ταινίες τρόμου, έχοντας γνωρίσει επιτυχία τόσο στη μεγάλη οθόνη όσο και στη μικρή με τη σειρά τρόμου του Netflix «Οι δαίμονες του Χιλ Χάουζ» (2018) και το «Δόκτωρ Υπνος» (2019), την κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Στίβεν Κινγκ. Το νέο σίκουελ, δε, με πρωταγωνίστρια τη Σκάρλετ Γιόχανσον, θα αφηγηθεί μια νέα ιστορία και, όπως λέγεται, δεν θα είναι συνέχεια του «Πιστού».
Την παραγωγή υπογράφουν η κινηματογραφική εταιρεία Blumhouse-Atomic Monster, η εταιρεία παραγωγής Morgan Creek Entertainment και ο Μάικ Φλάναγκαν –μέσω της εταιρείας του Red Room Pictures–, ο οποίος έχει αναλάβει επίσης το σενάριο και τη σκηνοθεσία.
Επαναλαμβανόμενος τρόμος
- «Η προφητεία» (2006). Ανατριχιαστικό ριμέικ της ομότιτλης ταινίας του 1976 για τον Ντάμιεν Θορν, ένα παιδί που γεννήθηκε από τον Σατανά και υιοθετήθηκε από ανυποψίαστους γονείς. Σταδιακά το ζευγάρι μαθαίνει ότι ο αγαπημένος τους Ντάμιεν δεν είναι το παιδί των ονείρων τους, αλλά ο ίδιος ο Αντίχριστος.
- «Εφιάλτης στον Δρόμο με τις Λεύκες» (2010). Πιστό ριμέικ (χωρίς την κατασκήνωση) της cult ταινίας τρόμου με τον ίδιο τίτλο, του 1984, όπου μια ομάδα εφήβων τρομοκρατούνται και δολοφονούνται στα όνειρά τους, αλλά μυστηριωδώς και στην πραγματικότητα, από έναν παραμορφωμένο δολοφόνο ονόματι Φρέντι Κρούγκερ. Τον Φρέντι στην αρχική ταινία υποδύθηκε ο Ρόμπερτ Ινγκλαντ, ο οποίος πρόσφατα απέκτησε το δικό του αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας, στο Χόλιγουντ. Ενδιαμέσως γυρίστηκαν επτά spin-off του franchise, με ποικίλα επίπεδα τρόμου και χωρίς ανάλογη εμπορική επιτυχία.
- «Rings: Σήμα κινδύνου 3» (2017). Επανάληψη της ταινίας τρόμου «Σήμα Κινδύνου» («The Ring») του 2002 –που ήταν επίσης αμερικανικό ριμέικ του ιαπωνικού θρίλερ «Ringu» (1998)–, με πρωταγωνίστρια τη Ναόμι Γουότς στον ρόλο μιας ατρόμητης δημοσιογράφου που προσπαθεί να λύσει το μυστήριο μιας βιντεοκασέτας που σκοτώνει όποιον την έχει δει μέσα σε επτά ημέρες. Μην τη δείτε… την κασέτα εννοώ.