Στα τέλη του 2026 ή στις αρχές του 2027, εφόσον εξασφαλιστούν εγκαίρως όλες οι απαραίτητες άδειες και εγκρίσεις από τις αρμόδιες αρχές και παραταθεί η φάση έρευνας ώστε να διασφαλιστεί η ολοκλήρωση του έργου εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος, αναμένεται να πραγματοποιηθεί η ερευνητική γεώτρηση στο Block 2 στο Ιόνιο.
Οπως τονίζεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε η Εnergean σε συνέχεια της συμφωνίας για την είσοδο των Αμερικανών της ExxonMobil στην παραχώρηση, το Block 2 αποτελεί την πιο ώριμη παραχώρηση στην Ελλάδα ως προς την ετοιμότητα για ερευνητική γεώτρηση. Βρίσκεται στο Βορειοδυτικό Ιόνιο Πέλαγος, σε περιοχή ιδιαίτερου γεωλογικού ενδιαφέροντος και γειτνιάζει με την ΑΟΖ της Ιταλίας. Το 2022, αποκτήθηκαν 2.244 τετραγωνικά χιλιόμετρα δεδομένων τρισδιάστατης (3D) σεισμικής έρευνας, των οποίων η επεξεργασία και ερμηνεία επιβεβαίωσε ότι η δομή «Ασωπός» είναι ο πιο ώριμος στόχος για ερευνητική γεώτρηση. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανεξερεύνητη υπεράκτια δομή στη Μεσόγειο, με προοπτικές να ενισχύσει ουσιαστικά την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής.
Η απόφαση για τη γεώτρηση θα ληφθεί από την κοινοπραξία το προσεχές διάστημα.
Θα είναι η πρώτη υπεράκτια ερευνητική γεώτρηση στην Δυτική Ελλάδα από το 1981, όταν ολοκληρώθηκε η γεώτρηση που οδήγησε στην ανακάλυψη του κοιτάσματος Κατακόλου. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, οι μόνες υπεράκτιες γεωτρήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί είναι παραγωγικές γεωτρήσεις στον Πρίνο, από την Energean.
Ο Ασωπός -1
Η ερευνητική γεώτρηση Ασωπός-1 θα εξετάσει έναν πιθανό ταμιευτήρα ανθρακικών πετρωμάτων σε βάθος 4.000 μ. και αφορά δυνητικό κοίτασμα περίπου 200 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου.
Το 2022 έγινε πρόσκτηση 2.244 τ. χλμ. τρισδιάστατων (3D) σεισμικών δεδομένων, η επεξεργασία και ερμηνεία των οποίων επιβεβαίωσε ως ωριμότερο στόχο για διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης τη δομή «Ασωπός». Η αρχική εκτίμηση των πιθανών πόρων (Gas Initially In Place) είναι της τάξης των 7 τρισ. κυβικών ποδιών (tcf) ή περίπου 200 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου.
Στόχος είναι η επιβεβαίωση ενός νέου γεωλογικού σεναρίου (geological play, όπως είναι ο όρος στον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων) σε μια από τις μεγαλύτερες χαρτογραφημένες δομές στην περιοχή της Μεσογείου η οποία δεν έχει ακόμη ερευνηθεί με γεώτρηση. Η ερευνητική γεώτρηση Ασωπός-1 θα τεστάρει έναν πιθανό ανθρακικό ταμιευτήρα σε βάθος νερού 850 μ., φθάνοντας σε ένα συνολικό βάθος 4.000 μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Ιστορικό
Το Block 2 παραχωρήθηκε αρχικά στην κοινοπραξία των εταιρειών Total 50%, Edison 25% και ΕΛΠΕ 25%, τον Μάρτιο του 2018. Τον Φεβρουάριο του 2021 η Energean Hellas απέκτησε το μερίδιο 50% που κατείχε η Τotal στο Block 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο και κατέστη, παράλληλα, Διαχειριστής (Οperator) στη συγκεκριμένη παραχώρηση.
Η εταιρεία, μέσω της εξαγοράς του τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων της Edison, ανέλαβε το επιπλέον 25%, οπότε το συνολικό ποσοστό της στην παραχώρηση ανήλθε στο 75%. Μερίδιο 25% στην παραχώρηση ανήκε στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα (πρώην όμιλος Ελληνικών Πετρελαίων).
Το Block 2 βρίσκεται στο Ιόνιο Πέλαγος, 30 χλμ. δυτικά της Κέρκυρας, και έχει έκταση 2,422.1 τ. χλμ.. Προς τα δυτικά εκτείνεται έως το θαλάσσιο όριο της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας-Ιταλίας. Τα βάθη του νερού κυμαίνονται από 500 μ. έως 1.500 μ. και η περιοχή ανήκει στη γεωλογική ενότητα της Προ-Απούλιας Ζώνης.
Αν και στο αρχικό ερευνητικό πρόγραμμα δεν προβλεπόταν η εκτέλεση τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών, κατόπιν επιστημονικά τεκμηριωμένης πρότασης και προτροπής της ΕΔΕΥΕΠ, η Energean αποδέχθηκε να αναβαθμίσει το προβλεπόμενο πρόγραμμα δισδιάστατων (2D) σεισμικών ερευνών με τρισδιάστατο (3D) πρόγραμμα σεισμικών ερευνών. Η ανάληψη της διαχείρισης του Μπλοκ 2 από την Energean Hellas έγινε τον Φεβρουάριο του 2021 κατόπιν εισήγησης της ΕΔΕΥΕΠ και σύμφωνης γνώμης του ΥΠΕΝ, οπότε και απέκτησε το μερίδιο 50% που κατείχε η Τotal στο Block 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο και κατέστη, παράλληλα, Διαχειριστής (Οperator) στη συγκεκριμένη παραχώρηση.
Η εταιρεία, μέσω της εξαγοράς του τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων της Edison, ανέλαβε επιπλέον το 25%, οπότε το συνολικό ποσοστό της στην παραχώρηση ανήλθε στο 75%. Μερίδιο 25% στην παραχώρηση ανήκε στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα (πρώην όμιλος Ελληνικών Πετρελαίων). Η διαδικασία αυτή ολοκληρώθηκε σε χρόνο-ρεκόρ, τον Δεκέμβριο του 2021, κατόπιν άμεσων ενεργειών της ΕΔΕΥΕΠ και του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Το 2022, εκτελέστηκε με απόλυτη επιτυχία η τρισδιάστατη (3D) σεισμογραφική έρευνα από το ερευνητικό σκάφος Ramform Hyperion (ναυαρχίδα της PGS, σήμερα TGS) η οποία ουσιαστικά χαρτογράφησε όλο το μπλοκ. Οι έρευνες εκτελέστηκαν, εφαρμόζοντας παράλληλα τα πλέον αυστηρά μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας τα οποία η ΕΔΕΥΕΠ παρακολούθησε και επιβεβαίωσε στο πεδίο με δικούς της εξιδεικευμένους παρατηρητές. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι με την έρευνα αυτή η κοινοπραξία υπερέβη σημαντικά την αρχικά συμφωνημένη ελάχιστη οικονομική υποχρέωση για έρευνες στο μπλοκ, μια απόφαση που σήμερα αποδίδει σημαντικά αποτελέσματα.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Την Πέμπτη οι εταιρείες ExxonMobil, Energean και HelleniQ Upstream ανακοίνωσαν τη Συμφωνία Farm-In για τη συμμετοχή της ExxonMobil στην παραχώρηση του Block 2, το οποίο βρίσκεται στο βορειοδυτικό Ιόνιο Πέλαγος, γειτονικά της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Ιταλίας.
Βάσει της συμφωνίας:
• Η ExxonMobil αποκτά 60% της παραχώρησης.
• Η Energean διατηρεί συμμετοχή 30%, από 75% προηγουμένως.
• Η HelleniQ Energy διατηρεί συμμετοχή 10%, από 25% προηγουμένως.
• Η Energean θα παραμείνει Διαχειριστής (Operator) κατά τη φάση της έρευνας.
• Σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος υδρογονανθράκων, η ExxonMobil θα αναλάβει τη διαχείριση (operatorship) κατά τη φάση ανάπτυξης.
Οπως υπογραμμίζεται, το Block 2 αποτελεί την πιο ώριμη παραχώρηση στην Ελλάδα ως προς την ετοιμότητα για ερευνητική γεώτρηση. Η σχετική απόφαση για τη διεξαγωγή γεώτρησης θα ληφθεί από την κοινοπραξία το προσεχές διάστημα.
Η ολοκλήρωση της συναλλαγής τελεί υπό την έγκριση των αρμόδιων κρατικών αρχών και την εκπλήρωση των συνήθων όρων ολοκλήρωσης (closing deliverables).
Το Block 2 βρίσκεται στο Βορειοδυτικό Ιόνιο Πέλαγος, σε περιοχή ιδιαίτερου γεωλογικού ενδιαφέροντος και γειτνιάζει με την ΑΟΖ της Ιταλίας.
Το 2022, αποκτήθηκαν 2.244 τετραγωνικά χιλιόμετρα δεδομένων τρισδιάστατης (3D) σεισμικής έρευνας, των οποίων η επεξεργασία και ερμηνεία επιβεβαίωσε ότι η δομή «Ασωπός» είναι ο πιο ώριμος στόχος για ερευνητική γεώτρηση.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανεξερεύνητη υπεράκτια δομή στη Μεσόγειο, με προοπτικές να ενισχύσει ουσιαστικά την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής.
Χρονοδιάγραμμα και Προοπτικές
Η ερευνητική γεώτρηση αναμένεται να πραγματοποιηθεί στα τέλη του 2026 ή στις αρχές του 2027, εφόσον εξασφαλιστούν εγκαίρως όλες οι απαραίτητες άδειες και εγκρίσεις από τις αρμόδιες αρχές και παραταθεί η φάση έρευνας ώστε να διασφαλιστεί η ολοκλήρωση του έργου εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος.
Αυτή θα είναι η πρώτη υπεράκτια ερευνητική γεώτρηση στην Δυτική Ελλάδα από το 1981, όταν ολοκληρώθηκε η γεώτρηση που οδήγησε στην ανακάλυψη του κοιτάσματος Κατακόλου.
Τα τελευταία είκοσι χρόνια, οι μόνες υπεράκτιες γεωτρήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί είναι παραγωγικές γεωτρήσεις στον Πρίνο, από την Energean.
Οι δηλώσεις
Ο αντιπρόεδρος Παγκόσμιας Ερευνας της ExxonMobil, δρ Τζον Αρντιλ δήλωσε: «Ανυπομονούμε να συνεργαστούμε με την ελληνική κυβέρνηση και τους εταίρους μας για να αξιολογήσουμε το ερευνητικό δυναμικό του Block 2 με ασφαλή, αποτελεσματικό και περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο. Αυτή η σημαντική ερευνητική συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για πιθανές μελλοντικές επενδύσεις σε ερευνητικές γεωτρήσεις στο χρονικό πλαίσιο του 2027».
Ο CEO της Energean Plc Μαθιός Ρήγας, τόνισε: «Η συμφωνία αυτή αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την αξιοποίηση των φυσικών πόρων της Ελλάδας και την ενίσχυση του ρόλου της χώρας μας στον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης… Η συνεργασία με την ExxonMobil στο Block 2 δεν είναι απλώς μια νέα επιχειρηματική συμφωνία. Είναι μια εθνική ευκαιρία να αποδείξουμε ότι η Ελλάδα μπορεί να επιτύχει ενεργειακή ανεξαρτησία, αξιοποιώντας υπεύθυνα τους εγχώριους ενεργειακούς πόρους της, σύμφωνα με τα αυστηρότερα διεθνή πρότυπα. Η Energean είναι υπερήφανη που ηγείται αυτής της προσπάθειας, συνδυάζοντας επιστημονική τεχνογνωσία, περιβαλλοντική υπευθυνότητα και πίστη στις δυνατότητες της χώρας μας. Όπως έχω τονίσει πολλές φορές, μόνο μέσω γεώτρησης θα μάθουμε αν πράγματι υπάρχει φυσικό αέριο στη χώρα μας. Η επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας μπορεί να αποτελέσει σημείο καμπής για την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας και το μέλλον των επόμενων γενεών».
Ο διευθύνων σύμβουλος της HELLENiQ ENERGY, Ανδρέας Σιάμισιης, σημείωσε: «Σταδιακά, τα τελευταία χρόνια, ο Όμιλός μας απέκτησε και αναπτύσσει ένα υποσχόμενο χαρτοφυλάκιο ερευνητικών παραχωρήσεων. Ανάμεσά τους, το Block 2 που είναι ώριμο για ερευνητική γεώτρηση και αυτή η συνεργασία με την ExxonMobil θα βοηθήσει στην ταχύτερη και πιο αποτελεσματική ανάπτυξη του. Η Ελλάδα αναδεικνύεται ως μία από τις νεότερες και υποσχόμενες περιοχές της Ευρώπης για εξερεύνηση και ανάπτυξη υδρογονανθράκων. Αυτή η συναλλαγή αποτελεί ένα θετικό βήμα όχι μόνο για τους εταίρους της κοινοπραξίας, αλλά και για την ελληνική οικονομία».
