Πολλά γράφτηκαν για την «Bugonia» προτού βγει στις αίθουσες. Κάποιοι δήλωναν επιφυλακτικοί απέναντι στο γεγονός ότι πρόκειται για ριμέικ κορεατικής ταινίας, άλλοι θεωρούσαν ότι ο Λάνθιμος, με την αυστηρά ιδιοσυγκρασιακή ματιά του, ίσως να μην μπορούσε να προσφέρει κάτι αληθινά καινούργιο, ενώ η εκκεντρικότητά του θα γκρέμιζε τις γέφυρες επικοινωνίας με το κοινό και θα τον δυσκόλευε στις οσκαρικές κούρσες.
Η ταινία μόλις βγήκε (και) στις ελληνικές αίθουσες και, μάλλον, ο σκηνοθέτης της γελάει τελευταίος. Γιατί αν ο κόσμος σήμερα μοιάζει να έχει χάσει κάθε λογική, εκείνος έρχεται απλώς να το επιβεβαιώσει, με ειρωνεία, χιούμορ και ένα βλέμμα που ξέρει να αποσυνθέτει την πραγματικότητα μέχρι να φτάσει στα μικρόβιά της. Στην «Bugonia» πιάνει τον παλμό της εποχής των παραλόγων: της συνωμοσιολογίας, του καπιταλιστικού πανικού και της ανθρώπινης εμμονής να βρίσκουμε «αλήθειες» εκεί που δεν υπάρχουν.
Η ιστορία ξεκινάει σχεδόν αθώα. Δυο άνδρες, πεπεισμένοι ότι μια μεγαλοδιευθύντρια φαρμακευτικής εταιρείας είναι εξωγήινη, την απαγάγουν για να σώσουν την ανθρωπότητα. Από εκεί και πέρα ο Λάνθιμος στήνει ένα θέατρο του παραλόγου με απόλυτη ψυχραιμία. Δεν έχει φωνές, δεν έχει πανικό. Μόνο βλέμματα. Παγωμένα, μηχανικά, σαν να έχει ήδη τελειώσει η καταστροφή και εμείς απλώς την επαναλαμβάνουμε κάθε μέρα χωρίς να το καταλαβαίνουμε.
Προφανώς είναι μια μαύρη κωμωδία για την εποχή της υπερπληροφόρησης. Ο ήρωάς της είναι ο «ψαγμένος» που ξέρει, ή νομίζει ότι ξέρει. Μιλάει για κυβερνήσεις, φάρμακα, τεχνολογία, εξωγήινους. Είναι το πρόσωπο του διαδικτύου που φωνάζει «ξυπνήστε», ενώ ο ίδιος κοιμάται όρθιος. Απέναντί του, η CEO που συμβολίζει τον ψυχρό καπιταλισμό: την άψογη, υπολογιστική ματιά των αριθμών και του κέρδους. Και ανάμεσά τους ένας κόσμος που έχει ξεχάσει να ξεχωρίζει τη λογική από την παράνοια.
Ο Λάνθιμος δεν δείχνει έλεος. Σατιρίζει και τις δύο πλευρές με το ίδιο παγωμένο βλέμμα, τους συνωμοσιολόγους που θέλουν να σώσουν τον κόσμο και τους καπιταλιστές που θέλουν να τον πουλήσουν. Και οι δύο, λέει, λειτουργούν σαν μέλισσες στο ίδιο μελίσσι. Εξ ου και ο τίτλος. Σύμφωνα με την αρχαία πεποίθηση, οι μέλισσες γεννιούνται από τα πτώματα των βοδιών. Δηλαδή η ζωή γεννιέται μέσα από τη σήψη. Και αν αυτό δεν είναι ο τέλειος ορισμός της σύγχρονης κοινωνίας, τότε ποιος είναι;
Η ταινία μοιάζει γυρισμένη μέσα σε ψυγείο. Ψυχρά πλάνα, ορθολογικά κάδρα, διάλογοι που μοιάζουν με τελετουργία. Ολα ελέγχονται, και όμως όλα είναι εκτός ελέγχου. Το χιούμορ είναι τοξικά λεπτό, σαν να σου τραβούν το χαλί κάτω από τα πόδια αλλά να το κάνουν με ευγένεια. Το γέλιο δεν έρχεται για να σε λυτρώσει, αλλά για να σε εκθέσει. Να σου θυμίσει τον κόσμο γύρω σου, κι εσένα μαζί. Το σίγουρο είναι ότι στο επόμενο οικογενειακό τραπέζι θα βλέπεις τον συγγενή που μιλάει για συνωμοσίες με άλλο μάτι.
Η «Bugonia» είναι κάτι περισσότερο από μια ακόμα παράξενη ταινία του Λάνθιμου. Είναι ένας καθρέφτης που γελάει μαζί μας, με την ανάγκη μας να πιστεύουμε ότι είμαστε λογικοί, ενημερωμένοι, προοδευτικοί, ενώ βουλιάζουμε σε νέες μορφές παράνοιας με την άνεση του αυτόματου πιλότου. Παρακολουθείς την πλοκή της και σκέφτεσαι ότι αυτό που βλέπεις είναι σουρεαλιστικό, παρ’ όλα αυτά δεν είναι απίθανο να συμβεί και εκτός οθόνης. Ο ανθρώπινος νους, στην τροχιά της σύγχρονης παραφροσύνης, μπορεί να καταλήξει σε τερατογενέσεις που φαντάζουν αδύνατες.
Στο τέλος δεν ξέρεις αν πρέπει να γελάσεις ή να ανησυχήσεις. Και μάλλον αυτό είναι το πιο τίμιο συναίσθημα που μπορεί να σου χαρίσει ο Λάνθιμος, εκείνη τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στην ειρωνεία και στην αναγνώριση του εαυτού σου. Γιατί, όπως δείχνει με την ταινία του, δεν χρειάζονται εξωγήινοι για να καταστραφεί ο κόσμος. Τα καταφέρνουμε υπέροχα και μόνοι μας.