922
Οι ειδικοί έχουν χάσει το μέτρημα με τις υπομεταλλάξεις της Ομικρον | Shuttestock

XBB, BQ.1.1, BA.2.75.2: Σμήνος παραλλαγών της Ομικρον μας απειλεί ξανά

Γιάννης Δεβετζόγλου Γιάννης Δεβετζόγλου 24 Οκτωβρίου 2022, 14:00
Οι ειδικοί έχουν χάσει το μέτρημα με τις υπομεταλλάξεις της Ομικρον
|Shuttestock

XBB, BQ.1.1, BA.2.75.2: Σμήνος παραλλαγών της Ομικρον μας απειλεί ξανά

Γιάννης Δεβετζόγλου Γιάννης Δεβετζόγλου 24 Οκτωβρίου 2022, 14:00

Τα τελευταία δύο χρόνια, οι παραλλαγές του κορονοϊού εμφανίζονταν σε κάποια χώρα και αυτές που έμελλε να επικρατήσουν, μέσα σε δύο με τρεις μήνες, είχαν εξαπλωθεί στις περισσότερες χώρες της Δύσης. Μάλιστα, όλες απέκτησαν ονόματα από γράμματα του ελληνικού αλφάβητου.

Ομως, εδώ και περίπου έναν χρόνο και εκεί που φοβόμασταν ότι σύντομα θα εξαντληθούν τα γράμματα του ελληνικού αλφάβητου, όλα σταμάτησαν εκεί. Δεν έχει εμφανιστεί καμία νέα μετάλλαξη, παρά μόνο εκατοντάδες υποπαραλλαγές της Ομικρον.

Αντί για μια επιθετική ή πιο θανατηφόρα έκδοση του κορονοϊού, οι επιστήμονες παρακολουθούν, όπως γράφει η Washington Post, ένα σμήνος υποπαραλλαγών της Ομικρον σε διάφορες χώρες του κόσμου, να δημιουργεί μια νέα φάση της πανδημίας.

Ο πολλαπλασιασμός της ποικιλίας των παραλλαγών της Ομικρον είναι πρωτοφανής και πολυάριθμες υπερμεταλλάξεις έχουν μπει στον αγώνα για το ποια θα κυριαρχήσει παγκοσμίως.

«Ως εκ τούτου, συνεχίζουμε τον εξελικτικό αγώνα με τον κορονοϊό. Τίποτα δεν έχει τελειώσει οριστικά», εξηγεί ο Τζόναθαν Αμπραχαμ, επίκουρος καθηγητής Μικροβιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου του Χάρβαρντ.

Πρόκειται για μια δίνη που καθιστά την Covid μία από τις ταχύτερα μεταδιδόμενες ασθένειες στην Ιστορία της ανθρωπότητας και αυξάνει τις προκλήσεις στην προσπάθεια μετριασμού της πανδημίας, σε έναν παγκόσμιο πληθυσμό που έχει ήδη κουραστεί από τους συχνούς εμβολιασμούς, τα τεστ, τις μάσκες και τους περιορισμούς, όπως υπογραμμίζει σε ρεπορτάζ του το Bloomberg.

Πώς εξελίσσεται η Ομικρον;

Η παραλλαγή εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Νότια Αφρική τον Νοέμβριο του περασμένου έτους και εκτόπισε τη Δέλτα. Η αρχική παραλλαγή B.1.1.529 της Ομικρον χαρακτηρίζεται από περίπου 30 μεταλλάξεις στο γονίδιο για την πρωτεΐνη-ακίδα, η οποία δίνει στον κορονοϊό την όψη που μοιάζει με στέμμα και του επιτρέπει να εισβάλλει στα ανθρώπινα ανοσοκύτταρα.

Οι αλλαγές αυτές μπορούν να κάνουν το παθογόνο λιγότερο αναγνωρίσιμο από τα αντισώματα που αναπτύσσει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, είτε μετά τον εμβολιασμό είτε ύστερα από νόσηση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο κίνδυνος επαναμόλυνσης να είναι και πάλι μεγάλος.

Πώς συμπεριφέρονται οι νέες υποπαραλλαγές της;

Η συνεχής εξέλιξη της μετάλλαξης Ομικρον οδήγησε στη γρήγορη και ταυτόχρονη εμφάνιση πληθώρας πιο πρόσφορων υποπαραλλαγών, που μεταδίδονται ταχύτερα. Η καθεμία περιλαμβάνει ένα διαφορετικό «σύμπαν» γενετικών μεταλλάξεων, που επηρεάζουν τη διαφυγή αντισωμάτων, τη μολυσματικότητα και, πιθανώς, τη λοιμογόνο δράση.

Ορισμένα μεταλλαγμένα στελέχη της παραλλαγής Ομικρον έχουν αποκτήσει εντυπωσιακή ικανότητα να αποφεύγουν τα αντισώματα του οργανισμού.

Ποια στελέχη είναι τα πιο ανησυχητικά;

Οι υποπαραλλαγές BQ.1.1, BQ.1, BQ.1.3, BA.2.3.20 και XBB συγκαταλέγονται στις ταχύτερα μεταδιδόμενες της κύριας γενεαλογίας της Ομικρον. Με βάση τα βρετανικά δεδομένα, οι παραλλαγές BQ, καθώς και οι BA.2.75.2 και BF.7, είναι οι πιο ανησυχητικές, λόγω ευκολότερης ανάπτυξης και ανοσολογικής διαφυγής.

Η BF.7 επίσης κερδίζει έδαφος στις ΗΠΑ, αντιπροσωπεύοντας το 4,6% των κρουσμάτων στις αρχές Οκτωβρίου, έναντι 3,3% στα τέλη Σεπτεμβρίου.

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ, πιο διαδεδομένη υποπαραλλαγή μετά την BA.5 ήταν η BA4.6, με 13,6% την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου.

Πάντως, στο Μπαγκλαντές και τη Σιγκαπούρη, το στέλεχος XBB έχει συνδεθεί με μικρή αύξηση των κρουσμάτων.

Πόσο αποτελεσματικά είναι τελικά τα εμβόλια;

Γενικά, οι παραλλαγές της Ομικρον μειώνουν την αποτελεσματικότητα της ανοσίας που δημιουργείται από τους αρχικούς εμβολιασμούς. Οι αναμνηστικές δόσεις, ειδικά με τα εμβόλια mRNA των Moderna και Pfizer-BioNTech, βελτιώνουν ουσιαστικά την προστασία έναντι της συμπτωματικής νόσου και της μόλυνσης, αν και με την πάροδο του χρόνου μειώνεται το όφελος, όπως γράφει το Bloomberg.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η αποτελεσματικότητα έναντι σοβαρής νόσησης διατηρείται έξι μήνες μετά την πρώτη σειρά εμβολιασμών. Απαιτούνται περισσότερες έρευνες για να αξιολογηθεί πόσο διαρκεί η αποτελεσματικότητα των αναμνηστικών δόσεων μετά τους έξι μήνες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Ποιοι κίνδυνοι επιμένουν;

Αν και ορισμένες από τις νεότερες παραλλαγές της Ομικρον προκάλεσαν έξαρση κρουσμάτων σε ορισμένες χώρες, οι νοσηλείες δεν αυξάνονται με τον ίδιο ρυθμό που παρατηρούνταν κατά τα προηγούμενα κύματα.

Αυτό υποδηλώνει ότι η ανοσία που δημιουργείται από προηγούμενες λοιμώξεις και εμβολιασμό προστατεύει κάποιους από σοβαρή νόσηση.

Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και ήπια λοίμωξη σε εμβολιασμένα άτομα μπορεί να οδηγήσει σε μακρά Covid, κάτι που σημαίνει ότι ο εμβολιασμός από μόνος του ίσως δεν αρκεί για να μειωθούν οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της πανδημίας στην υγεία.

Στην Ελλάδα

Αρχή νέου κύματος κορονοϊού, δίχως όμως συγκεκριμένη υπομετάλλαξη της Ομικρον να επικρατεί, διαπιστώνουν οι επιστήμονες και δεν αποκλείουν περαιτέρω κλιμάκωση στην Ελλάδα από τα τέλη του Οκτωβρίου και μετά.

«Υπάρχει μια αργή αύξηση, η οποία προβληματίζει γιατί είναι προάγγελος του κύματος που αναμένεται τέλος Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου, κάτι που ισχύει ήδη για πολλές ευρωπαϊκές χώρες, του Βορρά κυρίως», αναφέρει o Νίκος Τζανάκης, καθηγητής Πνευμονολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης.

Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Covid-19 του Πανεπιστημίου Κρήτης, η επιδημική καμπύλη των κρουσμάτων στην Ελλάδα έχει πάρει την ανηφόρα και αυτό αποτυπώνεται στον δείκτη μεταδοτικότητας, που έχει αυξηθεί, αλλά και στις μολύνσεις ανά 100.000 πληθυσμού.

Μεγάλη αύξηση εμφανίζουν και οι νοσηλείες σε απλές κλίνες Covid-19. Μέσα σε λιγότερο από έναν μήνα, οι εισαγωγές ασθενών με κορονοϊό στα νοσοκομεία, από 100 που ήταν γύρω στις 20 Σεπτεμβρίου, έχουν πάει στις 200, σημειώνει ο επιστήμονας:

«Χαρακτηριστικό είναι ότι τις τελευταίες 20 ημέρες υπάρχει διπλασιασμός εισαγωγών ανά ημέρα. Αυτό το στοιχείο αποδεικνύει, επίσης, ότι δηλώνεται μόνο το 25% των κρουσμάτων. Συμβαδίζει, δηλαδή, η παρατήρηση ότι είναι περισσότερα τα πραγματικά κρούσματα με τον διπλασιασμό, σχεδόν, των νοσηλειών. Βέβαια, είναι απλές κλίνες Covid και κυρίως γηριατρικά περιστατικά, αλλά δεν παύουν να είναι νοσηλείες», εξηγεί ο κ. Τζανάκης.

Παρά το γεγονός, πάντως, ότι στην Ελλάδα δεν παρατηρείται αύξηση κίνησης στις ΜΕΘ, όπως συμβαίνει σε χώρες του εξωτερικού (Γερμανία, Ιταλία κ.ά.), η μείωση του αριθμού των διασωληνωμένων ασθενών έχει σταματήσει τις τελευταίες ημέρες.

«Στην Ελλάδα, τις τελευταίες ημέρες, βλέπουμε σταθεροποίηση και στις ΜΕΘ. Σταμάτησε πλέον η αποκλιμάκωση, που και αυτή συμβαδίζει με τη γενικότερη αύξηση των εισαγωγών. Κάποια κρούσματα, δηλαδή, μοιραία θα “γλιστρήσουν” και προς τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας», καταλήγει ο καθηγητής.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...