Νωρίτερα τον Σεπτέμβριο, ένα σπάνιο αεροσκάφος προσγειώθηκε στο Μπέργκεν, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Νορβηγίας. Το Alia κάλυψε 160 χλμ. πτήσης σε 55 λεπτά, πετώντας μόνο με μια μπαταρία, σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC.
Κατασκευασμένο από την αμερικανική αεροδιαστημική εταιρεία Beta Technologies, το ηλεκτροκίνητο αεροπλάνο έχει σχεδιαστεί για μεταφορές φορτίου έως και 560 κιλών. Η πτήση ακολούθησε μια προγραμματισμένη διαδρομή φορτίου μεταξύ των παράκτιων πόλεων Στάβανγκερ και Μπέργκεν. Για τους επόμενους μήνες θα πραγματοποιούνται δοκιμαστικές πτήσεις, στο πλαίσιο της απόφασης της Νορβηγίας για καθιέρωση πτήσεων με χαμηλές εκπομπές αερίων.
Οι δοκιμαστικές πτήσεις στη Νορβηγία ακολουθούν μια θυελλώδη ευρωπαϊκή περιοδεία του αεροσκάφους, η οποία ξεκίνησε στην Ιρλανδία και είδε το Alia να κάνει το ντεμπούτο του στις Αεροπορικές Εκθέσεις του Φάρνμπορο της Αγγλίας και του Παρισιού, κάνοντας στάσεις στη Γερμανία και στη Δανία.
Το Alia μπορεί να πετάξει για έως και 400 χλμ. με μία μόνο φόρτιση, και να επαναφορτιστεί σε λιγότερο από 40 λεπτά συνδεδεμένο στην πρίζα, ακριβώς όπως ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Παρόμοια μοντέλα είναι δυνατό να διαμορφωθούν για ιατρικές μεταφορές ή ταξίδια επιβατών με έως και πέντε θέσεις. Τον Ιούνιο το Alia πραγματοποίησε την πρώτη ηλεκτρική πτήση επίδειξης, μεταφέροντας επιβάτες στο αεροδρόμιο JFK της Νέας Υόρκης.
Με πελάτες όπως η Amazon και η ταχυδρομική εταιρεία UPS, η Beta ελπίζει να λάβει φέτος πιστοποίηση από τις ΗΠΑ για το αεροπλάνο της. Το Alia είναι ένα από τα πιο προηγμένα αεροσκάφη του είδους του, με δεκάδες αεροναυπηγικές εταιρείες να διερευνούν την ηλεκτρική πρόωση στην αεροπλοΐα. Με αυτόν τον τρόπο αναμένεται να μειωθεί το αποτύπωμα άνθρακα της αεροπορικής βιομηχανίας, που αντιπροσωπεύει το 3% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Ωστόσο το Pipistrel Velis Electro παραμένει το μόνο ηλεκτρικό αεροπλάνο που έχει λάβει πιστοποίηση από τις ευρωπαϊκές αρχές. Με αυτονομία 185 χλμ. και 50 λεπτά χρόνου πτήσης, το σλοβενικής κατασκευής Pipistrel περιορίζεται στην εκπαίδευση πιλότων, και όχι στη μεταφορά επιβατών.
Ωστόσο, επιτυχίες όπως αυτή επισκιάζονται από μια σειρά αποτυχιών στη διαδρομή της ηλεκτρικής αεροπορίας. Μέχρι και ο γίγαντας της αεροπλοΐας Airbus έχει αποσυρθεί από την αγορά. Τον περασμένο Ιανουάριο ανακοίνωσε ότι η ανάπτυξη του ηλεκτρικού αεροσκάφους της, του CityAirbus, θα ανασταλεί.
Η εμβέλεια παραμένει ο κύριος περιορισμός των ηλεκτροκίνητων πτήσεων. Ακόμα και οι καλύτερες μπαταρίες ιόντων λιθίου είναι ογκώδεις και βαριές, με πολύ χαμηλότερη ενεργειακή πυκνότητα από τα καύσιμα των αεριωθούμενων. Δεδομένου του συγκεκριμένου περιορισμού, ορισμένες εταιρείες διερευνούν εναλλακτικές υβριδικές τεχνολογίες – όπως έκαναν πριν από δεκαετίες με τα υβριδικά αυτοκίνητα.
Μεταξύ των νεοφυών επιχειρήσεων αεροπλοΐας που επιχειρούν να απογειώσουν τα ηλεκτρικά επιβατικά αεροσκάφη συγκαταλέγεται η Heart Aerospace, η οποία πρόσφατα μετέφερε όλες τις δραστηριότητές της από τη Σουηδία στις ΗΠΑ, ώστε να αποκτήσει περισσότερους χρηματοδοτικούς πόρους, αλλά και για να βρίσκεται κοντύτερα στους πελάτες της, όπως οι αεροπορικές εταιρείες Mesa και United.
Η εταιρεία έχει αναπτύξει ένα πρωτότυπο αεροπλάνο 30 θέσεων, το X1. Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο κατά τη διάρκεια των επερχόμενων δοκιμαστικών πτήσεων, θα γίνει το μεγαλύτερο αεροπλάνο με μπαταρία που έχει πετάξει ποτέ, διαθέτοντας δύο μπαταρίες βάρους δύο τόνων.
Για τις πρακτικές λειτουργίες της, ωστόσο, η Heart υιοθετεί ένα θεμελιωδώς διαφορετικό σχέδιο: ένα υβριδικό αεροπλάνο που τροφοδοτείται από μπαταρίες αλλά μεταφέρει και καύσιμα ως εφεδρικό μέσο. Το αεροσκάφος μπορεί να διανύσει 200 χλμ. σε πτήση μόνο με ηλεκτρική ενέργεια. Με την υβριδική τεχνολογία, της οποίας οι δοκιμαστικές πτήσεις θα ξεκινήσουν το 2026, μπορεί να πετάξει 400 χλμ. με 30 επιβάτες ή έως 800 χλμ. με 25, σύμφωνα με την εταιρεία.
Η Heart δεν κινείται μόνη της σε αυτή την τεχνολογία. Η αμερικανική νεοφυής αεροδιαστημική εταιρεία Electra αναμένει ότι το εννεαθέσιο υβριδικό αεροπλάνο της θα πετάξει έως το 2029, λειτουργώντας με συνδυασμό υγρών καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας.
Αλλά και η Beta Technologies επιδιώκει την κατασκευή υβριδικών αεροσκαφών για αμυντικούς και πολιτικούς σκοπούς. Το πρώτο της μοντέλο κατασκευάστηκε το 2023, ενώ αργότερα φέτος σχεδιάζει να κατασκευάσει ένα αεροπλάνο που δεν θα είναι μόνο υβριδικό, αλλά και αυτόνομο.
Τα υβριδικά συστήματα αεροπλοΐας έχουν χαμηλότερες εκπομπές από τα συμβατικά αεροσκάφη, και οι ηλεκτροκινητήρες επιτρέπουν πιο αθόρυβες απογειώσεις και προσγειώσεις σε αστικές περιοχές. Αλλά το μέλλον της εμπορικής αεροπορίας δεν είναι ακόμη πλήρως διαμορφωμένο.
Τα πιο οικολογικά καύσιμα, όπως τα βιώσιμα (SAF), προσελκύουν επενδύσεις, όπως και τα συστήματα που βασίζονται στο υδρογόνο. Ολα πρέπει να αποδείξουν την εμπορική τους βιωσιμότητα και ασφάλεια – κάτι που απαιτεί ακόμα πολύ δουλειά και άπειρες δοκιμές.