526
Ο ιός περνάει για υγιές κύτταρο την «παγίδα» και πάει να το καταστρέψει... | Shutterstock

Παγίδα για ιούς από… DNA δημιούργησαν επιστήμονες

Protagon Team Protagon Team 28 Νοεμβρίου 2019, 07:00
Ο ιός περνάει για υγιές κύτταρο την «παγίδα» και πάει να το καταστρέψει...
|Shutterstock

Παγίδα για ιούς από… DNA δημιούργησαν επιστήμονες

Protagon Team Protagon Team 28 Νοεμβρίου 2019, 07:00

Τίποτα δεν είχε προετοιμάσει τον ιό του δάγκειου πυρετού στα εκατομμύρια χρόνια της εξέλιξής του ότι κάποια μέρα θα γαντζωνόταν πάνω σε μία μοριακή παγίδα, που είχε δημιουργηθεί από DNA. Η Νέμεσις του ιού αποτελείται από πέντε αγκυλωτές ακτίνες, που τον σκίζουν όπως το ψαλίδι το χαρτί!

Η «παγίδα του DNA», όπως ονομάστηκε, αποκαλύφθηκε τη Δευτέρα και είναι προϊόν σχεδιασμού και κατασκευής επιστημόνων που εργάζονται σε μεγέθη νανοκλίμακας. Στόχος τους είναι να εφεύρουν ένα καινούργιο, τελείως διαφορετικό τρόπο για να καταπολεμήσουν σοβαρές μεταδοτικές νόσους, αλλά και τον καρκίνο.

Με ποιο τρόπο; Ιοί και βακτήρια αποτελούνται από τελείως διαφορετικά μόρια, που είναι κυρίως πρωτεΐνες. Ακόμη και τις ίδιας κατηγορίας βακτήρια, έχουν διαφορετική εξωτερική δομή, που τους προσδίδει την ιδιότητα του διαφορετικού στελέχους. Για παράδειγμα, ο ιός HPV που προκαλεί γενετικά κονδυλώματα και καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, έχει τουλάχιστον 103 διαφορετικά στελέχη. Κάποια από αυτά είναι άκρως επικίνδυνα, κάποια απολύτως αδιάφορα.

Οταν ένας ιός εισβάλει στον οργανισμό μας, στην πραγματικότητα το ανοσοποιητικό σύστημα εκπαιδεύεται ώστε να παράξει αντισώματα και να τον αντιμετωπίσει. Βέβαια, ως γνωστόν, όχι με επιτυχία σε όλες τις περιπτώσεις.

Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Chemistry, οι ερευνητές απέδειξαν ότι μπορούν να σχεδιάσουν στην κλίμακα του ανοσοποιητικού συστήματος ειδικές δομές, οι οποίες θα αναγνωρίζουν τις εξωτερικές κυτταρικές –δομή πρωτεϊνών- υπογραφές των εισβολέων.

Στο πρώτο πείραμα που έκαναν έβαλαν στο στόχαστρο τον δάγκειο πυρετό. Μία νόσο που μεταδίδεται με το τσίμπημα κουνουπιού και ευθύνεται για τον θάνατο 20.000 ανθρώπων κάθε χρόνο.

Στο εξωτερικό του ιού υπάρχουν συγκεκριμένοι υποδοχείς, που του επιτρέπουν να προσδένεται πάνω στο κύτταρο και να το εξουδετερώνει. Φανταστείτε δηλαδή ότι είναι σαν κομμάτια παζλ που ταιριάζουν μεταξύ τους και όταν ενωθούν, το κύτταρο του ιού σκοτώνει το υγιές. Αυτό σε τρισδιάστατο μοντέλο.

Τα «κλειδί» για την κατασκευή της παγίδας ήταν το DNA, το οποίο είναι γνωστό στους επιστήμονες ότι είναι «εύπλαστο» και μπορεί να μετατραπεί στο τέλειο δομικό υλικό, με το οποίο έχουν τη δυνατότητα να φτιάξουν περίπλοκες κατασκευές.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι ειδικοί έφτιαξαν ένα καλούπι η δομή του οποίου ήταν η αντανάκλαση του εξωτερικού δάγκειου πυρετού. Στόχος τους ήταν ο ιός να το περάσει για υγιές κύτταρα και να πάει να κολλήσει πάνω του για να το καταστρέψει.

Μάλιστα, το έκαναν και φωσφορούχο, ώστε ο ιός να το… «λατρέψει» και να κατευθυνθεί προς τα πάνω του κατευθείαν. Θεωρητικά τέτοιου είδους τεχνικές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αφότου μολυνθεί ο ασθενής.

Ο ιός που έχει κολλήσει πάνω στην παγίδα, δεν μπορεί να ξεφύγει και να επιτεθεί στα υγιή κύτταρα του οργανισμού, ενώ παράλληλα, μένει δίχως τροφή και πεθαίνει.

Το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και με τα καρκινικά κύτταρα, που έχουν επίσης επιθετικές και χωροκατακτητικές ιδιότητες. «Αν κι αυτά μπλεχτούν σε ένα δίχτυ DNA, δεν θα μπορούν να πολλαπλασιαστούν», αναφέρουν οι ειδικοί.

«Επρεπε να σχεδιάσουμε κάτι τελείως διαφορετικό, αφού όσο και αν έχει εξελιχθεί η επιστήμη, υπάρχουν ακόμα ιοί που σκοτώνουν ανθρώπους και δεν μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε με τίποτα», δηλώνει στους Times του Λονδίνου ο Ξινγκ Ουάνγκ από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις.

Η μέθοδος φαίνεται να έχει εξαιρετικά αποτελέσματα, για τα οποία απαιτούνται ελάχιστες δαπάνες και εξοπλισμός. Ακόμη όμως και αν δεν εξελιχθεί η ίδια, η ιδέα ανοίγει τον δρόμο για ανάπτυξη νέων τεχνικών από άλλους ειδικούς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...