Το πρόβλημα της έμμεσης σύγκρουσης ΗΠΑ και Ρωσίας στην Ουκρανία, για τη Δύση έχει μία λύση: την πτώση του Πούτιν | CreativeProtagon
Θέματα

Ουκρανικό: Γιατί ο υπόλοιπος κόσμος δεν συντάχθηκε με τη Δύση;

Τι σημαίνει η απροθυμία της Κίνας, της Ινδίας, των χωρών της Μέσης Ανατολής, της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής να καταδικάσουν τη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία. Πώς θα διαμορφωθεί η νέα παγκόσμια τάξη μετά το πέρας του πολέμου
Protagon Team

Σε εκτενή ανάλυσή του, ο ιστότοπος Foreign Policy χαρτογραφεί τους φίλους και τους εχθρούς του Πούτιν, τα δύο στρατόπεδα που δημιουργήθηκαν στον κόσμο από τον περυσινό Φεβρουάριο και έως σήμερα. Οι ΗΠΑ του Τζο Μπάιντεν, γράφει, κατάφεραν να συνασπίσουν τις δυνάμεις της Δύσης, όπως και τις μικρές χώρες του Δυτικού μπλοκ φυσικά, έπεισαν την Ευρώπη να επενδύσει περισσότερα κεφάλαια στην άμυνα (δηλαδή στο ΝΑΤΟ), ωστόσο «ο υπόλοιπος κόσμος» δεν βλέπει τη Ρωσία το ίδιο εχθρικά.

Κατά τον ιστότοπο, οι μη Δυτικές χώρες της Γης «είναι απρόθυμες» να διαταράξουν τις σχέσεις τους με τη Ρωσία, και αυτή η κατάσταση δημιουργεί τετελεσμένα και για τη διεθνή κατάσταση που θα προκύψει μετά τη λήξη του ρωσο-ουκρανικού πολέμου.

Μάλιστα, ο FP δεν διστάζει να σημειώσει ότι ο Πούτιν έκανε μια σωστή πρόβλεψη, «μεταξύ των πολλών λαθών του» βέβαια. Τι είχε πει ο ρώσος πρόεδρος και δικαιώθηκε; Οτι ο μη Δυτικός κόσμος δεν θα καταδικάσει τη Ρωσία, ούτε θα επιβάλει κυρώσεις. Συμπέρασμα της ανάλυσης, λοιπόν: «Για το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου ο Πούτιν δεν είναι παρίας». Αρα, οι προσδοκίες του Λευκού Οίκου δεν εκπληρώθηκαν.

Ακολουθεί η εξήγηση του φαινομένου. Η φιλορωσική ουδετερότητα, η οποία αποτυπώθηκε ακόμη και στα ψηφίσματα του ΟΗΕ, σχετίζεται με την ισχυροποίηση των σχέσων της Ρωσίας με διάφορα κράτη σε διάφορες γεωγραφικές και γεωπολιτικές ενότητες. «Είναι χώρες της Μέσης Ανατολής, της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής». Ξεχωριστή προβολή γίνεται για το «ρωσικό φλερτ προς την Κίνα».

Τα πραγματολογικά στοιχεία αναφέρονται στην ανάλυση: τα τρία εγκριθέντα ψηφίσματα του ΟΗΕ (οι δύο καταδίκες της εισβολής στην Ουκρανία και η αποβολή της Ρωσίας από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), η προσπάθεια των ΗΠΑ για απομόνωση της Ρωσίας που προσέκρουσε στη στάση της Κίνας κ.ά. Η εκτίμηση του FP είναι ότι ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός ζει στις χώρες που δεν υπερψήφισαν την καταδίκη της Ρωσίας, άρα «ο κόσμος δεν είναι ενωμένος στο να θεωρήσει αδικαιολόγητη τη ρωσική επιθετικότητα, ούτε στο να τιμωρήσει τη Ρωσία για τις πράξεις της».

Χωρίς την Κίνα δεν θα τολμούσε

Στη συνέχεια κάνει μια πολύ ενδιαφέρουσα εικασία: «Χωρίς τη γνώση ότι η Κίνα θα υποστήριζε τη Ρωσία σε ό,τι και αν έκανε, ο Πούτιν δεν θα είχε εισβάλει στην Ουκρανία». Μάλλον ο Foreign Policy κρίνει εκ του αποτελέσματος, από «τα κινεζικά media που επαναλαμβάνουν τη ρωσική προπαγάνδα περί ‘‘αποναζιστικοποίησης’’ και περί αποστρατιωτικοποίησης της Ουκρανίας και κατηγορούν τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ για τον πόλεμο».

Υπάρχουν, όμως, μερικά δεδομένα αδιαμφισβήτητα, τα οποία συνηγορούν υπέρ της παραπάνω εικασίας: «Ο Σι επέλεξε να συμμαχήσει με τον Πούτιν επειδή και οι δύο έχουν παράπονα από την αμερικανική παγκόσμια τάξη. Είναι αποφασισμένοι να δημιουργήσουν τη μεταδυτική παγκόσμια τάξη, αν και δεν ομονοούν στο νέο περιεχόμενό της».

Ο κομβικός ρόλος της Ινδίας

Η περίπτωση της Ινδίας, η οποία απείχε από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και αρνήθηκε να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία, απασχολεί την ανάλυση: «Η Δυτική στρατηγική [περί απομόνωσης της Ρωσίας] προσέκρουσε και στη στάση της Ινδίας. Η πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου συνεχίζει να αγοράζει ρωσικά όπλα και πετρέλαιο. Είναι ο πρώτος πελάτης της Μόσχας. Βλέπει τη Ρωσία ως σημαντικό εξισορροπητή στη δική της σχέση με την Κίνα. Και ο παραδοσιακός σκεπτικισμός προς τις ΗΠΑ έχει προκαλέσει συμπάθεια προς τη Ρωσία».

Τα «ντα» και τα «νιέτ» της ερήμου

Μία από τις κύριες επιτυχίες της εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν ήταν η επιστροφή της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή, δηλαδή η αποκατάσταση των δεσμών της με χώρες από τις οποίες είχε αποσυρθεί το πρώτο μετασοβιετικό καθεστώς. Αυτό το γεγονός δεν μένει ασχολίαστο στην ανάλυση.

«Η Ρωσία είναι τώρα η μόνη μεγάλη δύναμη που συνομιλεί με κάθε χώρα στην περιοχή. Και με τη σουνιτική Σαουδική Αραβία, και με το σιιτικό Ιράν, και με το εβραϊκό Ισραήλ. Οι πιο ένθερμοι σύμμαχοι των ΗΠΑ, η Σαουδική Αραβία, τα Εμιράτα και το Ισραήλ, δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία. Ο Πούτιν και ο διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, έχουν συνομιλήσει δύο φορές από την αρχή του πολέμου, ενώ το Ισραήλ φοβάται ότι ο ανταγωνισμός της Ρωσίας θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ικανότητά του να υπερασπιστεί τα βόρεια σύνορά του».

Η Αφρική και η Λατινική Αμερική

Η διπλωματική επιστροφή της Ρωσίας στην Αφρική και η υποστήριξη που παρέχει η ομάδα μισθοφόρων Wagner στους ηγέτες που αντιμετωπίζουν προβλήματα μεταφράστηκαν σε αρνήσεις καταδίκης της Ρωσίας ή επιβολής κυρώσεων. Ούτε καν η Νότια Αφρική επέκρινε την πολιτική της Μόσχας. Στο υπογάστριο των ΗΠΑ, η Ρωσία έχει τους υποστηρικτές της. «Η Κούβα, η Βενεζουέλα και η Νικαράγουα υποστήριξαν το Κρεμλίνο, όμως και άλλοι αρνήθηκαν να καταδικάσουν την εισβολή. Η Βραζιλία εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ρωσικών λιπασμάτων. Πιο ανησυχητική από όλες ήταν η άρνηση του Μεξικού να παρουσιάσει ένα κοινό βορειοαμερικανικό μέτωπο με τις ΗΠΑ και τον Καναδά».

Οι διαιρέσεις μεταξύ της Δύσης και του υπόλοιπου κόσμου θα διαμορφώσουν την παγκόσμια τάξη που θα προκύψει μετά το τέλος του ρωσο-ουκρανικού πολέμου. Σε αυτό το γεωπολιτικό παιγνίδι οι δύο βασικότερες χώρες θα είναι η Κίνα και η Ινδία. Το δε Κίνημα των Αδεσμεύτων των χρόνων του Ψυχρού Πολέμου θα επανεμφανιστεί με νέα μορφή.

Λύση, η πτώση του Πούτιν

Με βάση όσα γράφει ο Foreign Policy στην ανάλυσή του, τα μάλλον πολύ ενοχλητικά όσον αφορά την απεύθυνση της Δύσης και πρωτίστως των ΗΠΑ, ο Μάσιμο Νάβα, ο συντάκτης της Corriere della Sera που παρουσίασε το θέμα, καταλήγει σε μερικά συμπεράσματα και παράλληλα συγκεντρώνει ορισμένες προτάσεις που διακινούνται και αφορούν την αντίδραση των Δυτικών. Η Δύση, λέει, πρέπει να προσεγγίσει ανθρώπους στο περιβάλλον του Κρεμλίνου, «ολιγάρχες και ανώτερους αξιωματούχους που σκοπεύουν να αντιταχθούν στον Πούτιν». Επίσης, «να επανεκκινήσει τις σχέσεις με την Κίνα, ώστε το Πεκίνο να αποστασιοποιηθεί από τη Μόσχα».

Για το τέλος μένει η παραίνεση στις «ευρωπαϊκές χώρες», δηλαδή στους ευρωπαίους πολίτες: «Πρέπει να συνειδητοποιήσουν καλύτερα το γεγονός ότι ο πόλεμος στο κατώφλι τους συνεπάγεται θυσίες για όλους, ειδικά στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας. Διαφορετικά, θα συνεχίσουν έμμεσα να χρηματοδοτούν τον πόλεμο του Πούτιν».