Ακριβώς επειδή ο κορονοϊός είναι «καινούργιος», οι ειδικοί γνωρίζουν ελάχιστα γι’ αυτόν. Ωστόσο, δίνουν κάποιες συμβουλές, οι οποίες ενδέχεται να προστατεύουν από τη μετάδοση, όπως γράφουν οι New York Times. Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες παραμένουν επιφυλακτικοί και συμβουλεύουν ότι είναι καλύτερο να προσέχουμε περισσότερο και να είμαστε υπερβολικοί, παρά να εκτεθούμε σε έναν άγνωστο ιό.
Αν βρεθώ στον ίδιο χώρο με κάποιον ασθενή, θα αρρωστήσω κι εγώ;
Αν βρεθείτε απλώς στον ίδιο χώρο, όπως είναι ένα σούπερ μάρκετ, με κάποιον που έχει λοίμωξη Covid-19, υπάρχει το ενδεχόμενο να αρρωστήσετε, όμως υπό κάποιες βασικές συνθήκες.
Θα πρέπει αν βρεθείτε αρκετά κοντά του, να παραμείνετε σε αυτήν την απόσταση για κάποιο χρονικό διάστημα. Φυσικά, θα πρέπει να υπάρχουν σταγονίδια από φτέρνισμα του ασθενούς κοντά σας και, επιπλέον, αν τα αγγίξετε, να βάλετε το χέρι στα μάτια, τη μύτη ή το στόμα. Μόνο έτσι είναι πιθανή η μετάδοση. Φυσικά, η ηλικία και η κατάσταση της υγείας είναι επίσης σημαντικοί παράγοντες για την εύκολη ή δύσκολη μετάδοση του ιού.
Τι είναι τα σταγονίδια που περιέχουν ιό;
Πρόκειται για σωματικά υγρά στα οποία ο ιός υπάρχει ζωντανός και είναι ο τρόπος του να μεταδίδεται. «Ο ιός είναι ένα μικρόβιο που προσκολλάται σε ένα κύτταρο, το καταλαμβάνει και μέσω αυτού μεταφέρεται στον επόμενο ξενιστή. Αυτός είναι ο τρόπος ζωής του», εξηγεί ο καθηγητής Ιολογίας του Πανεπιστημίου Κορνέλ, Γκάρι Γουιτέκερ, στους New York Times.
Ετσι, ο ιός χρησιμοποιεί τη βλέννα και το σάλιο για τις μετακινήσεις και φυσικά τη μετάδοσή του από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Πόσο κοντά είναι αρκετά κοντά για να κολλήσω;
Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ υποδεικνύει την απόσταση των δύο μέτρων ως αρκετή για τη μετάδοση του κορονοϊού. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, από την πλευρά του, υποστηρίζει ότι και στο ένα μέτρο μπορεί να μεταδοθεί.
Πόσος χρόνος χρειάζεται να μείνουμε σε αυτήν την απόσταση;
Κανείς δεν γνωρίζει, η οδηγία που δίνουν οι λοιμωξιολόγοι είναι ότι όσο περισσότερο παραμένεις κοντά σε κάποιον που έχει κορονοϊό, τόσο αυξάνονται και οι πιθανότητες να κολλήσεις τη νόσο.
Υπάρχει κάποιο χαρακτηριστικό από όπου μπορώ να καταλάβω ότι κάποιος νοσεί από κορονοϊό;
Οχι, κανείς δεν μπορεί να ξεχωρίσει κάποιον ο οποίος έχει τη νόσο, ούτε ο πιο ειδικός γιατρός. Μάλιστα, οι περισσότεροι έχουν ήπια συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά του κρυολογήματος, δηλαδή ελάχιστο πυρετό, ίσως λίγο βήχα και μικρή καταρροή από τη μύτη.
Μπορεί ο ιός να παραμείνει στις χειρολαβές των μέσων μεταφοράς και στις οθόνες αφής;
Ναι. Σε έρευνα που έγινε σε βουδιστικό ναό στον Χονγκ Κονγκ βρέθηκε ότι ο ιός μπορεί να μείνει ζωντανός πάνω στα πόμολα, στις βρύσες και γενικά στις μεταλλικές επιφάνειες, αλλά και στα ρούχα και, φυσικά, να μεταδοθεί.
Το αν η επιφάνεια είναι βρώμικη ή καθαρή, δεν έχει καμία σημασία για τη μετάδοση του ιού. Αν κάποιος που έχει κορονοϊό φτερνιστεί πάνω σε ένα χερούλι πόρτας, για παράδειγμα, και κάποιος άλλος το πιάσει και ακολούθως βάλει του χέρι του στη μύτη, το στόμα ή το μάτι, τότε το πιθανότερο είναι να κολλήσει.
Οπως εξηγεί ο Γκάρι Γουιτέκερ, οι κορονοϊοί είναι εύκολο να εξολοθρεύτουν με τα πιο συνήθη μικροβιοκτόνα και καθαριστικά.
Το βασικό όμως για τη μετάδοση είναι να μη βάζουμε τα χέρια στα μάτια, το στόμα και τη μύτη χωρίς να τα έχουμε πλύνει και εφόσον έχουμε βρεθεί εκτός σπιτιού.
Εχει σημασία η μάρκα ή το είδος του σαπουνιού;
Οχι, απολύτως καμία.
Ο γείτονάς μου είναι άρρωστος, πρέπει να ανησυχώ;
Δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι ο ιός μπορεί να περάσει μέσα από τους τοίχους ή το γυαλί. Αυτό που προκαλεί ανησυχία στους ειδικούς είναι ο κεντρικός εξαερισμός και η κεντρική θέρμανση σε μεγάλα κτίρια.
Μπορώ να κολλήσω με το φιλί;
Εννοείται πως ναι. Το φιλί είναι ένα σίγουρος τρόπος μετάδοσης, αφού υπάρχει ανταλλαγή σωματικών υγρών που περιέχουν τον ιό. Ωστόσο, επιστημονικά οι κορονοϊοί δεν θεωρούνται σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Είναι ασφαλές να τρώω κάπου όπου υπάρχει ασθενής με κορονοϊο;
Αν κάποιος ασθενής μαγειρεύει, ή σερβίρει, ή εάν πρόκειται για μπουφέ που έχει αρκετό κόσμο, τότε είναι πιθανή η μετάδοση.
Ωστόσο, αν ζεστάνουμε καλά στο σπίτι ένα φαγητό που έχουμε πάρει απέξω, τότε ο ιός σκοτώνεται, που σημαίνει ότι δεν μεταδίδεται.
Αν αρρωστήσω, μπορεί ο σκύλος ή η γάτα μου να παραμείνει στο σπίτι ή κινδυνεύει;
Φυσικά, τα κατοικίδια δεν κολλάνε κορονοϊό από τους ανθρώπους, άρα δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να μείνουν ως συντροφιά σε άτομα που βρίσκονται σε κατ’ οίκον καραντίνα.