Ήταν μια από τις μεγαλύτερες μπαλαρίνες όλων των εποχών, λαμπερή και αέρινη, που αποθεώθηκε για τη μουσικότητά της, την αρμονική της κίνηση και την τέλεια τεχνική της. Πρόσφατα ανακαλύφθηκε και μια άγνωστη ταινία που δείχνει τη ντέιμ Μάργκοτ Φοντέιν να ενσταλάζει την χαρά του χορού σε μικρά παιδιά, προκαλώντας ενθουσιασμό σε ιστορικούς και λάτρεις του μπαλέτου.

Πλάνα της Φοντέιν με κοριτσάκια που κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο μπαλέτο βρέθηκαν στα αρχεία της Royal Academy of Dance (RAD) και προβάλλονται για πρώτη φορά δημόσια στο Μουσείο Victoria & Albert (V&A) στο Λονδίνο.

Στις αποθήκες της διάσημης Ακαδημίας Χορού βρέθηκαν ταινίες των 16 mm αποθηκευμένες σε κουτιά με την ετικέτα «Children Syllabus» με σκηνές που είχαν σκηνοθετηθεί και γυριστεί το 1972 από τον αδερφό της πρίμα μπαλαρίνα, φωτογράφο Φίλιξ Φοντέιν.

Η Ελενορ Φιτζπάτρικ, διαχειρίστρια αρχείων της RAD, χαρακτήρισε την ανακάλυψη «εξαιρετικά συναρπαστική», γράφει ο Guardian. «Αν και είμαστε πολύ τυχεροί που μπορούμε να δούμε online κινηματογραφημένες παραστάσεις της Φοντέιν, αυτή είναι μια πολύ σπάνια ματιά στο παρασκηνιακό έργο της, που βοηθάει τη RAD να εμπνεύσει τον κόσμο να χορεύει», δήλωσε.

Η συνάντηση της κορυφαίας χορεύτριας με τον Ρούντολφ Νουρέγιεφ οδήγησε σε μία από τις μεγαλύτερες συνεργασίες μπαλέτου στην ιστορία και οι κοινές εμφανίσεις τους παραμένουν αξέχαστες. Επιπλέον, όμως, το πάθος της Φοντέιν για τη RAD είχε ως αποτέλεσμα να γίνει η πρόεδρος με τη μεγαλύτερη θητεία στην Ακαδημία, από το 1954 μέχρι το θάνατό της το 1991.

Στην ταινία η Φοντέιν στην ουσία διδάσκει. Σχολιάζει παρακολουθώντας κορίτσια ηλικίας μεταξύ έξι και οκτώ ετών να μαθαίνουν και να εκτελούν μια σειρά ασκήσεων.

«Θα χορέψετε όλες ωραία σήμερα το απόγευμα, έτσι δεν είναι;», ρωτάει η Φοντέιν και όταν τα παιδιά αναφωνούν όλα μαζί «ναι!», προσθέτει: «Α, καλά, το ελπίζω».

Η Φοντέιν στρέφεται κατόπιν στον φακό και λέει: «Σε όλο τον κόσμο, παιδιά πηγαίνουν σε σχολές χορού, πολλά από αυτά με την ελπίδα ότι μια μέρα θα γίνουν μπαλαρίνες. Το “Children Syllabus” παρέχει στους εκπαιδευτικούς ένα πρόγραμμα σπουδών για αρχάριους».

Τα παιδιά παρουσιάζουν ασκήσεις στη μπάρα με τη συνοδεία πιάνου ενώ ακούγεται η φωνή της Φοντέιν που τα καθοδηγεί: «Το πόδι πρέπει να είναι σταθερά στραμμένο και το γόνατο ίσιο, οι σωστές κινήσεις του κεφαλιού μαθαίνονται από την αρχή», λέει.

Προσθέτει: «Μόλις μάθουν τις θέσεις του βραχίονα, τότε τις χρησιμοποιούν με μια απαλή κίνηση για χορό». Αλλού, λέει: «Τα σημαντικά σημεία είναι η έμφαση στη σωστή βασική τεχνική μπαλέτου και στην απόλαυση του χορού, και τα δύο αυτά υποστηρίζονται από όλη την υπόλοιπη διδακτέα ύλη».

Η Φιτζπάτρικ έψαξε τα κουτιά όταν ένα μέλος της RAD ρώτησε αν γνώριζαν ότι είχε γυριστεί μια τέτοια ταινία. Δήλωσε: «Ήταν φανταστικό να το βλέπεις, και να μην γνωρίζεις ότι υπήρχε εκεί εξ αρχής. Και είναι υπέροχο που μπορούμε να το διαθέσουμε στο κοινό. Είναι ένα διάσημο όνομα στον κόσμο του μπαλέτου και του χορού. Αλλά πρόκειται για κάτι ελαφρώς διαφορετικό από αυτό που περιμένει ο κόσμος από εκείνη. Οι περισσότεροι άνθρωποι την σκέφτονται στο ρόλο της ερμηνείας. [Η ταινία] τη δείχνει να ασχολείται πραγματικά με την καρδιά του έργου της ακαδημίας».

Πρόσθεσε ακόμη: «Δημιούργησε το πρόγραμμα σπουδών [Syllabus] το 1968 για να απλοποιήσει το προηγούμενο πρόγραμμα και να το κάνει λιγότερο τεχνικό, για να φέρει περισσότερη ελευθερία. Ήθελε να κάνει τα παιδιά να συγκεντρώνονται στη χαρά του χορού, αντί να μπλοκάρονται με τεχνικές λεπτομέρειες. Τα ενθαρρύνει, προσπαθεί να τα κάνει να το απολαμβάνουν και να μην φοβούνται την αποτυχία».

Η RAD είναι ένας από τους πιο επιδραστικούς οργανισμούς εκπαίδευσης χορού στον κόσμο. Η ταινία προοριζόταν να αποτελέσει εκπαιδευτικό εργαλείο για τους καθηγητές της RAD, αλλά, για οικονομικούς λόγους , δεν κυκλοφόρησε εκείνη την εποχή. Σήμερα, το πρόγραμμα σπουδών της RAD (Syllabus) διδάσκεται σε χιλιάδες νέους σε 92 χώρες, με περισσότερους από 250.000 σε όλο τον κόσμο να παίρνουν μέρος στις εξετάσεις μπαλέτου της RAD κάθε χρόνο, με αυτό το πρόγραμμα.

Η ταινία της Φοντέιν διαρκεί περίπου 20 λεπτά, και το V&A θα προβάλλει δωρεάν μια επεξεργασμένη εκδοχή της στο πλαίσιο της νέας της έκθεσης με τίτλο «On Point: Royal Academy of Dance at 100», η οποία εγκαινιάστηκε στις 2 Δεκεμβρίου, θα διαρκέσει έως τις 19 Σεπτεμβρίου 2021, και είναι αφιερωμένη στην ιστορία των 100 χρόνων της Βασιλικής Ακαδημίας Χορού.

Η ακαδημία διαθέτει μια από τις μεγαλύτερες συλλογές χορού της Ευρώπης και είναι η πρώτη φορά που δίνεται στο κοινό τόσο μεγάλη πρόσβαση στα αρχεία της. Η έκθεση αφηγείται το πώς η RAD διαμόρφωσε το μέλλον της εκπαίδευσης χορού και τους συνεχείς δεσμούς της με τον επαγγελματικό κόσμο.

Η Τζέιν Πρίτσαρντ, επιμελήτρια χορού του V&A, δήλωσε για την ταινία της Φοντέιν που ανακαλύφθηκε πρόσφατα: «Δίνει μεγαλύτερη αίσθηση του βάθους της. Στην έκθεση έχουμε επίσης πλάνα από τον δικό της χορό, ώστε οι άνθρωποι να θυμηθούν τις υπέροχες παραστάσεις της. Λέει ότι έκανε πολύ περισσότερα αυτή η γυναίκα. Αυτή είναι η RAD».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News