Με τους άνδρες να ξεπερνούν αριθμητικά τις γυναίκες κατά τριάντα εκατομμύρια, η δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα στον κόσμο διαθέτει πληθώρα ελεύθερων ανδρών, οι οποίοι όμως φαίνεται πως έχουν περιορισμένες να βρουν ραντεβού –πόσο μάλλον σύζυγο!
Τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα στις χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις της Κίνας, όπως εξηγούν στο BBC κινέζοι σύμβουλοι γνωριμιών με χιλιάδες πελάτες. Αυτό το κοινωνικό φαινόμενο εξερευνά το ντοκιμαντέρ της Βάιολετ Φενγκ με τίτλο «The Dating Game» (Το Παιχνίδι των Ραντεβού), το οποίο ακολουθεί τρεις εργένηδες στη διάρκεια μιας εβδομαδιαίας «κατασκήνωσης γνωριμιών».
Ολοι τους προέρχονται από φτωχά, αγροτικά περιβάλλοντα και ανήκουν στη γενιά που μεγάλωσε μετά τη δεκαετία του 1990 στην Κίνα, όταν πολλοί γονείς άφηναν τα αρσενικά νήπια τους με άλλα μέλη της οικογένειάς τους, για να εργαστούν στις πόλεις. Τα μέλη αυτής της γενιάς είναι πλέον ενήλικες και πηγαίνουν στα αστικά κέντρα επιχειρώντας να… αποκατασταθούν ώστε να ενισχύσουν το κοινωνικό τους κύρος.
Η Φενγκ, η οποία ζει στις ΗΠΑ, επιθυμεί να αναδείξει με την ταινία της πώς είναι η ζωή για τις νεότερες γενιές στην πατρίδα της. «Σε μια εποχή που η διαίρεση μεταξύ των φύλων είναι τόσο ακραία, ιδιαίτερα στην Κίνα, το θέμα είναι πώς μπορούμε να γεφυρώσουμε ένα χάσμα και να δημιουργήσουμε διάλογο», αναφέρει η ίδια στο BBC.
Οι τρεις εργένηδες του ντοκιμαντέρ, ο 24χρονος Λι, ο 27χρονος Γου και ο 36χρονος Ζου, αντιμετωπίζουν τις συνέπειες της «πολιτικής του ενός παιδιού» στην Κίνα. Η νομοθεσία, η οποία θεσπίστηκε από την κυβέρνηση το 1980, όταν ο πληθυσμός της χώρας πλησίαζε το ένα δισεκατομμύριο, εισήχθη εν μέσω φόβων ότι η ύπαρξη πάρα πολλών Κινέζων θα επηρέαζε την οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Ωστόσο, η παραδοσιακή προτίμηση των Κινέζων για άρρενες διαδόχους οδήγησε μεγάλο αριθμό κοριτσιών στην εγκατάλειψη, ή την εισαγωγή σε ορφανοτροφεία, καθώς και σε αμβλώσεις με βάση το φύλο, ή ακόμα και σε βρεφοκτονίες κοριτσιών. Το αποτέλεσμα είναι η σημερινή τεράστια ανισορροπία μεταξύ των φύλων.
Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας ανησυχεί πλέον τόσο πολύ για την κατακόρυφη πτώση του ποσοστού γεννήσεων και τη γήρανση του πληθυσμού, που τερμάτισε την «πολιτική του ενός παιδιού» το 2016 και πλέον διοργανώνει τακτικές εκδηλώσεις προξενιού, όπως οι «κατασκηνώσεις γνωριμιών».
Οι τρεις πρωταγωνιστές του ντοκιμαντέρ αναζητούν από τον σύμβουλο γνωριμιών τους, Χάο, να τους βοηθήσει τουλάχιστον να βρουν κοπέλα. Ο ίδιος αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για τους τρεις νεαρούς, καθώς έχει βρει σύζυγο για τον εαυτό του – την Γουέν, η οποία είναι επίσης σύμβουλος γνωριμιών. Τον αφήνουν να σχεδιάσει τα ρούχα και τα κουρέματα τους, την ώρα που τους μεταφέρει τις αμφισβητήσιμες «τεχνικές» του για την προσέλκυση γυναικών.
Αλλά ενώ όλοι βγάζουν τον καλύτερο εαυτό τους, δεν πάνε όλα σύμφωνα με το σχέδιο. Ο Χάο επικεντρώνεται στη διαδικτυακή εικόνα του άνδρα, που μοιάζει ψεύτικη. Η Φενγκ επισημαίνει ότι αυτό είναι ένα διεθνές πρόβλημα – η απόσταση ανάμεσα στη δημόσια εικόνα των ανδρών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε πλήρη αντίθεση με την πραγματική εικόνα τους.
Οι νεαροί άνδρες του Χάο επιχειρούν να προσεγγίσουν πιθανές συντρόφους σε ένα πολυσύχναστο νυχτερινό εμπορικό κέντρο στο Τσοντσίν, μια από τις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου. Είναι σχεδόν οδυνηρό να τους παρακολουθεί κανείς να ζητούν από γυναίκες να συνδεθούν μαζί τους μέσω της εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων WeChat. Αλλά η αποστολή τους διδάσκει να εμβαθύνουν στην εσωτερική τους αυτοπεποίθηση – αόρατη μέχρι τότε.
Κοινωνιολόγοι από τη Σιγκαπούρη τονίζουν στο BBC ότι η πίεση για γάμο επηρεάζει βαθιά τους ελεύθερους άνδρες στην Κίνα, καθώς ο γάμος και το κοινωνικό στάτους που προσφέρει εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τις πρωτοβουλίες τους. Ως εκ τούτου, πιθανή αποτυχία προσέλκυσης συντρόφου συνιστά κοινωνικό στίγμα, γεγονός που οδηγεί σε μεγάλες πιέσεις και ψυχικές εντάσεις.
Ο Ζου εκφράζει την απελπισία του για το κόστος των ραντεβού, που περιλαμβάνει πληρωμή του προξενητή, δείπνο και καινούργια ρούχα. Με μισθό 520 ευρώ το μήνα, κάθε ραντεβού του κοστίζει περίπου 260 ευρώ. Η Φενγκ επισημαίνει ότι πολλοί από τους πλεονάζοντες εργένηδες χαρακτηρίζονται ως αποτυχημένοι λόγω της άθλιας οικονομικής τους κατάστασης – και ένας γάμος ισοδυναμεί στο μυαλό τους με ένδειξη επιτυχίας.
Σύμφωνα με το BBC, ένας τρόπος ώστε οι Κινέζοι να υπερβούν το κοινωνικό κατεστημένο είναι να καταταγούν στον στρατό – και η ταινία παρουσιάζει μια μεγάλη εκστρατεία στρατολόγησης που λαμβάνει χώρα. Βέβαια, το ντοκιμαντέρ δεν καταπιάνεται με τη μοίρα των ομοφυλόφιλων στην Κίνα, η κοινωνία της οποίας, σύμφωνα με την Φενγκ, δεν είναι ιδιαίτερα ανεκτική προς αυτούς.
Μια άλλη παράμετρος στην οποία εστιάζει η ταινία είναι ο ρόλος της τεχνολογίας στις σχέσεις, καθώς πάνω από 10 εκατομμύρια γυναίκες στην Κίνα είναι ενεργές σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες γνωριμιών με εικονικούς άνδρες. Μια από αυτές λέει ότι τα ραντεβού στην πραγματική ζωή «κοστίζουν χρόνο, χρήμα, συναισθηματική ενέργεια – και είναι εξαντλητικά». Η Φενγκ λέει στο BBC ότι οι γυναίκες με εικονικούς φίλους νιώθουν ότι οι Κινέζοι δεν διαθέτουν συναισθηματική σταθερότητα.
Η ταινία της ερευνά το υπόβαθρο των ανδρών, και τις συχνά διαταραγμένες σχέσεις τους με τους γονείς και τις οικογένειές τους. Η σκηνοθέτις ισχυρίζεται ότι γύρισε το «The Dating Game» για να προκαλέσει τις ίδιες της τις προκαταλήψεις γύρω από τους άνδρες, μετά το υποψήφιο για βραβείο Εμμυ ντοκιμαντέρ της, «Hidden Letters» (Κρυμμένα Γράμματα) του 2022, που επικεντρωνόταν στη συναισθηματική ζωή των γυναικών της Κίνας.