Σχεδόν έναν αιώνα μετά την πρώτη νομοθεσία για το πλαίσιο λειτουργίας των μηχανικών, πλήθος προεδρικών διαταγμάτων, νόμων, υπουργικών αποφάσεων και εγκυκλίων έχει δημιουργήσει ένα δαιδαλώδες πλαίσιο για τα επαγγελματικά δικαιώματα κάθε ειδικότητας, συχνά σε πλήρη αντίθεση με τις σύγχρονες απαιτήσεις της εκπαίδευσης, της επιστήμης και της κοινής λογικής!

Οι δεκατρείς «επίσημες» ειδικότητες μηχανικών που μπορούν να ενταχθούν στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) διαγκωνίζονται επί δεκαετίες για το ποιος θα μπορεί να κάνει ποια μελέτη, ποιος μπορεί να υπογράφει μια άδεια λειτουργίας εργοστασίου, βιολογικού καθαρισμού ή κάποιας άλλης εγκατάστασης. Δυο-τρεις ειδικότητες εμφανίζονται σαν «παντογνώστες», μπορούν να υπογράφουν τα πάντα: από μια «αεροδιαστημική» μελέτη μέχρι τη μελέτη για αγωγό αποχέτευσης. Κάποιες άλλες, που οι εκπρόσωποί τους θεωρούν πως αδικούνται, δεν έχουν καν δικαίωμα να υπογράψουν για μελέτες ή έργα για τα οποία σπούδασαν.

Την προσεχή Παρασκευή 10 Μαΐου η μάχη θα κορυφώνονταν καθώς εκείνη την ημέρα είχε προγραμματιστεί η συζήτηση, στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), δεκατεσσάρων αιτήσεων ακύρωσης του πρόσφατου Προεδρικού Διατάγματος (Π.Δ.) 99 / 2018. Ομως, η συζήτηση αναβλήθηκε για τις 4 Οκτωβρίου καθώς η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών «δεν πρόλαβε» να καταθέσει τις απόψεις της. Ποιο είναι το Π.Δ. 99/2018; Πρόκειται για το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο η κυβέρνηση επιχείρησε να ρυθμίσει τα επαγγελματικά δικαιώματα των μηχανικών κατόπιν απαίτησης των δανειστών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να συμβαδίζουν με τις κοινοτικές οδηγίες και την… πραγματικότητα των ημερών. Στις 24 σελίδες του καταγράφονται με εξαντλητική λεπτομέρεια τα επαγγελματικά δικαιώματα κάθε μίας από τις 13 ειδικότητες μηχανικών του ΤΕΕ.

Οσοι έχουν προσφύγει υποστηρίζουν πως τόσο ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης όσο και ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός πίεσαν ώστε να μην αλλάξει σχεδόν τίποτα από όσα ισχύουν επί έναν αιώνα για τα επαγγελματικά δικαιώματα και ωφελούν συγκεκριμένες ειδικότητες μηχανικών σε βάρος κάποιων άλλων. Θεωρούν πως με το πρόσφατο Προεδρικό Διάταγμα, με το οποίο υποτίθεται πως επιχειρήθηκε σύνδεση του γνωστικού αντικειμένου, δηλαδή των σπουδών μιας ειδικότητας μηχανικού, με τα επαγγελματικά δικαιώματα, η κατάσταση έγινε ακόμα χειρότερη.

Οι περισσότερες από τις προσφυγές ζητούν αλλαγές σε σημεία του Προεδρικού Διατάγματος που θεωρούν πως τους αφαιρούν επαγγελματική ύλη προς όφελος άλλων ειδικοτήτων μηχανικών. Εχουν προσφύγει οι σύλλογοι των περισσότερων ειδικοτήτων (αρχιτέκτονες, τοπογράφοι, ναυπηγοί, κ.ο.κ.), οι εκπρόσωποι των πτυχιούχων από σχολές των Τεχνολογικών Ιδρυμάτων (ΤΕΙ), κ.ά. Μεταξύ των προσφυγών περιλαμβάνεται και μία με την οποία επιχειρείται η ακύρωση ολόκληρου του Προεδρικού Διατάγματος, από τον Πανελλήνιο Σύλλογο Χημικών Μηχανικών (ΠΣΧΜ).

Με βάση το σημερινό μοντέλο κατανομής των επαγγελματικών δικαιωμάτων, αν π.χ. ένας τοπογράφος μηχανικός έχει εργαστεί επί 30 χρόνια σε μια βιομηχανία, δεν έχει τη δυνατότητα να υπογράψει μια μελέτη για ένα αντίστοιχο εργοστάσιο ή μια άδεια λειτουργίας εργοστασίου! Δεν λαμβάνεται καθόλου υπόψη η επαγγελματική πείρα ή οι επιστημονικές περγαμηνές ενός μηχανικού σε τομέα πέραν του πτυχίου του! Το μόνο που μετράει για να μπει η υπογραφή του από μια μελέτη ή ένα έργο είναι το αν περιλαμβάνεται στους μακρείς καταλόγους του Προεδρικού Διατάγματος 99 του 2018.

Αντισεισμικός… ναυπηγός 

Για αυτόν τον λόγο καταγράφονται και ευτράπελα, αρκετά από τα οποία περιγράφονται στις αιτήσεις ακύρωσης που θα κληθεί να εξετάσει το ΣτΕ. Ας πάρουμε το παράδειγμα του ναυπηγού μηχανικού. Θα περίμενε κανείς πως τα επαγγελματικά δικαιώματα που του παρέχει το Π.Δ. 99 θα συνδέονται με τη ναυπήγηση πλοίων και τη ναυτιλία γενικότερα. Και όμως, αυτές οι δραστηριότητες απουσιάζουν! Αντίθετα, διαβάζουμε πως «ο ναυπηγός μηχανικός έχει τα εξής επαγγελματικά δικαιώματα: α. Εκπόνηση μελετών Παθητικής Πυροπροστασίας Κτηριακών Εργων. β. Κατόψεις (δισδιάστατες) και τομές υφιστάμενων κτηρίων για ηλεκτρολογικές και μηχανολογικές αδειοδοτήσεις εκτός αδειών δόμησης κάθε είδους, εκτός μνημείων, διατηρητέων κτηρίων, παραδοσιακών οικισμών και συνόλων. γ. Εκπόνηση μελετών της δομής και της χωρικής οργάνωσης δικτύων κοινής ωφέλειας. δ. Εκπόνηση μελετών αντισεισμικής θωράκισης δικτύων, εγκαταστάσεων και συσκευών για τις οποίες είναι υπεύθυνοι. ε. Εκπόνηση μελετών χωροθέτησης κτηρίων, εγκαταστάσεων, δραστηριοτήτων, επιχειρήσεων, ειδικών χρήσεων και οργανωμένων υποδοχέων ως προς τα δίκτυα κοινής ωφέλειας» κ.ο.κ.

Οσο και να ψάξετε δεν θα βρείτε και πολλές δραστηριότητες που να συνδέονται με τα πλοία και τη θάλασσα! Θα μάθετε, όμως, πως οι ναυπηγοί μηχανικοί μπορούν να εκπονούν «αεροδιαστημικές» και «αεροναυπηγικές» μελέτες.

Ενα άλλο παράδειγμα, που κατά τους προσφεύγοντες δείχνει πως τα επαγγελματικά δικαιώματα των μηχανικών έχουν μοιραστεί με καθαρά συντεχνιακό τρόπο, προς όφελος συγκεκριμένων ειδικοτήτων (στο στόχαστρο βρίσκονται οι πολιτικοί μηχανικοί, οι αρχιτέκτονες και οι ηλεκτρολόγοι / μηχανολόγοι) είναι το εξής: Από το Π.Δ. 99 μαθαίνουμε πως ο αγρονόμος – τοπογράφος μηχανικός έχει το επαγγελματικό δικαίωμα να συμμετέχει στην «εκπόνηση στατικών μελετών σε απλές οικοδομικές εργασίες και νέα κτηριακά έργα ύψους μέχρι δύο ορόφων». Κάποιοι αναρωτιούνται γιατί να μην έχει τη δυνατότητα εκπόνησης στατικών μελετών για τριώροφα κτίρια; Είναι τόσο περιορισμένο το γνωστικό του αντικείμενο που μπορεί να κάνει στατικές μελέτες για διώροφα κτίρια αλλά δεν μπορεί για τριώροφα;

Τα γλαφυρά παραδείγματα δεν έχουν τελειωμό. Ωστόσο το Συμβούλιο της Επικρατείας θα κρίνει τις επόμενες ημέρες αν θα διαιωνιστεί το καθεστώς ενός αιώνα στη «μάχη της σφραγίδας». Ή αν το Π.Δ. 99 «συρρικνώνει το δικαίωμα των μηχανικών να δραστηριοποιούνται ασκώντας το επάγγελμά τους σε όλους τους τομείς της μηχανικής στους οποίους θα μπορούσαν να δραστηριοποιηθούν βάσει του γνωστικού τους αντικειμένου σε συνάρτηση με την επαγγελματική τους εμπειρία».

Οι 13 ειδικότητες

Σύμφωνα με τον νόμο 4339 του 2016, ο οποίος έπειτα από 90(!) χρόνια άλλαξε το Προεδρικό Διάταγμα της 14ης Δεκεμβρίου 1926 (φέρει την υπογραφή του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη) για τη λειτουργία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, «τα μέλη του ΤΕΕ εντάσσονται στις ακόλουθες ειδικότητες: α) πολιτικών μηχανικών, β) αρχιτεκτόνων μηχανικών, γ) μηχανολόγων μηχανικών, δ) ηλεκτρολόγων μηχανικών, ε) αγρονόμων-τοπογράφων μηχανικών, στ) χημικών μηχανικών, ζ) μηχανικών μεταλλείων – μεταλλουργών, η) ναυπηγών μηχανικών, θ) ηλεκτρονικών μηχανικών, ι) μηχανικών χωροταξίας, πολεοδομίας και ανάπτυξης, ια) μηχανικών περιβάλλοντος, ιβ) μηχανικών ορυκτών πόρων, ιγ) μηχανικών παραγωγής και διοίκησης».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News