Το total look «μη μ’ αγγίζετε» της Κιμ Καρντάσιαν
Από μελέτη του British Medical Journal, μάθαμε, ακόμη, ότι η μάσκα προσφέρει καλύτερη προστασία σε σχέση με τις αποστάσεις και τα μέτρα υγιεινής, ενώ όπως κατέληξαν ερευνητές του Ινστιτούτου Δυναμικής Μαξ Πλανκ της Γερμανίας, οι μάσκες αυξημένης προστασίας FFP2 ή KN95, ιδίως αν εφαρμόζουν καλά στο πρόσωπο, ώστε να μην αφήνουν τον αέρα να μπαίνει και να βγαίνει από τις άκρες τους, μπορούν να μειώσουν δραστικά και κάτω από 1% τον κίνδυνο μόλυνσης από κορονοϊό. Ολα αυτά είναι πολύ καλά, αλλά –όπως λένε όσοι έχουν αρρωστήσει και βαρεθεί τις μάσκες– ουσιαστικά λίγοι φορούν καλά τοποθετημένη τη μάσκα τους ενώ μάλλον λιγότεροι φορούν υψηλής ποιότητας «φίλτρα προσώπου» (FFP2).
Σε κάθε περίπτωση, έχουμε συνειδητοποιήσει ότι η Covid μεταδίδεται κυρίως από μικροσκοπικά σωματίδια που αιωρούνται στον αέρα, και οι υφασμάτινες μάσκες ή οι χειρουργικές που εφαρμόζουν χαλαρά, δεν μειώνουν τον κίνδυνο μετάδοσης όσο θα έπρεπε.
Ωστόσο, η χρήση μιας μάσκας όχι απαραίτητα υψηλής προστασίας θα διατηρηθεί, και ο λόγος είναι ότι «στέλνει ένα μήνυμα σε άλλους», σύμφωνα με την Τρις Γκρίνχαλ, καθηγήτρια Υπηρεσιών Υγείας Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης: για κάποιους, είναι ένα μήνυμα καθησυχασμού, μια στοχαστική, αν και μάταιη χειρονομία, για παράδειγμα κάποιου ο οποίος, αφού έχει δειπνήσει χωρίς μάσκα σε ένα γεμάτο εστιατόριο, στη συνέχεια φοράει τη μάσκα του για να πάει… στην τουαλέτα, γράφει στην Telegraph ο Χάρι ντε Κετβίλ.
Yπάρχουν, όμως, και άλλα πολλά κοινωνικά μηνύματα που στέλνει η χρήση μάσκας, υποστηρίζει η Φιόνα Γούλαρντ, καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Σάουθαμπτον: «Υπάρχει η σηματοδότηση της αρετής, κάνεις το σωστό και το βροντοφωνάζεις», λέει. Ακόμη, η χρήση μάσκας προσφέρει την αίσθηση του ανήκειν, ωστόσο «μερικοί άνθρωποι αντιτίθενται στη χρήση μάσκας, αλλά είναι ευτυχείς όταν υποχρεώνονται να φορέσουν μπλέιζερ και γραβάτα σε ένα κλαμπ», σημειώνει η βρετανή καθηγήτρια. Στις πολωμένες ΗΠΑ, εξάλλου, οι μάσκες έχουν γίνει σήμα κομματικής ένταξης, όπως και το κόκκινο καπελάκι της άλλης πλευράς με το προεκλογικό σύνθημα του Τραμπ «Κάνε την Αμερική Μεγάλη Ξανά».
Οι μάσκες θα προστεθούν τελικά στη λίστα των αντικειμένων –από καπέλα μέχρι μακριά φορέματα– τα οποία στο παρελθόν υπήρξαν βασικά σύμβολα κοινωνικής θέσης και ηθών, πράγμα το οποίο, λέει η Γούλαρντ, εξηγεί γιατί «έχουμε επαναστατήσει προ πολλού ενάντια στο να μας αναγκάζουν να φοράμε ορισμένα είδη ένδυσης».
Τελικά, λέει, η μοίρα της θα στηριχθεί στη μεταβαλλόμενη ισορροπία ανάμεσα στους κινδύνους και τα βάρη που περικλείει η μάσκα. Εάν ο κίνδυνος της Covid πέσει κατακόρυφα, το βάρος από τη χρήση μάσκας, έστω και μικρό, αρχίζει να υπερτερεί. «Ο,τι κάνουμε ενέχει κάποιο κίνδυνο για τους άλλους ανθρώπους», επισημαίνει η Φιόνα Γούλαρντ. Για παράδειγμα, εξακολουθούμε να οδηγούμε –παρά το γεγονός ότι μπορεί να προκαλέσουμε ένα τροχαίο ατύχημα με συνέπεια τον τραυματισμό ή ακόμη και τον θάνατο κάποιου άλλου- επειδή το κόστος του να μην το κάνουμε είναι τεράστιο. Αλλά η ισορροπία μπορεί να αλλάξει, όπως έγινε με το κάπνισμα: «Τελικά, αποφασίσαμε ότι η ελευθερία να βγαίνεις έξω και να απολαμβάνεις το γεύμα σου χωρίς παθητικό κάπνισμα ήταν μεγαλύτερη από την ελευθερία της απόλαυσης ενός τσιγάρου μετά το γεύμα».
Μπορεί, λοιπόν, αυτή τη στιγμή να βρίσκεται σε εξέλιξη ένας θεμελιώδης μετασχηματισμός χάρη στον οποίο τον επόμενο χειμώνα, ακόμη και ο πιο φανατικοί πολέμιοι της μάσκας μπορεί να σταματάνε -από μόνοι τους- πριν μπουν με γυμνό πρόσωπο σε ένα κατάμεστο θέατρο ή σε ένα βαγόνι του μετρό, αν βήχουν ή έχουν κρυολόγημα. Οπως στην Ασία έτσι και στη Δύση.
Βεβαίως δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός ότι «υπάρχει πραγματικό κόστος από τη χρήση μάσκας», λέει η Φιόνα Γούλαρντ. «Κατ’ αρχάς δεν σε αφήνει να δεις τα πρόσωπα των ανθρώπων». Και αυτή η απουσία της περίπλοκης, διακριτικής, χωρίς λόγια, ανθρώπινης επικοινωνίας μέσω της έκφρασης, σε μια εποχή όπου μεγάλο μέρος της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης έχει ήδη μεταφερθεί από πρόσωπο με πρόσωπο πίσω από τις οθόνες, προκαλεί μεγάλη ανησυχία, ειδικά όσον αφορά τον αντίκτυπό της στους νέους. Προς το παρόν οι επιπτώσεις της παραμένουν άγνωστες.
Στη Βρετανία, μια πρόσφατη ανάλυση του Υπουργείου Παιδείας παραδέχεται ότι τα οφέλη από τη χρήση μάσκας «δεν είναι πειστικά». Υπάρχουν κάποιοι, όπως η διάσημη συγγραφέας παιδικών βιβλίων Τζούλια Ντόναλντσον, η οποία αποκαλεί τις μάσκες στα σχολεία «εξωγήινες, ακόμη και δυστοπικές». Η Ντόναλντσον φοβάται την ύπουλη διάδοση της κουλτούρας της μάσκας: «Θα μπορούσε να επαναληφθεί», λέει, και «να γίνει κάτι που θα θεωρείται φυσιολογικό κάθε φορά που υπάρχει μόλυνση, ενώ στην πραγματικότητα δεν πρέπει να θεωρείται φυσιολογικό».
Σκέφτεστε κάτι άλλο μήπως;