Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι «αρπακτικό, ένα τέρας στις πόρτες μας» που «χρειάζεται να συνεχίσει να τρώει για την επιβίωσή του», προειδοποίησε τη Δευτέρα ο Εμανουέλ Μακρόν σε συνέντευξή του στον γαλλικό ειδησεογραφικό τηλεοπτικό σταθμό La Chaîne Info, ζητώντας από τους Ευρωπαίους να μην είναι αφελείς μπροστά σε μια Ρωσία που θα είναι «διαρκώς μια αποσταθεροποιητική δύναμη».
Σε άλλη συνέντευξή του, στο δίκτυο NBC News, ο γάλλος πρόεδρος δεν έκρυψε την απαισιοδοξία του για τη δυνατότητα επίτευξης μια ειρηνευτικής συμφωνίας που θα τερμάτιζε τον πόλεμο στην Ουκρανία. «Οταν κοιτάζω την κατάσταση και τα γεγονότα, δεν βλέπω τον πρόεδρο Πούτιν να θέλει την ειρήνη τώρα, αλλά ίσως και να είμαι υπερβολικά απαισιόδοξος», είπε. Φαίνεται, όμως, πως την απαισιοδοξία του συμμερίζονται οι περισσότεροι από τους ευρωπαίους ομολόγους του, χωρίς ωστόσο αυτό να είναι απαραίτητα αρνητικό, δεδομένων των συνθηκών.
«Οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν πιστεύουν ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ειλικρινής για μια ειρηνευτική συμφωνία», σχολιάζει το Politico. «Επομένως η στρατηγική τους είναι να πηγαίνουν με τα νερά του Τραμπ και να τον επαινούν, έως ότου καταλήξει, τελικά, στο ίδιο συμπέρασμα και συνειδητοποιήσει ότι θα πρέπει να σκληρύνει τη στάση του απέναντι στο Κρεμλίνο».
Η ευρωπαϊκή πλευρά κάνει λόγο για προσέγγιση «win-win»: οι Ευρωπαίοι θα χαρούν να διαψευστούν αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ καταφέρει να διαπραγματευτεί τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία με ουσιαστικές εγγυήσεις ασφαλείας, αλλά ο πρωταρχικός τους στόχος –σύμφωνα, πάντα, με το ρεπορτάζ του Politico– είναι να «ξεσκεπάσουν» την μπλόφα του επικεφαλής του Κρεμλίνου, ασκώντας στη συνέχεια πιέσεις στον Τραμπ για βαρύτερες κυρώσεις.
Σύμφωνα με τον Μακρόν (ο οποίος προσπάθησε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον ευρωπαίο ηγέτη να αποτρέψει το ξέσπασμα του πολέμου, προσεγγίζοντας τον Πούτιν δια της διπλωματικής οδού) πραγματικός στόχος του ρώσου προέδρου είναι «η συνθηκολόγηση της Ουκρανίας». Το οποίο είναι αλήθεια, αν ληφθεί υπόψη πως το Κρεμλίνο όχι μόνο εμφανίζεται απρόθυμο να προβεί σε οποιαδήποτε παραχώρηση, αλλά απαιτεί περισσότερα εδάφη από το Κίεβο, συμπεριλαμβανομένων βασικών ουκρανικών αμυντικών γραμμών, που θα του επέτρεπαν να εισέβαλε βαθύτερα στη χώρα στο μέλλον. Απορρίπτει επίσης κατηγορηματικά την παρουσία δυνάμεων του ΝΑΤΟ στο πλαίσιο των εγγυήσεων για την ασφάλεια της Ουκρανίας μετά τον τερματισμό του πολέμου, ενώ για το Κίεβο αυτό αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση.
Σύμφωνα με πέντε ευρωπαίους διπλωμάτες που μίλησαν στο Politico (διατηρώντας την ανωνυμία τους ώστε να αποκαλύψουν όλα όσα συζητήθηκαν ιδιαιτέρως μετά τη σύνοδο της Δευτέρας στον Λευκό Οίκο), οι περισσότεροι από τους προέδρους, τους πρωθυπουργούς και τους διπλωμάτες των ευρωπαϊκών κρατών συμφωνούν με τον Εμανουέλ Μακρόν.
Παρά τις σοβαρές επιφυλάξεις τους ως προς το ενδεχόμενο να θέλει πράγματι το Κρεμλίνο να διαπραγματευτεί καλή τη πίστει, αισιοδοξούν πως ο Λευκός Οίκος θα «τιμωρήσει» τη Μόσχα εάν αποδειχθεί ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ειρήνη είναι ο Πούτιν. «Είναι σαφές ότι εάν ο Πούτιν αποδείξει ότι δεν θέλει να τερματίσει τον πόλεμο, αυτό θα αναγκάσει τον Τραμπ να δράσει, και αυτό θα ενισχύσει τα επιχειρήματα για κυρώσεις», δήλωσε ένας εκ των διπλωματών που μίλησαν στο Politico.
Οι Ευρωπαίοι θεωρούν την πίεση των αμερικανικών κυρώσεων εξαιρετικής σημασίας, με πολλούς να επισημαίνουν ότι ο Πούτιν αποδέχτηκε τελικά να συναντηθεί με τον Τραμπ (στην Αλάσκα) μόνο αφού η Ουάσινγκτον επέβαλε υψηλούς δασμούς κατά της Ινδίας για αγορά πετρελαίου από τη Ρωσία. Εάν δεν ευοδωθούν (όπως πιστεύουν οι περισσότεροι Ευρωπαίοι) οι τρέχουσες διαπραγματεύσεις, το επόμενο δραματικό βήμα θα μπορούσε να ήταν η επιβολή παρόμοιων κυρώσεων στην Κίνα.
Ενας δεύτερος διπλωμάτης επιβεβαίωσε ότι οι Ευρωπαίοι είναι πρόθυμοι να υποστηρίξουν την αμερικανική πρωτοβουλία, όχι επειδή πιστεύουν ότι θα φέρει κάποιο αποτέλεσμα, αλλά «επειδή θα δοκιμαστούν οι προθέσεις της Ρωσίας». Και ένας τρίτος δήλωσε ότι τα σχέδια για τις εγγυήσεις ασφαλείας θα επιτρέψουν στην Ουκρανία «να διαπραγματεύεται από θέση ισχύος», ενώ οι κυρώσεις θα διασφαλίσουν ότι «θα ασκούμε επιρροή στον Πούτιν».
Οι ευρωπαίοι ηγέτες εξακολουθούν να κολακεύουν και να ευχαριστούν τον Τραμπ για τις πρωτοβουλίες των τελευταίων ημερών, ενώ αισθάνθηκαν όντως κάποια ανακούφιση μετά τις διαβεβαιώσεις περί ουσιαστικής συμμετοχής των ΗΠΑ στις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Ομως στο παρασκήνιο επικεντρώνονται περισσότερο στην άσκηση πίεσης για νέες βαριές κυρώσεις, αν και όταν αποδειχτεί ότι στην πραγματικότητα η Μόσχα δεν σκοπεύει να τερματίσει την εισβολή της. «Ολοι κάνουν τις απαραίτητες κινήσεις», δήλωσε ένας τέταρτος διπλωμάτης της ΕΕ. «Αλλά δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο τελικός στόχος του Πούτιν. Τι θα παρακινήσει τον Πούτιν να προβεί σε παραχωρήσεις; Δεν ξέρω».
Η συγκρατημένη αισιοδοξία των Ευρωπαίων –όχι για τον τερματισμό του πολέμου, αλλά για τη δραστική σκλήρυνση της στάσης των ΗΠΑ– τροφοδοτείται και από το γεγονός ότι, μόλις λίγες ημέρες μετά τη σύνοδο στην Αλάσκα, ακόμη και ο ίδιος ο Τραμπ αναγνωρίζει δημοσίως πως ο Πούτιν μπορεί να μη διαπραγματεύεται καλόπιστα. «Θα μάθουμε για τον πρόεδρο Πούτιν τις επόμενες δύο εβδομάδες… Είναι πιθανό να μη θέλει να συνάψει συμφωνία», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ στο Fox News. «Ευελπιστώ ότι ο πρόεδρος Πούτιν θα είναι καλός. Αν δεν είναι, η κατάσταση θα δυσκολέψει».