Το πρόσωπο μιας καλλονής στα 57 της
Εν τω μεταξύ, όπως γράφει ο Μπράντον Αμπροσίνο στο BBC, ακαδημαϊκοί και ακτιβιστές μας καλούν να οραματιστούμε θαυμαστούς καινούργιους κόσμους του σεξ, εντελώς αποκομμένους από την αναπαραγωγή. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόταση της ταινίας «Λίο Γκράντε» έχει αναγνωριστεί ευρέως ως ενδυνάμωση. Το σεξ και η γονιμότητα δεν συνδέονται με κανέναν τρόπο. Οι εμμηνοπαυσιακές γυναίκες μπορούν επίσης να θέλουν, να χρειάζονται και να απολαμβάνουν το σεξ. (Αρκεί, να βρεθεί ο κατάλληλος άνδρας, πράγμα καθόλου εύκολο, το ξέρετε άλλωστε, για να μην αρχίσω τώρα να σας το αναλύω με αριθμούς και ποσοστά). Και στην πραγματικότητα, είναι κάθε άλλο παρά αόρατες.
Η επιθυμία να αντισταθούμε στους περιορισμούς της βιολογίας κρύβεται πίσω από ένα άλλο θέμα, με ηλικιωμένους οι οποίοι εμπλέκονται σε δραστηριότητες στερεοτυπικά νεανικές και «σέξι». Ο Guardian, για παράδειγμα, παρουσίασε πρόσφατα τις τσιρλίντερ γιαγιάδες Sun City Poms στην Αριζόνα, ενώ πέρυσι έκανε θραύση ένα μάθημα pole-dancing σε οίκο ευγηρίας… Ωστόσο τέτοια ρεπορτάζ μοιάζουν με γελοιοποίηση, προκαλούν ίσως και θλίψη, σε αντίθεση με τις θαυμάσιες φωτογραφίες μεγάλων σε ηλικία ζευγαριών σε στιγμές ερωτικές, σε αφιέρωμα του New York Times Magazine.
Σε κάθε περίπτωση, η επιθυμία για σεξ δεν έχει ημερομηνία λήξης· τι κι αν οι νέοι, συνήθως, δεν θέλουν να το ακούσουν: οι ηλικιωμένοι εξακολουθούν να ερεθίζονται ανεξαρτήτως ηλικίας και οι Γάλλοι είναι παρόντες όπως πάντα, με συμβουλές για το σεξ μετά τα 60.
Ωστόσο, το σενάριο του «Λίο Γκράντε» δεν αμφισβητεί την υπόθεση ότι οι γυναίκες είναι αόρατες από μια ηλικία και μετά. Μάλλον το εδραιώνει, υποστηρίζει η Μέρι Χάρινγκτον στο Unherd. Και έχει πολύ λίγα να προσφέρει σε όλες εκείνες τις γυναίκες για τις οποίες το να μη χρειάζεται να είναι πλέον σέξι δεν είναι σφάλμα, αλλά χαρακτηριστικό. Το να μεγαλώνεις έχει, εξάλλου, και τα θετικά του: διαλέγεις ρούχα και παπούτσια με γνώμονα την άνεση και οι άνδρες σου μιλούν κοιτάζοντάς σε πλέον στο πρόσωπο και όχι στο στήθος.
Η Νάνσυ του «Λίο Γκράντε» είναι μια γυναίκα στο κατώφλι της τρίτης ηλικίας, που λαχταρά κάτι το οποίο στην πραγματικότητα έχει χαθεί αμετάκλητα: μια επιστροφή στη σεξουαλικότητα των νιάτων. «Δεν είχα ποτέ οργασμό», λέει αναστενάζοντας, «Υπάρχουν καλόγριες εκεί έξω με περισσότερη σεξουαλική εμπειρία από εμένα, είναι ντροπιαστικό». Και αγοράζει την ψευδαίσθηση αυτής της επιστροφής από έναν νεαρό.
Πρόκειται, λένε, για μια γλυκιά, θεραπευτική, «σεξουαλικά θετική ρομαντική ιστορία» και «ενδυνάμωση» με τη μορφή της καθαρής συναλλαγής, που αποδεικνύεται συναισθηματικά ικανοποιητική, χωρίς καμιά μορφή εκμετάλλευσης ή βρωμιάς. Το «απελευθερωτικό» μήνυμα που προσφέρει είναι ότι ακόμη και οι μεσήλικες γυναίκες που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στη δουλειά τους και στα αγαπημένα τους πρόσωπα μπορούν επίσης να έχουν πρόσβαση σε ηδονιστική, εγωκεντρική ικανοποίηση, χάρη στη βιομηχανία του σεξ.
Οπα, όμως. Ολα αυτά μια χαρά μπορεί να συμβαίνουν στον φανταστικό κόσμο του κινηματογράφου· και ναι μεν λέμε συχνά ότι η πραγματικότητα ξεπερνά τη φαντασία, αλλά στον πραγματικό κόσμο θα ήταν πολύ απίθανο μια γυναίκα όπως η Νάνσι να κάνει μια τόσο ψυχρή συναλλαγή όπως το να αγοράζει τις σεξουαλικές υπηρεσίες ενός νεαρού, που θα μπορούσε να είναι γιος της. Μια συνταξιούχος δασκάλα στα εξήντα της, που ο σύζυγός της έχει πεθάνει και τα παιδιά της μεγάλωσαν, πολύ εύλογα θα έκανε αυτό που κάνουν πολλές συνομήλικές της: θα ξεκινούσε μια νέα καριέρα· θα άρχιζε να γράφει βιβλία ή να ζωγραφίζει, θα άνοιγε μαγαζί με χρώματα κιμωλίας, θα γινόταν μέλος σε μια από τις αναρίθμητες εθελοντικές ομάδες. Οι δυνατότητες για δράση είναι άπειρες και σίγουρα μέσα από αυτές, οι γυναίκες δεν είναι καθόλου αόρατες.
Ωστόσο, απορρίπτοντας τον τεράστιο όγκο της καθημερινής γυναικείας εμπειρίας ως ανούσια, άθλια αγγαρεία, το «Λίο Γκράντε» δεν τιμά τις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας: «Δεν έχω κάνει ποτέ κάτι ενδιαφέρον στη ζωή μου», θρηνεί η Νάνσι στην ταινία. «Είσαι η μόνη περιπέτεια που είχα ποτέ». Αναστατώνομαι. Λυπάμαι, κυρία μου.
Βάλτε το καλά στο μυαλό σας. Επιστροφή στα νιάτα, έστω και για λίγο, μέσω της «αγοράς του σεξ» δεν υπάρχει. Είναι ένα μεγάλο ψέμα. Η αλήθεια είναι ότι οι μεγαλύτερες γυναίκες (και αντίστοιχα οι μεγαλύτεροι άντρες) απολαμβάνουν το σεξ, πλην όμως διαφορετικά, από ό,τι στα νιάτα τους, χαίρονται το σώμα τους και την επαφή με το σώμα του εραστή τους χωρίς να φοβούνται ότι θα πρέπει να απαρνηθούν τη θηλυκότητά τους επειδή μεγαλώνουν, αρκούμενες στον ρόλο της σκληρά εργαζόμενης, της γλυκιάς γιαγιάς ή της φιλόζωης κυρίας της γειτονιάς. Αρκεί να έχουν σύντροφο και εραστή. Διότι αυτό είναι το ζητούμενο.
Αφησα για το τέλος την είδηση του Forbes ότι γίνονται συνεχώς μελέτες για το σεξ σε μεγάλη ηλικία. Τα καλά νέα είναι πως μεγαλώνοντας, το σεξ είναι καλύτερο από ποτέ, μάλιστα μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Medicine έδειξε ότι η ικανοποίηση των γυναικών μεγαλώνει με την ηλικία και ότι στην πλειοψηφία τους οι γυναίκες άνω των 60 ανέφεραν πως είχαν οργασμό τις περισσότερες φορές ή πάντα, ενώ τα αποτελέσματα μιας έρευνας του Match.com σε 5.000 ελεύθερα άτομα η ηλικία της μεγαλύτερης σεξουαλικής ικανοποίησης για τις γυναίκες ήταν τα 66 χρόνια και για τους άνδρες τα 64. Οχι και άσχημα, ε;