Οικολογική απεντόμωση για βότανα, δημητριακά και όσπρια

Την πρώτη φορά που άκουσα για την ανάγκη φυσικής απεντόμωσης ήταν πριν από πολλά χρόνια σε μια από τις κουβέντες μας κάτω στον Πειραιά με τον Στέφανο Παπατζιάλα, εθνικό μας εισαγωγέα και εξαγωγέα τσαγιού, έναν έμπορο που σέβονται και εκτιμούν οι τεϊοπαραγωγοί όλου του κόσμου από την Ασία μέχρι την Αφρική. Το Madras της Τσαμαδού, το κατάστημά του χονδρικής και λιανικής, εν τω μεταξύ, μεγάλωσε, ανέβηκε στο κέντρο της Αθήνας και έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές του στην τυποποίηση ελληνικών βοτάνων, τα οποία εξάγει, επίσης, στο εξωτερικό.

Ο Στέφανος Παπατζιάλας είναι πολύ περήφανος ειδικά για την συγκομιδή και συσκευασία του σιδερίτη (ελληνικό τσάι του βουνού, ένα από τα πιο πολύτιμα θεραπευτικά φυτά των ελληνικών βουνών). Μάλιστα, για την απεντόμωση των βοτάνων του ανέθεσε στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο έρευνα για απεντόμωση των βοτάνων του χωρίς χημικά, έτσι ώστε τα άγρια φυτά τα οποία συλλέγει και συσκευάζει να μην επιβαρύνονται με χημικούς ρύπους.

Ψάχνοντας ανακάλυψα, επίσης, ότι οι Μύλοι Αχαΐας διαθέτουν ειδικό θάλαμο απεντόμωσης με ελεγχόμενη ατμόσφαιρα (με θερμοκρασία 35C και οξυγόνο 1%), αφιλόξενη για όλα τα στάδια των εντόμων (αβγά, προνύμφες, νύμφες, ενήλικα), οπότε τα έντομα πεθαίνουν λόγω έλλειψης οξυγόνου.

Οι συνθήκες παρακολουθούνται συνεχώς για κάθε απεντόμωση, on time – real time μέσω internet από τον ολλανδό κατασκευαστή του θαλάμου (EcO2). Έτσι τα προϊόντα, που τοποθετούνται εντός του θαλάμου (άλευρα, σιτάρια, σιμιγδάλια, υλικά συσκευασίας, μηχανήματα) απεντομώνονται αποτελεσματικά χωρίς φάρμακα.

Και πρόσφατα γνώρισα στο χωριό μας, το Δερβένι Κορινθίας, τον Γιάννη Μητρόπουλο, έναν από τους δύο δημιουργούς (ο άλλος είναι ο ξάδελφός του Κώστας Δάρης) της εταιρείας «Δικότυλον», που παράγει και συσκευάζει όσπρια και η μοναδική που εμπορεύεται τυποποιημένα τα ΠΟΠ/ΠΓΕ Οσπρια Φενεού. Μπροστά από ένα πλούσιο τραπέζι, γεμάτο με χίλιες δυο λιχουδιές από όσπρια (ο Γιάννης μαγειρεύει βεβαίως εξαιρετικά τα προϊόντα του), ξετυλίχτηκε μπροστά μου μια ωραία ιστορία για το πώς η κρίση μπορεί να γίνει ευκαιρία, αρκεί να έχεις μια καλή ιδέα και να την υπηρετήσεις πιστά.

Το 2015 και εν μέσω της μεγάλης οικονομικής κρίσης, τα δύο ξαδέλφια διέκριναν τη χρυσή ευκαιρία να ασχοληθούν με την παραγωγή, τυποποίηση και διάθεση στην αγορά των Οσπρίων Φενεού, περιοχή από την οποία κατάγονται. Σε τι διαφέρουν τα δικά τους όσπρια από άλλα; Μα στην απεντόμωση, που γίνεται με φυσικούς τρόπους.

Το εγχείρημα των δημιουργών των τυποποιημένων οσπρίων «Δικότυλον» βασίστηκε στην άποψη (και την πίστη τους) ότι η ποιότητα της διατροφής μας αποτελεί στοιχείο του πολιτισμού μας.

Συνεργάστηκαν, λοιπόν, με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ώστε η απεντόμωση των προϊόντων τους να πραγματοποιείται χωρίς φάρμακα: Αμέσως μετά τη συγκομιδή και το ξεσπύρισμα, που γίνεται με το χέρι «οι καρποί καταψύχονται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα οπότε απαλλάσσονται από τον “βρούχο”, το έντομο που όλα τα όσπρια έχουν ενσωματωμένο από τη φύση τους». Στη συνέχεια, ο καρπός, που εξακολουθεί να διατηρεί την υγρασία του μετά την συγκομιδή, στεγνώνει εντελώς με φυσικό τρόπο.

Η τελική διαλογή γίνεται σπυρί-σπυρί με το χέρι ώστε το προϊόν να είναι έτοιμο για μαγείρεμα. Το σακουλάκι (με το κομψό γραφιστικό, που παραπέμπει στην ποιότητα του προϊόντος) γεμίζεται με τη σέσουλα, ζυγίζεται και σφραγίζεται αεροστεγώς. Το ειδικό συρραπτικό είναι το μόνο μηχανικό στοιχείο στο εργαστήριο συσκευασίας, το οποίο από τη Γκούρα Κορινθίας που βρισκόταν αρχικά, έχει πλέον μεταφερθεί στην Αθήνα ώστε η συσκευασία να γίνεται πιο κοντά στα μέρη διανομής. (Δείτε το video στο τέλος του κειμένου)

Βασικό μέλημα είναι η διατήρηση της άριστης ποιότητας των προϊόντων από την παραγωγή μέχρι την διάθεσή τους στην αγορά. Για τον λόγο αυτό, εκτός από το μέρος της παραγωγής που οι ίδιοι παράγουν, φροντίζουν να προμηθεύονται τις επιπλέον ποσότητες που επεξεργάζονται (και είναι πιστοποιημένα με την ένδειξη ΠΟΠ/ΠΓΕ), από παραγωγούς, οι οποίοι συμφωνούν με την φιλοσοφία τους και την τήρηση των συγκεκριμένων κανόνων και αρχών κατά την διαδικασία της παραγωγής.

Ποιο είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που έχουν αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα; Η απάντηση ήρθε άμεσα και χωρίς περιστροφές: «οι Ελληνοποιήσεις», με άλλα λόγια η νοθεία των προϊόντων, ένα φαινόμενο, το οποίο «αν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά από την Πολιτεία, θα προστατεύσει, τους παραγωγούς και το εισόδημά τους, τους καταναλωτές και σαφώς την οικονομία της χώρας».

Ο Γιάννης Μητρόπουλος μου είπε, ακόμα, ότι το ευρωπαϊκό ερευνητικό έργο TRUE στο οποίο συμμετείχαν έξι πανεπιστήμια από 12 χώρες, συμπεριέλαβε την εταιρεία «Δικότυλον» μεταξύ των 10 εταιρειών της Ευρώπης, οι οποίες αποτελούν παράδειγμα για την ποιότητα των προϊόντων τους, τον τρόπο επεξεργασίας τους και την αποτελεσματική πρακτική σχετικά με την δουλειά τους στον χώρο των oσπρίων. Παράλληλα ήδη έχει προταθεί στο «Δικότυλον» να συμμετάσχει ως συνεργάτης πλέον σε αντίστοιχο ευρωπαϊκό πρόγραμμα.